Kasper Iseger zette Billie Eilish, Martin Garrix en SZA in de spotlights Kasper Iseger zette Billie Eilish, Martin Garrix en SZA in de spotlights

Zie de lichten op en neer flapperen! Het lijkt écht alsof er een gouden vleugel van licht door de arena fladdert, ergens halverwege de set van Billie Eilish, zoals ze hem al twee jaar speelt in arena’s over de hele wereld. Ze stond er 18 juni 2022 mee in de ramuitverkochte Ziggo Dome, deed zo nog eens 87 data in de VS, Europa, Azië, Zuid-Amerika en Australië (en ze speelt in augustus op Lowlands). De man die de lichtshow programmeerde? Kasper Iseger, een 28-jarige spring-in-'t-veld uit het piepkleine dorpje Wijhe, nabij Zwolle. Enthousiast: ‘Ja, ik probeerde een vleugel te representeren in licht, en misschien klinkt dat heel gek, maar ik wil het licht buigen. Dat kan natuurlijk helemaal niet, maar door de lampen net even in een hoek te zetten, líj́kt het wel zo.’ Knikkend: ‘Dat is een van mijn favoriete looks in de hele show. Absoluut.’

Signature Iseger is het. Altijd probeert hij nét effe wat anders te bedenken dan andere lichtmannen, zegt-ie. Nog zo’n look die hij creëerde, waar hij verzot op is: hiphopproducer Metro Boomin stond als headliner van de tweede stage op Coachella met een hele reeks aan superster-gastartiesten, waaronder The Weeknd. In ‘Heartless’ liet hij tientallen hele kleine lampjes héél snel bewegen. ‘Eigenlijk probeerde ik met licht de synthpartij na te spelen. Pakte heel goed uit. Echt heel vet. Ja, zeker!’ Maar ehm, eigenlijk was die hele productie nogal een stressvolle bedoening. ‘Ik had acht of negen dagen om de hele lichtshow te maken. Op de ochtend van de show kregen we te horen: oh, er wordt toch in de setlist geschoven, en er worden een aantal nieuwe nummers toegevoegd. Nou, dan is het terrein al open, dus ga je iets maken dat je pas TIJDENS het optreden voor het eerst in werking ziet. Op hoop van zege.’ En zelfs een halfuur voor showtime werd nog eens flink in de setlist geschoven omdat een van de high profile gasten niet kwam opdagen. ‘Ja, dat was wel stressen, ja.’

Eigenlijk schrijven we bij 3voor12 zelden over lichtmannen en -vrouwen. Zonde, want hoewel ze zelf vaak graag buiten de spotlights blijven (sorry voor de grap…), zijn ze essentieel voor de manier waarop we livemuziek beleven. En dat kan zo simpel zijn. Na twee uur lang louter rood licht in een rokerige club is opeens een blauw spotje op het goeie moment al MINDBLOWING. Kasper knikt goedkeurend: je hoeft niet altijd alle schuiven helemaal open te gooien. Maar het mag wel hoor, zoals hij ook weleens heeft gedaan bij de zinnenprikkelende kleurenexplosie-megashow van Martin Garrix of op dancefestivals als Tomorrowland.

Tijd dus voor een lekker nerdy gesprek over het ongelooflijke leven van de Nederlandse lichtman. Dat begon al als veertienjarige vrijwilliger in Burgerweeshuis (Deventer) en Hedon (Zwolle). Op zijn vijftiende werd hij door The Paceshifters, bekende koppen uit Wijhe, gevraagd of hij niet als lichtman mee wilde op tour door Nederland? Stond-ie opeens overal achter de knoppen als snotjochie, van Paradiso tot Tivoli Oudegracht, van de Bibelot tot de Xinix.

Daarna liep hij een jaar lang stage bij Ampco Flashlight, het allergrootste verhuurbedrijf van licht en geluid in de Nederlandse liveindustrie. Eerst in de binnendienst, helemaal onderaan de ladder. Lampen schoonmaken, kabels poetsen, solderen, dimmers uit elkaar schroeven, orders pikken, kabels in kisten gooien, vrachtwagens inladen voor grote producties, voor Lowlands, voor Groots met de Zachte G. En daarna in de buitendienst, langs festivals als Down The Rabbit Hole om de truss-constructies op te bouwen, lampen in te hangen en te adresseren, lange kabels door het bos te trekken, door de modder ploeteren en op grote torens klimmen om daar licht in te hangen. ‘Vond ik ook heel gaaf!’ Daar zag hij al hoe heftig de arbeidsethos is achter de schermen: twaalf uur per dag werken is heel normaal. Tot diep in de nacht, wanneer dat nodig is.

Als brutale 18-jarige pas-afgestudeerde stuurde hij een open sollicitatie naar Tenfeet, en daar mocht-ie meteen aan de bak als lichtman voor Chef’Special. ‘Mijn derde show was de mainstage van Pinkpop, ik werd gelijk in het diepe geflikkerd.’ En met datzelfde bedrijf vloog hij de hele wereld over: hij werkte op Tomorrowland en Electric Daisy Carnival, deed modeshows in Parijs en Londen, werkte in China bij tv-programma’s als The Masked Singer.

Ook vet: Tenfeet richt op Lowlands, Down The Rabbit Hole en Pinkpop backstage visualisatiestudio’s in voor de grootste stages. Hou je vast, nu wordt het eventjes echt nerdy: ‘Geen festival heeft precies hetzelfde lichtplan, dus moet je als programmeur de lampen handmatig gaan patchen en de posities updaten. In de Alpha zou het bijvoorbeeld kunnen voorkomen dat er niet één spotje precies in het midden hangt, maar twee net naast elkaar. Dan wil je toch dat de artiest het spotje op zijn hoofd krijgt zoals je dat had ontworpen, en daar moet je oplossingen voor bedenken. Vaak heb je tijdens de changeover in de tent net te weinig tijd om de show te updaten, dus in de 3D-visualisatie-software backstage kunnen lichtmannen en -vrouwen die met de bands meereizen vooraf voorprogrammeren.’ Sterker nog: vaak zat worden hele lichtshows met zulke software ontworpen, want je hebt niet altijd een concertzaal tot je beschikking om dagenlang in te gaan sleutelen en puzzelen.

Na zijn tijd met Tenfeet, toen hij als zelfstandige freelancer aan de bak ging, belandde hij ook bij Martin Garrix. Allereerst vloog hij als advance programmer telkens een dag voor Garrix uit. Moest Garrix zaterdagavond op Tomorrowland draaien? Dan was Kasper daar vrijdag. Stond de dj zondag in Chili? Dan kwam hij zaterdag. ‘Hele grote dj’s en livebands hebben zo’n advancer-team. Ze touren met een voorgeprogrammeerde lichtshow, en op veel plekken is er niet zo’n 3D-visualisatie-studio zoals op Lowlands wel het geval is. Hangt er één spotje scheef? Dan moet je dat als lichtman gaan corrigeren op het festival. Dat moet ’s nachts, wanneer het festivalterrein dicht is. Soms kwam ik om vijf uur ’s ochtends binnen op een leeg festivalterrein, om in complete stilte op een leeg podium alle lampen naar de goede plek te richten.’ Even stil. ‘Ja, als je erover nadenkt is dat best wel vet eigenlijk. Twaalf uur later staan er daar veertigduizend mensen helemaal uit de naad te gaan op de lampen die jij geprogrammeerd hebt.’

Máár het is natuurlijk ook een extreem zware baan: Iseger leefde in min of meer hetzelfde ritme als de tourende crew van Garrix (en dan nóg meer nachtwerk), en dan zonder de adrenalineshot van de liveshow. Niets van het land zien dan het vliegveld, de tourbus en het hotel. Vaker géén vijf uur slaap achter elkaar dan wel. Op doorzettingsvermogen alles doen. Blij als je twee uurtjes kan slapen in een krappe vliegtuigstoel. ‘Op een gegeven moment heb je helemaal geen besef meer van tijd, je hebt geen flauw idee meer welke dag het is of hoe laat. Je krijgt een callsheet binnen, en als daar twee uur staat, dan zet je de wekker op één uur ’s nachts, en daar denk je eigenlijk helemaal niet meer bij na. Het is zo normaal in de industrie. Als je twee uurtjes slaap kan pakken, pak je die. En dan ga je weer door. Je bent gewoon kapot, hebt geen tijd om je aan te passen aan de lokale tijdzone en kunt ook geen rekening meer houden met de jetlag in Nederland. Af en toe zeggen we wel tegen elkaar: we zijn echt knettergek met zijn allen, wat we hier aan het doen zijn. Het is de passie die het zaakje draaiende houdt.’

Al gauw groeide Iseger ook uit tot de vaste lichtprogrammeur van Martin Garrix, dus mee de wereld over in een privéjet. En ook dan blij zijn als je op de vloer van die krappe privéjet een uurtje kunt tukken. Of op een kast. Of in een hoekje. Want ook het schema van Garrix zelf is behoorlijk moordend. Met een klein teampje schaafden ze een maand lang in Garrix’ bioscoop-studiootje in Amsterdam aan een nieuwe show om mee op tour te gaan. Let wel: geen twee keer draait hij dezelfde set, altijd improviseert hij, dus moet je als lichtman de hele tijd meebewegen en alert blijven. Heb je je weleens afgevraagd hoe een lichtman van zo’n EDM-icoon precies werkt? Nou, zo dus: ‘We hadden vaak geen flauw idee wat hij precies gaat draaien, hij wil echt op het publiek inspelen. In de Front of house konden we met een programmaatje zijn dj-decks uitlezen, we konden zien welke tracks hij klaarzette en wat hij op dat moment aan het draaien was. Voor zo’n 65 nummers die hij vaker draait, hebben we voorgeprogrammeerde looks ontworpen. Maar soms draaide hij ook tracks die we nog nooit hadden gehoord, dan moeten we improviseren. Welke kleur zullen we doen? Rood? Top, dan ga ik naar een rode look.’

Fast forward: middenin de corona-periode kreeg hij een appje van Ben Dalgleish, een showdesigner uit L.A. die ook weleens wat voor Garrix had gedaan. ‘Kasper, heb je iets te doen in januari?’ ‘Ehm, nee. Niet echt.’ ‘Heb je zin om naar de States te komen, om de hele show voor Billie Eilish in elkaar te zetten?’ Kasper lacht. ‘Nou, toen scheet ik wel even in mijn broek. Holy fucking shit. Heel bizar. We zaten nog in het staartje van de covid-lockdowns, januari 2022 vloog ik naar de VS. In een tv-studio in Hollywood hadden ze de hele productie klaarstaan, van 23 of 24 vrachtwagens. Ik ben nog door de set van The Good Place opgenomen, om de hoek werd The Voice opgenomen! Overdag waren de rehearsals, oefeningen qua choreografie en muziek, dan konden wij praktisch geen werk doen. Dus kwam ik rond een uurtje of zes ’s avonds binnen, en ging ik rond zeven of acht uur in de ochtend weer weg, drie weken lang. ’S Nachts, wanneer het pand verder helemaal verlaten was, kon ik met de lichtontwerper aan de ene kant en de light director aan de andere kant de show ontwerpen in één creatieve bom.’

Hij ging niet mee op wereldtour, want… ‘Kijk, tours zoals die van Ed Sheeran, Coldplay en Beyoncé gaan drie jaar lang de wereld over. Billie Eilish deed een wereldtour van twee jaar. Al die tijd blijft het lichtontwerp grotendeels hetzelfde. Dag in, dag uit voer je dan hetzelfde plan uit. Dat is niet echt mijn ambitie. Ik vind het heel vet om te toeren, maar ik vind het leuker om creatief bezig te blijven, nieuwe dingen te maken met een artiest, ontwerper en creative director. Om een nieuwe show naar een volgend level te brengen. Daar haal ik zoveel energie uit.’