Motel Mozaïque heeft een niet te stoppen drang om iets unieks neer te zetten. Dus ook dit jaar daagt festivalvader Harry Hamelink een mooie handvol artiesten – van Eefje de Visser tot Spinvis tot Black Country, New Road – uit om projecten aan te gaan zoals ze nog nóóit hebben gedaan. Dan maar online.

Eefje de Visser baadt in galm en lasers

Klap in je handen, en het geluid sterft maar niet uit. Hier in de hal van AVL Mundo, het atelier van de wereldwijd vermaarde kunstenaar Joep van Lieshout, botst iedere klank van muur naar muur naar muur naar muur, zonder uit te doven. ‘Ze zeggen dat het een galm van 6 seconden is, maar het voelt als een eeuwigheid’, zegt Eefje de Visser. Ze werkt aan een op maat gesneden show voor het Rotterdamse stadsfestival Motel Mozaique, samen met lichtkunstenaar Nick Verstand en een vijftal zangeressen. Een ‘normaal’ concert kun je in die hal bijna niet geven, maar vandaag smelten de vijf stemmen prachtig in elkaar. De Visser: ‘Ik was bang dat je hier geen gewone liedjes zou kunnen spelen, maar ik ben erop teruggekomen. Dit klinkt te gek.’

Ook Nick Verstand – wiens werk eerder te zien was op DGTL en Lowlands en bij shows van Fatima Yamaha, Joep Beving en Björk –  is laaiend enthousiast over de locatie. Hij ontwierp een gigantische spiegel voor de tour van Eefje de Visser, die nu voor het eerst wordt ingezet. ‘Ik kan me geen mooiere plek voorstellen dan AVL Mundo. Tussen het industriële brute zie je zo’n verfijnd object, het past heel goed bij elkaar en kan mooi op elkaar reageren.’

Noem Verstand geen lichtman. Hij is een lichtkunstenaar, een tovenaar die met lasers speelt zoals een ander gitaar speelt. Hij kan de spiegel in een zwart gat veranderen, hem gebruikt om de vele texturen uit de ruimte mee te reflecteren en de schaduwen kan doen krimpen en groeien. Het ziet er verbluffend uit.

Vond je de Bitterzoet-concertfilm al mooi? ‘Die was heel basic vergeleken met dit’, grinnikt Eefje de Visser. ‘We hebben hier qua opbouw en budgetten de mogelijkheid om iets níéuws neer te zetten. En we staan niet op gewoon een podium, dat vind ik heel belangrijk met dit soort projecten. Mensen gaan ons nog heel vaak op een “normaal” podium kunnen zien, maar dit gaan mensen nooit meer zien. Eigenlijk is AVL Mundo heel onpraktisch, met die galm, met de pilaren. Allemaal heel onhandig, maar nu kunnen we er een kracht van maken.’

Motel Mozaïque-festivalvader Harry Hamelink ziet het vrolijk aan, in de grote hal van AVL Mundo. Hij was het die Eefje de Visser uitdaagde om iets nieuws te maken, hij gaf de zangeres een rondleiding langs potentiële locaties en stelde het gigantische atelier voor. Hamelink is bepaald geen normale programmeur die bands boekt om effe een reguliere festivalshow te doen. Nee, hij is het type dat telkens weer op zoek gaat naar nieuwe kruisbestuivingen, en ook ontzettend betrokken blijft in het creatieproces van de artiesten die hij een plek geeft. Eefje de Visser lacht. ‘Ja, Harry is een hele atypische programmeur, ook wel veeleisend. Hij is ontzettend nieuwsgierig en vraagt meer dan de meeste boekers, hij wil iets unieks van je en heeft daar zijn eigen ideeën over. Ik herken dat in hem.’

Twaalf kunstenaars in het motel

Harry Hamelink wilde in dit verschrikkelijke jaar niet bij de pakken neerzitten, vertelt hij, hij wilde mooie dingen de wereld in blijven sturen zoals hij dat al jaren doet. ‘Dus heb ik twaalf kunstenaars in het motel uitgenodigd, om ieder hun eigen mozaïek te maken.’ Op dit moment krijgt Spinvis een rondleiding door Gent van de jonge songwriter Meskerem Mees, in het verlaten zwembad Tropicana werkt poetry slam-artiest Lisette Ma Neza met pianist Neil Akenzua, en dan zijn er ook nog acts die bijdrages leveren vanuit Taiwan (Prairie WWWW) en Engeland (Black Country, New Road).

Aanvankelijk had Hamelink nog de hoop dat er ook fysiek bezoekers bij het festival zouden kunnen zijn, maar de inzet was allereerst: een online programma. ‘Voor mij gaat het altijd om ruimte bieden’, vertelt Hamelink begeesterd. ‘Om de dialoog aan te gaan, elkaar te vinden en elkaar te inspireren. Ik vind het fantastisch om die kunstenaars beter te leren kennen: wat heb je voor dromen? Waar ben je nog mee bezig buiten het oog van het grote publiek? En ik ben al jaren gefascineerd door het creatieproces, daar wilde ik eens een programma omheen maken. Dat proces willen we vangen met Motel Mozaique Create & Perform.’

Hij glimlacht. Ja, zo’n online festival optuigen, cameraploegen aansturen en zorgen dat alles technisch bij elkaar komt op de website, dat is nog veel pittiger dan een regulier festival. Maar moe? ‘Allesbehalve, ik krijg zoveel energie van het samenwerken met al die kunstenaars.’

Lisette Ma Neza en pianist Neil Akenzua

Bear Valour maakt programma over gendertransitie

De meest innige samenwerking is waarschijnlijk die met de Rotterdamse folkband Bear Valour. Hamelink: ‘Een bandlid vertelde me een paar jaar geleden dat het gezicht van de band, Eli, in transitie ging van vrouw naar man. Ik heb ze gelijk benaderd om daar een programma over te maken.’ Twee jaar geleden heeft Bear Valour dus al eens een show op Motel Mozaique gegeven met dat thema, nu presenteert de band de ‘b-kant’, vertelt Eli Oscar Awad. ‘We hebben twee jaar niet kunnen optreden. Niet alleen door Covid, maar vooral omdat ik niet meer kon zingen. Mijn stem sloeg steeds over, en veranderde telkens weer door de hormonen. Nu is mijn kopstem helemaal weg.’ Een nogal slopend proces dus, want Eli kan zich op geen enkele manier zo goed uiten als via het zingen. ‘Het was doodeng, maar er was geen andere optie. Ik móést wel in transitie, en ik verheugde mezelf ook heel erg op die andere stem, de stem die ik altijd bij mezelf in mijn hoofd had. Ik wilde altijd graag country zingen, maar ik Johnny Cash zijn, en niet Dolly Parton.’

Hamelink: ‘Voor mij is het best gemakkelijk om te vragen: “Wil je daar programma over maken?” Maar dat is natuurlijk helemaal geen simpele vraag. We hebben het er veel over gehad, je was heel open over dat urgente verlangen om in transitie te gaan. Onvoorstelbaar mooie gesprekken vond ik dat, jeetje.’ Eli: ‘Ik kon het over niets anders meer hebben, ik had zo’n heftige energie, het moest de hele tijd daarover gaan. Nu ben ik al veel verder. Ik had het liefst gehad dat dit optreden op Motel Mozaique een soort grand reveal van de nieuwe Eli zou zijn, maar mijn stem is nog best wankel. Eerst was ik daar zenuwachtig over, maar ik realiseer me: dat hoort bij het proces, bij mijn zoektocht.’ Hamelink: ‘En dat is precies wat ik hoopte te laten zien.’

MOMO Create & Perform is vrijdag 23 en zaterdag 24 april van 19.00 tot 22.00 te zien op de website van Motel Mozaique. Weekendtickets kosten 15 euro, er zijn ook losse dagkaarten beschikbaar.

Eli van Bear Valour