Deze week begint het International Film Festival Rotterdam, en in het programma ook dit jaar weer heel wat muzikale films. Films over muziek, artiesten en muziekbewegingen. Van Russische rap tot synthwave. Van een rebelse Indiase zangeres tot een van de oprichters van de krautrock.

The Heart Is A Drum

Documentaire over de eigenzinnige artiest Klaus Dinger, een van de oprichters van de Krautrockband Neu! Wanneer zijn hart gebroken is door een Zweeds meisje, keert hij terug naar zijn thuisstad Düsseldorf in 1971. Hij zoekt troost in het drummen en verlangt terug naar zijn geliefde. De Zweeds regisseur Jacob Frössén doet een poging het geheim van de man die de ‘Motorik Beat’ heeft bedacht te ontrafelen. De film wordt verteld door indie-icoon Kim Gordon en bevat ongebruikelijke invalshoeken zoals audio-artefact uit 1971, een telefoongesprek uit 1998 en interviews met drummers uit beroemde bands.

Heel-and-Toe

In Rusland probeert president Vladimir Putin de groeiende rapscene klein te houden. Het Kremlin poogt al een tijdje om de scène te ondermijnen en meer greep te krijgen op popcultuur. Talloze concerten van populaire rappers worden gecanceld en content op het internet wordt gefilterd door de overheid. In de documentaire Heel-and-Toe volgen we de vrolijke Anton Koeznetsov oftewel Russische hipster rapper Antoha MC. Met een trompet, hamster en goede humeur tourt hij door Oost-Europa. In tegenstelling tot de stoere underground-hiphopscene in Rusland bouwt hij met zijn positieve muziek een feestje. In zijn thuisland herkent niet iedereen de goede bedoelingen van Anton.

Keyboard Fantasies: The Beverly Glenn-Copeland Story

Beverly Glenn-Copeland was in de jaren ‘60 de enige gekleurde en openlijk homoseksuele student op het het Canadese McGill-conservatorium. Glenn-Copeland werd geboren als vrouw, maar kwam erachter dat hij transgender was. In de jaren ‘70 nam hij op cassette een aantal folkjazz-platen op die niet echt opgemerkt werden. Net als de elektronische new age-plaat Keyboard Fantasties, die dertig jaar later opnieuw is uitgebracht.
In de documentaire Keyboard Fantasies: The Beverly Glenn-Copeland Story vertelt de muzikant over zijn moeilijke relatie met zijn ouders, en de spirituals - traditionele religieuze volksliederen van de zwarte slaven - die zijn moeder hem leerde. De film laat ook zien hoe de 74-jarige nu pas echt erkenning krijg voor zijn muziek. 

Mister Soul – A Story About Donny Hathaway

Donny Hathaway was een van de belangrijkste stemmen in de soulmuziek. Een inspiratie voor grootheden als Amy Winehouse en Stevie Wonder en werd gezien als groot genie maar er was ook een keerzijde. In de periode van zijn grootste succes werd hij gediagnosticeerd met paranoïde schizofrenie.

In deze documentaire maakt de Nederlandse regisseur David Kleijwegt als het ware een reis door het leven van Hathaway. Hij reist naar plekken als St. Louis, Chicago en New York en komt steeds dieper in zijn leven, tot aan de tragische dood van de legende. In 1979 maakt de zanger een einde aan zijn leven door een val van zijn hotelkamer. Kleijwegt spreekt met onder andere zijn broers en zussen, predikant Jesse Jackson en zangeres Roberta Flack. 

© Getty Images / vpro

The Rise of the Synths

Stijlvolle documentaire over de synthwave, een muziekgenre dat zijn opmars maakten rond 2000 op Myspace. Niet alleen was de synthpop uit de jaren tachtig belangrijke inspiratie, ook de visuals van reclames, series, films en computergames uit die tijd.

In deze documentaire komen interviews met grote Synthwave-namen langs zoals Scandroid, Miami Nights 1984 en Carpenter Brut. De film is geregisseerd door de vader van de moderne horror John Carpenter (The Fog, Halloween). Carpenter is een van de smaakmakers van synthwave vanwege zijn soundtracks waarin uiteraard de synthesizer ook belangrijk was.  

Mr. Jimmy

De Japanse Akio Sakurai is wellicht de grootste Led Zeppelin fan ter wereld. Hij treedt al decennia op als Mr. Jimmy, een tribute-act voor Jimmy Page. Sinds hij als tiener de concertfilm The Song Remains the Same zag is hij tot op het bot geobsedeerd door de band. Sakurai kan alle variaties die Led Zeppelin ooit speelde nadoen. Zijn leven kan niet meer stuk, als de Led Zeppelin-grootheid hem komt toejuichen tijdens een optreden.
Mr. Jimmy gaat over imiteren en een zoektocht naar pure perfectie. Wanneer Sakurai andere muzikale tribute-artiesten om zich heen schaart wordt het pas echt interessant. 

On a le temps pour nous

Documentaire over rapper, activist en dichter Serge Bambara, alias Smokey uit Burkina Faso die een van de opstandelingen was tijdens de afzetting van dictator Blaise Compaore. Nu kan het land met het aantreden van president Roch Marc Christian Kaboré in 2015 zich weer een democratie noemen.  Smokey maakt maatschappijkritische rapmuziek en volgt het presidentschap van Kaboré op de voet. Volgens de rapper is het land in een overgangsperiode: wat betekent hoop op een goedwerkende democratie als die al eens eerder systematisch kapot is gemaakt?

Rebel Dread

Documentaire over Don Letts, de onderschatte gangmaker in de popgeschiedenis. Niet alleen maakte hij driehonderd videoclips voor onder andere Bob Marley, hij voegde ook elementen van zwarte muziek in de punk. Naast zijn sterke vriendschap met The Clash heeft Letts een bewogen carrière sinds de jaren ‘70 als dj, manager, filmregisseur, muzikant en radiomaker. Hij schuwt er tot op de dag van vandaag niet voor om aandacht te vragen voor raciale kwesties. 

© iffr

Shut up Sona

In deze documentaire volgde Deepti Gupta de rebelse Indiase zangeres Sona Mohapatra, die is aangeklaagd wegens godslastering. Haar interpretatie van een achthonderd jaar oud gedicht zou te westers, vulgair en een slecht voorbeeld zijn voor de jeugd. Naast de aanklacht wordt ze bedreigd en getreiterd door trollen op het internet. Ze mag niet optreden op universiteiten omdat ze een concertorganisator beschuldigde van het uitsluiten van vrouwelijke artiesten. Sona is echter niet te stoppen en blijft misstanden aan de kaak stellen. De film is een intiem portret waarin ook duidelijk wordt hoe hard de strijd voor gelijke rechten in India is. 

Tinnitus

Een aanhoudende piep-, brom- fluit- of sisgeluiden, of geruis. Het staat ook wel bekend als tinnitus. In de gelijknamige documentaire praten muzikant Jevgeni Voronovski en journalist/muziekkenner Dmitri Vasilijev over de Russische alternatieve muziekscene van de jaren negentig en nul.
De elektronische noise uit die scene is zo intens dat het vaak tegen de pijngrens aan schurkt. In de teksten is de dood een belangrijk thema. Veel makers leven niet meer. De film werd gemaakt naar aanleiding van een discussie tussen Vasiliev en Voronovski. Ze bezoeken de graven van de muzikanten. Ook wordt er een concert gegeven in een bos waar mysterieuze krachten zouden heersen.

We Intend to Cause Havoc

Een ode aan de muzikale beweging uit Zambia. W.I.T.C.H. (oftewel We Intend to Cause Havoc), in de jaren zeventig de meest populaire band in het land. Frontman Jagari bekeert zich echter tot het christendom en komt rond als mijnwerker. Regisseur Gio Arlotta en muzikant Jacco Gardner reizen door Zambia met Jagari om zijn muzikale verleden om te graven, wat leidt tot een reünie van W.I.T.C.H.