Fredric Dannen - Hit Men: Power Brokers and Fast Money Inside the Music Business (1990)
Het klassieke boek over de muziekindustrie, een must read voor wie wil begrijpen hoe de machine werkt. Deze biografie van de Amerikaanse muziekindustrie begint al in de eerste decennia van de vorige eeuw, als handige jongens gebruik maken van de uitvinding van de grammofoon. Het vertelt het verhaal van payola en de enorme decadentie en machtsspelletjes in de jaren zeventig. Een boek over business, maar ook over kleurrijke figuren. Voor wie meer wil: er zijn ook schitterende bio’s van industry moguls als Walter Yetnikov, David Geffen, Berry Gordy en Ahmed Ertegun.
Steve Knopper - Appetite For Self Destruction (2009)
De Amerikaanse journalist schreef een officieuze opvolger voor Hit Men, die min of meer start waar Frederic Dannen ons achter liet: op de piek van eind jaren zeventig. Daarna gaat het al snel downhill met de muziekindustrie, tot de uitvinding van een nieuw format alles op zijn kop zet: de cd zorgt voor gouden tijden. Knopper omschrijft de feeding frenzy van het cd-tijdperk, maar analyseert ook feilloos welke cruciale fouten de industrie maakte toen een nieuwe revolutie zich aandiende: de mp3. Andere tip in dezelfde categorie: How Music Got Free van Stephen Witt.
Fred Goodman - The Mansion On The Hill (1997)
In de jaren zestig was popmuziek een complete revolutie. Rockmuzikanten zouden de wereld gaan veranderen, een nieuwe generatie een stem geven. Tien jaar later was rock business geworden. De wereld had de muziek veranderd in plaats van andersom. De titel van dit boek - geleend van een Hank Williams liedje - zegt genoeg. Een aanstekelijk boek over grote rockiconen, hun managers en platenbazen over het marketen van muziek met een boodschap. Waar steek je de grens over tussen populariteit en populisme?
Gert Keunen - Alternatieve Mainstream (2013)
Een van de meest laagdrempelige en praktische boeken over de muziekindustrie, gefocust op Belgie want geschreven door de Vlaamse docent Gert Keunen. Hij spreekt met talloze sleutelfiguren in de muziekindustrie en stelt hen de vraag: hoe maak jij nu eigenlijk keuzes over over welke bands je boekt, recenseert, tekent, etc. Interessant is ook zijn verhandeling over het begrip alternatieve mainstream, een zinvolle term waarmee hij onderscheid maakt tussen de echte mainstream en de breed omarmde elite van alternatieve popcultuur. Hoe groeit een bandje met goede recensies uit tot headliner op Pukkelpop?
Michael Azerrad - Our Band Could Be Your Life (2001)
Het ultieme underground boek van het pre-internet tijdperk. Hoe ga je te werk als geen label je muziek wil uitbrengen en je geen social media tot je beschikking hebt om zelf je verhaal te vertellen? Michael Azerrad tekent dertien portretten op van bands uit de Amerikaanse punk underground van de jaren tachtig, waaronder Black Flag, Minutemen en Minor Threat. Het boek gaat niet alleen over de muziek, maar laat ook zien hoe deze bands een compleet eigen infrastructuur uit de grond stampten, met labels, magazines, tours, alles. Azerrad schreef overigens ook de buitengewoon intieme Nirvana biografie Come As You Are.
In onze vorige aflevering van De Machine bespraken we twee boeken: Hit Men en Appetite For Self-Destruction, twee klassiekers over de muziekindustrie. En dus vroegen mensen ons: hebben jullie meer tips. Zeker wel! Hier een complete literatuurlijst voor in de zomervakantie. Weer eens wat anders dan romans, sudoku's of rock bio's. Dit zijn de favoriete boeken over de muziekindustrie van Atze de Vrieze en Niels Aalberts.
Berry Gordy - To Be Loved: The Music, the Magic, the Memories of Motown (1994, autobiografie)
Tom King - The Operator: David Geffen Builds, Buys, and Sells the New Hollywood (2001)
Walter Yetnikov - Howling At the Moon (2004, autobiografie)
Fred Goodman - Fortune’s Fool (2010, over Edgar Bronfman Jr)
Clive Davis - The Soundtrack Of My Life (2013, autobiografie)
Aan biografische boeken over supersterren heeft de muziekliteratuur geen gebrek. Over Bob Dylan en The Beatles bijvoorbeeld zijn hele boekenkasten vol geschreven. Maar er is een categorie rockbio die beter bij de Machine past, namelijk de rock mogul bio. De verhalen van de grote mannen uit de geschiedenis van de popmuziek. De hoofdrolspelers uit Hit Men zeg maar, maar dan elk een heel boek.
Joseph Menn - The Rise And Fall Of Shawn Fanning’s Napster (2003)
In 2003, toen dit boek verscheen, was het lijk van Napster nog heet. Een paar jaar eerder had de nerd Shawn Fanning de muziekindustrie totaal gebombardeerd. Opeens was er die droomwereld, waarin alle muziek van de hele wereld te vinden was, en nog gratis ook. Te mooi om waar te zijn natuurlijk, en dat was het ook. Dit boek zit er zeer kort bovenop en geldt als een kritische duiding van de belangrijkste rel uit de laatste dertig jaar in de muziekindustrie.
Craig Marks & Rob Tannenbaum - I Want My MTV (2001)
Minstens zo’n belangrijk keerpunt, maar dan ten positieve voor de industrie: de introductie van MTV in de jaren tachtig. Ineens waren popsterren zichtbaarder dan ooit. Het luidde het tijdperk van de superster in, met Prince, Madonna en Michael Jackson. Het gaf een gezicht aan kleurrijke figuren als Boy George, aan explosieve rockbands als Guns N Roses. Hoe veranderde MTV onze visie op popmuziek en wie profiteerde er het meest van?
John Seabrook - The Song Machine (2016)
New Yorker auteur John Seabrook neemt ons mee in een van onze favoriete Machine-onderwerpen: de songwriting industrie. Hij vertelt het verhaal van moderne popiconen als Katy Perry en Britney Spears, maar meer nog van de mensen achter de schermen, machtige songwriters als Max Martin en Dr Luke. Het is een verhaal vol intriges, macht, berekening en kleurrijke figuren. Het perfecte bewijs dat de verhalen van achter de schermen in de muziekindustrie net zo interessant zijn als die van de artiesten die in de spotlights staan.
Auke Kok - Dit Was Veronica (2008)
Dit boek over de oprichting en successen van Veronica is net zo goed business als cowboyverhaal. Het is een verhaal over pioniers en vrije jongens die letterlijk het ruime sop kozen om iets nieuws neer te zetten. De beleving en exploitatie van jongeren cultuur was radicaal een baanbrekend, maar net zo goed lucratief. En om die markt te beschermen ging men in die tijd ver, heel ver. Tot aan een bomaanslag toe. Je begrijpt: een page turner vol mooie karakters.
Gert van Veen - Release/Celebrate Life (2016)
Het belangrijkste Nederlandse bedrijf in de Nederlandse muziekindustrie? Concertgigant Mojo wellicht, of Philips met zijn jarenlang relevante label. Of natuurlijk ID&T, het bedrijf dat de Nederlandse school in de dance industrie representeert. Niet alleen in het vermarkten van typisch Nederlandse stijlen als gabber en trance, maar ook in het bouwen van een infrastructuur er omheen, die dance een beleving maakte ver voorbij de dj in de booth. Gert van Veen’s (iets te) dikke pil vertelt hoe een stel bijdehante gastjes uit Landsmeer de industrie bouwden en later hun bedrijf verkochten aan de Amerikanen.
Peter Voskuil - The Dutch Mountains (2017)
Het boek van Peter Voskuil over de Nederlandse muziekindustrie heeft drie nadelen: het is peperduur, zo dik dat het niet in je koffer past en het is nogal ouwe-jongens-krentenbrood. Dat gezegd hebbende mag dit monsterboek eigenlijk niet ontbreken op een literatuurlijst van De Machine. Simpelweg omdat niemand ooit zo’n complete poging deed om de vaderlandse muziekgeschiedenis van de businesskant vast te leggen.
Harry Shapiro - Waiting For The Man (1989)
Wij bij de Machine zijn mateloos gefascineerd door alle invloeden van buiten die invloed hebben op hoe muziek tot ons komt. Dan hebben we het vooral over business beslissingen, auteursrechtenproblematiek en technologische ontwikkeling. Maar wat te denken van de meest persoonlijke impact op muzikanten: de sociale druk van drugs. Welke drug was dominant in welke muziekscene en wat betekende dat nu precies. Van de medicine shows in het begin van de vorige eeuw tot de marijuana en heroine scenes van de jazz tot de crackepidemie in de hiphoptijd.
Hugh Barker & Yuval Taylor - Faking It: the Quest For Authenticity In Popular Music (2007)
Ook in dit boek geen business, maar wel een interessante uiteenzetting over het belangrijkste geheime marketingrecept van de muziekindustrie: authenticiteit. Fans en vooral critici vallen er als een blok voor, maar de vraag is of iets wat authentiek lijkt ook wel echt authentiek is. Hoe zit dat met de Cubanen van Buena Vista Social Club? Hoe om te gaan met Moby die oude bluesopnames plundert? Waarom vonden de Sex Pistols fans John Lydon een verrader en een nepper toen hij zijn alter ego aflegde en onder zijn eigen naam verder ging?
Graham Jones - Last Shop Standing: Whatever Happened To Record Shops? (2009)
De schrijver van dit boek werkte decennia lang als vertegenwoordiger van platenmaatschappijen, en in die hoedanigheid zag hij het aanbod aan platenzaken in Engeland verschrompelen. Van meer dan 2000 in de gouden tijd waren er in 2009 nog maar 265 over. Jones reist het land door om medewerkers van winkel te interviewen. Niet alleen om nostalgische verhalen op te tekenen, maar ook om te filosoferen over de toekomst van de platenzaak. Achteraf gezien kunnen we stellen dat zijn timing perfect was, want rond 2009 stokte de razendsnelle krimp en bleef het aanbod min of meer stabiel. De survivors?