BKS22: Cassandra Jenkins en de kattenhaar die de tour bijna dwarsboomde BKS22: Cassandra Jenkins en de kattenhaar die de tour bijna dwarsboomde

Bloednerveus was Cassandra Jenkins (38) de afgelopen dagen. Wanneer ze haar hoofd op een bepaalde manier kantelde, hoorde ze telkens weer een soort ploppend geluid. Ze doet het voor, vanachter haar webcam in New York: ‘Plop! Plop! Alsof ik met mijn handpalm bovenop een colafles sla. Zo’n geluid. Ik had er al twee weken vrijwel continu last van. Ik was bang dat er iets mis was met mijn oor, dat mijn trommelvlies beschadigd was of dat er water in mijn oorlel was gelopen…’

Akelig gevoel
Dat is sowieso al een verschrikkelijk akelig gevoel, maar al helemaal als je op het punt staat om in een vliegtuig naar Europa te stappen om de allergrootste internationale tour in je leven te doen. Haar betoverende, tedere en vooral troostrijke folkrockalbum An Overview on Phenomenal Nature was vorig jaar wereldwijd lyrisch ontvangen, het nummer ‘Harddrive’ is een van de aller-aller-allermooiste liedjes van 2021, en deze zomer zou ze éíndelijk op allerlei prestigieuze festivals spelen, van Primavera tot het Nederlandse Best Kept Secret. Maar ja, probeer met dat geplop maar eens geconcentreerd en vol overtuiging een show te spelen. Plop. Plop. Dat lukt natuurlijk niet. ‘Het is de grootste angst van iedere muzikant.’

Kortom: Cassandra Jenkins ging gisteren toch maar naar de dokter. ‘Ik was zóóóóóó bezorgd wat ze zouden ontdekken.’ Die dokter kijken, en je raadt het al…. ‘De dokter stak een pincet in mijn oor, peuterde er iets uit en hield het voor mijn neus. Het was een kleine zwarte kattenhaar.’ Ja, echt, een kattenhaar! Een kattenhaar… Een fucking kattenhaar had er bijna voor gezorgd dat Cassandra Jenkins niet op Best Kept Secret zou spelen. ‘De dokter zei dat dit wel vaker voorkomt. Dus ja… katten zijn kwaadaardig.’ Met een grijns: ‘Ik denk dat ze ook verantwoordelijk zijn geweest voor COVID.’

Ze gniffelt er nog eens hartelijk om, maar Jenkins had extra reden om zich zorgen te maken: anderhalf jaar geleden worstelde ze ook al met een soms oorverdovend harde piep in haar oor, precies op het moment dat ze in de studio zat met indie-darling Kevin Morby, voor diens mooie plaat This Is A Photograph en het nummer ‘It’s Over’. Daarop zingen Jenkins en Morby bitterzoet dat ze de beste tijd van hun leven inmiddels achter zich hebben liggen. Bizar toepasselijk op de situatie waarin Jenkins zich even dacht te bevinden: haar gezondheid is sowieso al wankel, vertelt ze, en de keiharde piep was de nawee van een ziekte die haar totaal had geveld. ‘Het was een van de vele merkwaardige dingen waar mijn lichaam in die tijd doorheen ging, ik weet nog steeds niet precies wat ik onder de leden had. Toen was ik ook al bang: oh my gosh, ik kan zomaar datgene kwijtraken waarvoor ik leef…. Wat moet ik dan?! Gelukkig gaat het nu weer veel beter, ik heb helemaal geen last meer van die piep.’

Het gekke is dat haar tweede album – dat ze in 2019 had geschreven en opgenomen – eigenlijk ook al specifiek over een haperend lichaam gaat, en in bredere zin: over rouw om datgene dat je hebt verloren. ‘I’m a three legged dog, workin’ with what I got. And part of me wil always be looking for what I lost’, zingt ze treffend in de eerste tellen van openingsnummer ‘Michelangelo’. Het nummer gaat over trauma, zegt ze. ‘Je zit in de ruimte tussen de verwonding en het heelproces. “Dit is klote. Ik ben er nog, maar heb nog niet uitgevogeld hoe ik nu weer ga functioneren. En ik geloof wél dat ik dat uiteindelijk zal leren.”’

(tekst gaat verder na de video)

An Overview on Phenomenal Nature was inderdaad het product van een groot verlies, een gebeurtenis die haar leven totaal op haar kop zette: de plotse dood van muzikant David Berman. Berman leefde een tragisch leven. Onder de naam Silver Jews maakte hij – met o.a. Pavement-frontman Stephen Malkmus – in de jaren negentig en nul een stel geweldige indierockplaten, maar hij werd gekweld door demonen, raakte verslaafd aan heroïne, crack en alcohol en deed in 2003 een poging tot zelfdoding, die mislukte. Daarna raakte Berman diep in de schulden en trok hij zich terug uit de muziekwereld. Muziek maakte hij nog wel, maar de platen die hij opnam gingen stuk voor stuk de prullenbak in. Tot hij in 2018 door de band Woods weer op het schild werd gehesen: samen maakten ze Purple Mountains, een zwaarmoedige plaat die een prachtig nieuw hoofdstuk in zijn leven beloofde. Hij zou weer uitgebreid op tour gaan, en via-via belandde hij bij Cassandra Jenkins. Ze had al in de backing bands gespeeld van Eleanor Friedberg en Craig Finn (The Hold Steady), of ze ook met de Purple Mountains-experience mee de hort op wilde?

Jenkins zucht. ‘Ik kende hem nog niet persoonlijk, maar was en bén een groot fan van David’s poëzie, zijn muziek en zijn levenswerk. Dat gezegd hebbende: ik zei niet direct ja op zijn verzoek. Ik was bang wat ik mijn lichaam zou aandoen met drie maanden touren. Ik was bang dat ik heel slecht betaald zou krijgen. En ik was bezorgd om mijn eigen mentale gezondheid, omdat ik me realiseerde dat zíjn wankele gemoed een groot onderdeel zou vormen van onze vriendschap en samenwerking. Ik zag dat als een gigantische verantwoordelijkheid. En het is lastig om daar nu over na te denken, wetende wat er is gebeurd. Maar toen ik eenmaal “ja” had gezegd, heb ik al mijn andere plannen gecanceld, ik heb alles aan de kant geschoven om in zijn band te spelen.’

Slechts vier dagen hebben ze kunnen repeteren – en het was de beste band waar Jenkins ooit in heeft gespeeld, zegt ze resoluut. Maar net voordat de tour begon, beroofde hij zichzelf van het leven. Een gigantische klap, die An Overview on Phenomenal Nature van begin tot eind tekent. ‘Can't seem to grasp what happened’, zucht ze op ‘Ambiguous Norway’. ‘There's still something in the air. No matter where I go, you're gone, you're everywhere.’ Ze ziet hem overal in terug, verwijst telkens naar hem. ‘Ik zie hem nog steeds voor me. In zijn nummer ‘Smith And Jones Forever’ zong hij zelf: “Something's added to the air.” Hij had het eigenlijk over een executie, maar ondanks de duistere context vond ik dat een hele mooie metafoor. Als iemand overlijdt, verspreidt diens energie zich in de lucht. Op een goede avond, als ik echt met mezelf en de zaal in contact kan komen, dan is dat wat ik voel: zijn energie in de lucht.’

Via haar muziek probeert ze dat verlies een plek te geven, en zingt ze hoe ze de scherven weer aan elkaar probeert te lijmen via geleide meditaties, een duik in de oceaan, wandelingen door het overwoekerde The Ramble in Central Park. Maar ze is ontnuchterend eerlijk: ‘Ik geloof echt dat een boswandeling helend kan werken’, maar ze erkent ook dat die wandeling haar DNA niet zal veranderen, dat ze via een duik in de oceaan haar vierde poot niet opeens terugkrijgt of de geliefde weer tot leven kan wekken. ‘Wat ik hier dus wonderbaarlijk aan vind? Ik schreef erover terwijl ik het aan het verwerken was, op een hele persoonlijke manier. Dat ik nu het gevoel heb dat mensen me begrijpen? Dat ik gehoord word? Dat alleen al is ontzettend helend voor me.’

Daarom heeft ze ontzettend zin om op tour te gaan. Ondanks alles. ‘Ik denk dat mijn leven veel gezonder zou zijn als ik nóóit meer op tour zou gaan. Ik moet heel erg op mijn gezondheid letten, fysiek en mentaal. Ik drink niet op tour, ik eet zo gezond als ik kan, ik probeer direct na de shows naar bed te gaan. Ik ben echt zenuwachtig over de komende maanden. En door COVID hebben we nog veel meer stress, door alle regelgeving, de oplopende kosten van benzine. Touren is ontzettend zwaar, maar die 35, 40 of 45 minuten op het podium? Dat zijn de beste minuten van mijn dag. Het is wanneer mijn maag geen pijn doet, wanneer ik me geen zorgen maak of ik mijn rekeningen wel kan betalen. Ik vergeet al het andere als ik aan het spelen ben. Het is echt een geweldig gevoel om je met zoveel mensen tegelijkertijd te kunnen verbinden. Dat houdt me op de been.’ Opeens weer een glimlach. ‘Dus ja, ik heb er ontzettend veel zin in.’ En een gniffel. Nu nog zorgen dat er niet weer een kattenhaar in haar oor belandt.

Cassandra Jenkins speelt zondag op Best Kept Secret in Hilvarenbeek. Kun je er niet bij zijn dit weekend? Niet getreurd! Je kunt allerlei Best Kept Secret-shows volgen via de livestream op NPO Start, NPO 2 Extra en vpro.nl/3voor12. Vanaf 16 juni zijn alle hoogtepunten ook terug te zien in een speciale tv-uitzending op NPO Start.

Uitzendtijden livestream op NPO 2 Extra en NPO Start:
Vrijdag 10 juni: 17.00 uur - 00.00 uur
Zaterdag 11 juni: 14.00 uur - 00.00 uur
Zondag 12 juni: 13.00 uur - 00.00 uur

Vanzelfsprekend doen we weer uitgebreid verslag op Best Kept Secret met tips, concertrecensies en sfeerverslagen. Je volgt het laatste nieuws rondom deze editie van BKS hier.