TodaysArt 2015: zaterdag, perfecte stranddag met stevig eb en vloed in het programma
“Er is veel extra aanloop; mensen die toevallig op het festival stuiten en spontaan een kaartje kopen.” De dame van de ticketbalie had het druk op de zaterdagmiddag 26 september van TodaysArt. Naast De Pier vond het vliegerfestival plaats, dat extra exposure en mooie versiering van het zwerk met zich meebracht. Veel gezelligheid en heerlijk weer erbij, wat wil je nog meer? Een lievelingsact om naar uit te kijken, misschien?
Dat ‘Wat wil je nog meer’ straalt in elk geval duidelijk van het gezicht van directeur Olof van Winden af, die met een grote zonnebril en dito glimlach de menigte staat te overzien op het wandeldek. Daar vindt gedurende de middag een dansfeestje plaats in samenwerking met PIP, en de omstandigheden zijn zó perfect dat het een vroeg hoogtepuntje van de zaterdag wordt. Halverwege de middag staat dj Young Marco er zijn upbeat plaatjes te draaien, de dek staat vol met dansende mensen met biertjes en big smiles. Het lijkt wel zomer.
Wie zich losmaakt uit de Copacabanasfeer op het dek kan al vroeg op de dag op meer verrassingen stuiten. Terwijl op het Zuidereiland het symposium nog in gang is, worden op het strand de pijpen van het reuzenorgel van Staalplaat weer in stelling gebracht – omstanders zien een spektakel van hete lucht en vuur, maar om het effect te horen moet je binnen gaan staan. Achter het glas van De Pier zijn de diepe bromtonen, in maar nèt hoorbare frequentie, zo laag, inderdaad beter waar te nemen dan buiten: de tip die we daar gisteren over kregen was dus een goede. Vlakbij maken graafmachines een waterval met zeewater en experimenteert Natalie Jeremijenko in rode wetsuit met schroefankers, champagne in de hand. Aan de andere kant van De Pier ligt een tientallen meters grote rubberboot op het Platform, waar mensen in gevangen lijken te zitten. Het vliegerfestivalpubliek ziet met opgetrokken wenkbrauwen de ene na de andere rariteit voorbijkomen, een leuke bijkomstigheid van deze locatie middenin de Scheveningse ‘Las Vegas Strip’.
Terug naar de voorkant. Daar wordt professioneel gestoepkrijt. “We hebben iets heel kinderlijks eigenlijk heel ingewikkeld gemaakt”, vertelt ontwerper Daan Brinkmann lachend over zijn krijtrobot Chalky. “We brengen digitale kunst en straatkunst bij elkaar.” Het is een wonderlijk gezicht hoe de robot op twee wielen de ingang van De Pier versiert met perfecte cirkels, lijnen en kringels. Onder grote belangstelling van het stoepkrijtfähige deel van de bevolking. “Kinderen vinden het mooi. Je zou er eindeloos lange hinkelbanen mee kunnen tekenen.” (LL)
In de slurf van de Pier is een paviljoentje gebouwd met de naam Pier Classroom. Terwijl daar een paar mensen, met trillende hesjes aan van ‘Resonate’, als zombies voor zich uit staan te staren, is Maurice Mikkers aan de andere kant van de zaal bezig tranen onder een microscoop te leggen. ‘Imaginarium of Tears’ noemt hij het, waarbij de schoonheid van een traan wordt weergegeven. Want iedere traan is anders. In een hoekje dat vol hangt met extreme uitvergrotingen van tranen, zit Mikkers gefocust achter zijn computer, om ieder detail van een net gevangen traan meer leven in te blazen. Alle bijzonderheden worden uitgelicht en een heus kunstwerk ontstaat. (TB)
Als de avond valt krijgt De Pier iets sprookjesachtigs. In zee is steeds meer te zien, in de lucht hangen vliegers met lichtjes eraan – romantische sfeerverlichting die TodaysArt cadeau krijgt van het Vliegerfestival. Aan de reling onderaan de toren op de pier staan twee zeebonken met kaplaarzen en oliejassen aan te hengelen. “Aan de hengel hangt een onderwatermicrofoon. We kunnen nu horen wat er op verschillende dieptes aan activiteit is.” Deining, stroming, het geluid vervormt van gekabbel naar geruis en weer terug. “Geluidsvissers zijn we.” Een mooi plaatje, de vissers met op de achtergrond de groene laser-golven van Wavefront Zero, waar ook nog eens surfers op LED-verlichte boards hun golven pakken.
Binnenin de Torengalerie heerst een sfeer van rust en concentratie. In het midden van de ruimte staan waterschalen op speakers, die hersengolven hoorbaar en zichtbaar maken. Het publiek is vrij om het zelf te proberen. Een jongeman die zojuist zijn brainwaves openbaar gemaakt heeft: “Ik heb geprobeerd om aan dingen te denken die me boos maken, om te kijken of ik verschil zie. Maar ik kon nog geen verband ontdekken, misschien gaat het heel onbewust.” Hoe het ook werkt, het is een bevreemdende ervaring. Tijd voor wat meer herkenbaars: muziek! (LL)
De aankleding van de clubs is sober, maar past geheel in de Titanic-meets-modern art sfeer van het Zuidereiland. Erg cool is de dj-booth in club Zuid +1, die verscholen gaat achter een berg schots en scheef opgestapelde stoeltjes. Achter dit fort verschijnt rond tienen een schim waar door het publiek haast geen aandacht aan wordt gegeven. Iedereen zit namelijk op de grond met de rug naar hem toe, kijkend naar een projector. De schim is Scott Morgan – a.k.a. ambient componist Loscil. Mensen liggen over elkaar heen geweven, starend naar de zwart-witte beelden die op het scherm te zien zijn en luisterend naar de hypnotiserende geluiden. Na een half uur volgt een korte stilte waarna het publiek denkt dat het afgelopen is en een luid applaus geeft. Maar het was nog niet het plan van Loscil om weg te gaan. Hij gaat nog een kwartier door. Als hij daadwerkelijk klaar is en dezelfde stilte valt als vijftien minuten geleden, is het publiek verward. Als de lichten aan gaan kijkt iedereen verbaasd op en wordt wakker uit de 45 minuten durende roes. Geen extra applaus komt waar het wel enorm verdiend is want Loscil weet te verbazen met dit korte, maar geweldige optreden. (TB)
De Italiaanse muzikant Lorenzo Senni – gekleed in het zwart met een bomberjack – staat bekend om het uit elkaar halen en opnieuw in elkaar zetten van dancemuziek. De eeuwigdurende opbouw die nooit tot een hoogtepunt komt, is ook een trademark van Senni. Het publiek staat ongeduldig in hak- of danshouding, wachtend tot ‘the beat drops’ - maar zo ver komt het geen enkel moment. Het klinkt als de chaos in je hoofd, constant overschakelend naar een ander deuntje zonder de rust te hebben om het te laten inzinken. Een extra weird karakter krijgt de set met het royale gebruik van een rookmachine, die niet met standaardrook maar met CO2 werkt. Het keiharde geblaas verwerkt Senni meermalen in de muziek. Lorenzo Senni is een act voor de fijnproevers: dansen moet je er niet bij proberen, maar een groot deel van het publiek is razend enthousiast over de krankzinnige set. (TB)
De programmering loopt weer door tot in de vroege ochtend en het blijft aardig druk in de clubs. Hoogtepunten van de nacht zijn een waanzinnig goede show van Prefuse 73 en een bizarre set van Lotic met zelfs muzikale bijdrages uit het werk van Sia en Rihanna. Conclusie na de zaterdag: het was op de Pier echt jutten naar mooie vondsten en ontdekkingen en die waren zeker te vinden. Maar bij veel recidivist-bezoekers overheerst het gevoel dat het programma wat minder overweldigend was dit jaar. Een fijne headliner waar veel mensen warm voor lopen, zoals Nils Frahm vorig jaar, wordt gemist. Maar we zien toch voornamelijk lachende smoeltjes op deze zaterdag, een dag die, trouw aan de locatie, in golven verliep.