‘Sorry dat we iets later waren, we zaten in een kabelsessie’. Nick Verstand zit midden in de voorbereiding voor Within Without, de voorstelling waarmee hij volgende week in vier dagen tien keer speelt in een van de mooiste theaters van Nederland, Carré. Of speelt, voorstelling, hoe moet je het eigenlijk omschrijven wat hij precies doet? Hij werkt aan een audiovisueel totaalconcept, een samensmelting van licht en geluid, décor en muziek, performance en installatie. ‘Morgen komen de muzikanten’, zegt Verstand, met naast hem Salvador Breed, de hoofdverantwoordelijke voor de muziek in de voorstelling. Hem kennen we onder meer als co-curator van Le Guess Who in 2019, samen met modeontwerper Iris van Herpen. Breed: ‘Ik heb nog nooit zo’n goed voorbereide productie meegemaakt als deze.’
In een zaal als Carré kun je natuurlijk niet eindeloos repeteren. Nick Verstand en zijn team kregen drie dagen om rond te kijken en alles te proberen. Dat is veel voor Carré, want normaal gezien wordt de ene na de andere productie er doorheen gejaagd. Het meeste werk wordt verricht in de studio, waar de rode, gele, blauwe en groene draden van een modulair synthsysteem zichtbaar zijn. Op het scherm een 3D-tekening van de zaal. ‘Als we in Carré komen sluiten we vijf kabels aan en kunnen we de hele zaal besturen. Als het goed is.’
Jarenlang was Nick Verstand actief in het nachtleven, als dj, als artiestenmanager, als organisator van feestjes. Net toen hij het rustig aan wilde doen vroeg ADE hem ‘iets te doen’. Het werd geen party maar een kunstinstallatie, die vervolgens de hele wereld over ging. Nu mag Nick Verstand met een compleet team vier dagen lang Theater Carré omtoveren tot audiovisuele voorstelling en vecht hij voor erkenning van zijn vak. 'Het beeld dat jullie morgen op Instagram posten is wat wíj́ gemaakt hebben. Waarom zou je dan alleen de muzikant crediten?'
Credits
Voor Nick Verstand is dit inmiddels een soort van bekend terrein, maar dat was het zeker niet toen het Volkshotel hem zeven jaar geleden benaderde om ‘iets’ te doen tijdens Amsterdam Dance Event. ‘Iets’, dat was normaal gesproken ‘een feestje organiseren’. Nick Verstand deed van alles in het nachtleven. Hij was zelf dj, organiseerde evenementen, was artiestenmanager en boeker. Maar hij was inmiddels tegen de dertig, en hij besloot dat het niet zo’n goed idee was om elk weekend in een club te zijn. Hij maakte liever een expositie. ‘We hadden heel weinig budget, dus ik dacht: ik maak wel iets. Ik had een idee, en dat werd mijn werk Anima. Het staat momenteel in Lille, het is al zeven jaar aan het touren, van Amerika tot China, eigenlijk per ongeluk.’
De basis van Anima - en eigenlijk van al het werk van Nick Verstand - is de technologie die je in de club ziet. ‘Projectors, lasers, speakers in dat geval. Het is een bolprojectie waar je omheen kunt lopen. Er wordt realtime vloeistof op geprojecteerd, en er is geluid dat synchroon loopt met die vloeistof. Een audiovisueel levend wezen, dat was het idee. De eerste keer was het echt heel moeilijk, ik denk dat ik 90% van het proces niet begreep. Wat ik wel durf is mensen inschakelen voor hulp. Via Facebook kreeg ik Duitse software ontwikkelaars te pakken, een bedrijf in Schotland bleek een bolvormig projectiesysteem ontwikkeld te hebben, dat we gesponsord een week mochten gebruiken. Geluid hosselde ik bij een vriend van me van de HKU. Pas een paar jaar later begreep ik wat we nu eigenlijk gemaakt hadden.’
De hulp van anderen schakelt hij nog steeds met het grootste gemak in. In Carré werkt Verstand naast met Salvador Breed onder meer met interaction designer Wes Broersen, met een koor, met producer Max Cooper, Sarah Neutkens BEA1991 en Eefje de Visser. Met die laatste maakte hij onlangs ook al een film in samenwerking met Motel Mozaique, en de twee gaan binnenkort samen op tour in België. Dat is best een ding, want die shows zijn ook echt gelabeld als ‘Eefje de Visser x Nick Verstand’. En het is bepaald niet vanzelfsprekend dat de visuele kant credits krijgt. ‘Wat ik gek vind’, zegt Verstand. ‘Vooral bij festivals moeten we er altijd hard voor strijden. Ze willen liever alleen de muziekartiest op de poster hebben. Maar dan denk ik: het beeld dat jullie morgen op Instagram posten is wat wíj́ gemaakt hebben. Waarom zou je dan alleen de muzikant crediten?’
Er is op dat vlak echt wat aan het veranderen. Zo zien we deze week in TivoliVredenburg een installatie van Children Of The Light, een collectief dat naam maakte met het lichtontwerp en exposities in clubs Trouw en De School. Een paar jaar terug kochten mensen al massaal kaartjes voor SKALAR, een spectaculaire installatie in de Gashouder in Amsterdam. En in de lockdown bezochten wel een bijzondere setting bij Het Hem in Zaandam, waar Egbert en Secret Cinema muziek componeerden voor een next level decor. Je kunt rustig stellen dat de coronacrisis deze ontwikkeling nog wat versterkt. Zeker nu de dansvloeren al een jaar dicht zijn ligt het voor de hand om elektronische muziek als meer dan dansmuziek te beschouwen, en dat maakt de weg vrij voor dit soort projecten.
‘Sommige stukken hebben een sterke narratief’, duidt Salvador Breed de muziek die hij bij het project aan het componeren is. ‘Andere stukken zijn meer statisch, ontwikkelen zich langzaam. Weer andere delen zijn interactief. We hebben allerlei verschillende soorten processen, maar er zit een duidelijke lijn in, en dat is de connectie die Nick met geluid zoekt.’ ‘Dit project voelt als een enorme luxe’, zegt Verstand. ‘Mensen komen speciaal voor dit stuk, ze geven het alle aandacht. In het nachtleven heb je allerlei toeters en bellen nodig om de aandacht te krijgen, en ook in het museum hebben mensen maar een korte spanningsboog. Doordat we nu langere tijd de aandacht hebben, kunnen we echt een verhaal ontwikkelen.’