Het Zuid-Londense Dry Cleaning maakte een enerverende postpunkplaat. Daarop bezingt het, met oog voor humor én tragiek, de meest alledaagse dingen. Maar daarachter gaat eigenlijk iets veel zwaarders schuil. ‘Elke dag is tragisch en vreselijk als je iets voelt voor objecten.’

In de Groningse Martinikerk gebeurde vorig jaar iets geks. De postpunkband Dry Cleaning trad op, een van de zoveel in een hele golf aan Britse bands in die hoek. Maar waar je normaal gesproken energiek rond stuiterende frontfiguren over het podia ziet gaan, stond hier Florence Shaw, de ongemakkelijkheid zelve. Het contrast tussen de praat-zingende frontvrouw en haar gejaagde postpunkband kón niet groter zijn. Terwijl de band vol energie over het podium bewoog, stond Florence, haar lange haar over haar schouders vallend, stokstijf voor een lessenaar met teksten. Ze keek er niet één keer op, op die vellen met teksten, maar ze tuurde voortdurend in de verte. En wat deed die Walkman in haar hand? Haar blik was niet te plaatsen: was ze nu verveeld of verdrietig? In die afstandelijkheid zit wederom een contrast. Want als je dieper in de teksten  van debuutplaat New Long Leg duikt, besef je dat Florence juist enorm observerend naar haar omgeving is. Ze is niet afwezig, maar ziet en hoort juist meer dan de meeste mensen. Dáár ligt precies de fascinerende kracht van Dry Cleaning: het alledaagse blijkt een portaal naar veel diepere zaken.

Soms vallen de meest triviale dingen haar op in het dagelijkse leven. Een bak met ovenfriet kan iets met haar doen. Die reuzeneik waar ze langs loopt. Of het verloren winkelwagentje op de hoek van de straat. 'Hartverscheurend', vindt Florence Shaw. 'Als ik zo’n winkelwagentje in de rivier zie liggen? Dat is toch verschrikkelijk!'

Kijkt Florence naar zulke levenloze objecten, dan ziet ze er al gauw gezichten in, voelt ze medeleven. Dat is een bestaand fenomeen, dat zelfs een ingewikkelde naam heeft: pareidolie. 'Ik kreeg eens een telefoon-oplader van mijn vader, die al de eerste avond stuk ging. Ik was er kapot van. Elke dag is tragisch en vreselijk als je iets voelt voor objecten.' Ja, dat meent ze echt, ze was er kapot van. Bewust is ze zich er wel van, dat dat ietwat vreemd kan klinken.

Dry Cleaning

Discografie

2019 - Sweet Princess (EP)
2019 - Boundary Road Snacks and Drinks (EP)
2021 - New Long Leg

Binnen Dry Cleaning kijkt niemand er van op. Gitarist Tom Dowse bijvoorbeeld, heeft dezelfde gevoelens door levenloze voorwerpen. ‘Als kind glimlachte ik al naar objecten omdat ik dacht dat ze naar me keken.’ Hij en Florence houden al van jongs af aan fotoarchieven bij. ‘Ons werk is afgeleid van die archieven.’

Dat brengt ons op het volgende alledaagse: eten. Florence had het niet eens direct door, maar het album zit vol verwijzingen naar voedsel. Pasta, pastries, toetjes, chocoladerepen, sandwiches, ga zo maar door. Tom: ‘Aerosmith had cocaïne.’ Florence: ‘Wij hebben kipnuggets.’ Voor Florence is het een manier om de meer gevoelige dingen op een andere manier te zeggen. Daarover later meer. Misschien nog wel belangrijker: voedsel verbindt de band. Wanneer ze oefenen, of zelfs wanneer ze een belangrijke beslissing maken (zoals toen ze besloten de band nu eens écht serieus te nemen), gaat dat altijd gepaard met een diner. 

Moederschap en serieuze gedachten

Wat is dan de betekenis van die ‘Why don’t you want ovenchips now’ tekst op ‘Strong Feelings’? Nou, wat Florence dus eigenlijk probeert vast te leggen, is haar angst dat ze geen goede moeder zal zijn. ‘Ik verbeeldde me dat ik moeder was, kleine kinderen had. Ik dacht na over maaltijden die ik ze zou voorschotelen. Meer specifiek het idee dat je eten maakt, en dat je kind er dan tegen protesteert.’ Ze stelde zich voor hoe ze zou omspringen met een situatie waarin je kind 'nee' zegt tegen die maaltijd waar je ontzettend veel moeite in hebt gestoken. ‘Mijn conclusie was: waarschijnlijk niet erg goed.’

Florence voelt de maatschappelijke drang van ouderschap en haar eigen leeftijd. ‘Ik word gebombardeerd met vruchtbaarheidsadvertenties op YouTube. Elke video die ik bekijk, wordt voorafgegaan door een reclame over een rare kleine machine die je vertelt hoe vruchtbaar je bent. Blijkbaar weten ze hoe oud ik ben. En het helpt niet als je je daar al een beetje onzeker over voelt.’ 

Met een bepaalde afstandelijkheid en verveelde houding lijkt Florence te zingen over alles wat zich om haar heen afspeelt. Maar eigenlijk zijn het dingen die haar best wel persoonlijk raken. Die houding en afstandelijkheid hebben te maken met depressie, iets wat haar al langer treft. Ze kiest er dus voor niet direct over moederschap te zingen, maar via een chipszakje. ‘Depressie is een gevoel van dissociatie.’ Het voelt voor Florence alsof ze soms in een wormhole wegzakt, als ze aan iets donkers denkt. ‘Soms presenteren die gedachten zich gewoon aan je. Erg verontrustende gedachten.’

Dry Cleaning

Oprechte Britsheid

Dry Cleaning straalt van de Britsheid. Op 'John Wick' zapt Florence verveeld heen en weer tussen The Antiques Roadshow (de Britse versie van Tussen Kunst en Kitsch) en het archeologische programma Time Team (tussen 2004 en 2014 op TV).

Als niet-Brit heb je al vrij snel associaties bij wat ‘typisch Brits’ is. De band is daar kritisch op, dat ‘typische’. Tom: ‘Ik wantrouw elke muzikant die een eenvoudige versie van Britsheid probeert te vertegenwoordigen, terwijl Britsheid eigenlijk heel raar is. Ik hekel bijvoorbeeld die Babyshambles plaat (Shotter’s Nation) waarop ze een vereenvoudigde versie van Britsheid uitbeelden.’ Volgens Tom is ‘Britsheid’ vooral super divers en ingegeven door vele dingen, culturen en identiteiten. Dus niet alleen een koningin of een spitfire (Brits jachtvliegtuig), nee, het draait om een veel breder begrip van cultuur. De band probeert die veelzijdigheid te vangen. ‘Er zit een meer representatief beeld van Britsheid in wat wij doen. Het is een stuk vreemder, alledaagser en eerlijker. En daar zit raarheid en humor bij inbegrepen.’