Simpel gezegd: de liedjes zoals we ze kennen. De opnames die Taylor Swift maakte in de studio, die hits werden en op de radio gedraaid zijn. In veel gevallen liggen die rechten niet bij degene die het liedje geschreven heeft, maar bij het label dat ze uitbrengt. Labels investeren immers in een artiest, in promo, tour support, etc. Bij Taylor Swift is dat kennelijk niet anders: Big Machine bracht de eerste zes albums uit, waaronder ook de Europese doorbraak: ‘Shake It Off’. Alleen het laatste album verscheen bij een andere platenmaatschappij.
Taylor Swift heeft aangekondigd haar eerste zes albums opnieuw op te gaan nemen. ‘Absolutely’, antwoordde ze toen ze ernaar gevraagd werd. Een hoogst ongebruikelijke move die past in haar strijd tegen Scooter Braun, haar aartsrivaal die het label kocht dat die albums uitbracht. We maakten een overzichtelijke FAQ van deze pikante zaak voor je.
Wat zijn masters?
Wie is Scooter Braun ook alweer?
Wat betreft Taylor Swift: de grootste slijmbak ter wereld. Wij kennen hem als de manager van Justin Bieber, die later ook Carly Rae Jepsen, Ariana Grande en heethoofd Kanye West tekende. Dat laatste leverde vuurwerk op, want weet je nog dat Kanye rapte dat ie met Taylor naar bed geweest was en dat hij haar beroemd gemaakt had? Taylor figureerde ook ongewild poedelnaakt in de video. Ze was woedend, en ook een smalende Tweet van Bieber viel niet lekker. En Scooter, die deed niets, dus hield Taylor hem verantwoordelijk voor de pestkopperij.
Hoe komt Scooter Braun dan aan die masters?
Nou, daar heeft ie dus ongeveer 300 miljoen dollar voor neergelegd. 300 miljoen voor zes albums die al jaren uit zijn, ongehoord. Hij kocht het label Big Machine Records, een bedrijf dat door haar ontdekker Scot Borchetta helemaal om Taylor Swift heen gebouwd is. Dus ja, hij kocht er ook wat andere masters bij, maar vooral die van Swift’s eerste zes albums, de periode waarin ze van countryzangeres naar popster transformeerde. Alleen haar laatste album Reputation verscheen bij een ander label. Taylor Swift reageerde in juni furieus op de deal, beweerde dat ze niet eens op de hoogte gebracht was. Een openlijk moddergevecht volgde.
Maar is Taylor Swift dan zelf geen eigenaar van dat label?
Nee dus. Ze is wel de eigenaar van de liedjes, of op zijn minst deels. Taylor Swift schrijft in principe al haar liedjes zelf, zij het vaak wel met andere songwriters. Dat blijft zo, daar verandert de deal met Scooter Braun niets aan. Maar Big Machine Records heeft wel het recht om de opnames te exploiteren, bijvoorbeeld op Spotify. Dat is bij Taylor Swift een gevoelige zaak, want jarenlang was ze kieskeurig in waar haar muziek wel en niet te horen was. Pikant: Taylor’s vader en manager Scott Swift was wel degelijk aandeelhouder in Big Machine, maar kennelijk niet machtig genoeg om de deal tegen te houden. Volgens Scott Borchetta was 92% van de aandeelhouders voor de verkoop.
Mag dit zomaar? Is het geen plagiaat?
Plagiaat zit hem in principe in de compositie van een liedje, niet in de opname. Lijkt een liedje te veel op een ander liedje, dan kan de auteur/componist daar iets van vinden, niet de eigenaar van de master. En die eigenaar is dus Taylor zelf. Maar eigenlijk is dit dus geen plagiaat, maar een cover. De rechten van covers liggen per land anders. In Nederland bijvoorbeeld mag je coveren wat je wilt, in andere landen (bv Engeland en Amerika) kan de schrijver op bijvoorbeeld esthetische gronden zo’n release weigeren.
Maar de zaak ‘Blurred Lines’ dan?
Juist, dat is een complicerende factor. De erven Marvin Gaye klaagden Robin Thicke aan omdat zijn ‘Blurred Lines’ te veel leek op ‘Got To Give It Up’. Niet de tekst of de melodie, maar de vibe van het liedje. Totaal absurd, die claim, want hoe kun je dan nog muziek maken, maar de jury gaf hen nog gelijk ook. Daar ging het dus wel degelijk om de opname, de productie, niet zozeer om de compositie. Maar we dwalen af, terug naar de kern.
Is het eerder gebeurd?
Jazeker. Niemand minder dan Prince voerde in de jaren negentig de grootste label-artiest strijd in de geschiedenis van de popmuziek. Hij trad een jaar op met het woord SLAVE op zijn wang geschreven en noemde zich een tijdje TAFKAP: The Artist Formerly Known As Prince. Reden: hij had ruzie met zijn label Warner, wilde daar weg maar dat kon niet. Toen hem dat eenmaal wel lukte wilde hij zijn totale catalogus opnieuw opnemen. Dat kon, want Prince schreef, componeerde en speelde in principe al zijn muziek helemaal zelf. Hij kwam er niet ver mee. Def Leppard deed hetzelfde in 2012. Uit onvrede met hun label namen ze een aantal ruim twintig jaar oude hits op.
Hebben de labels daar dan niets van geleerd?
Zeker, ze verzonnen een nieuwe clausule: titelexclusiviteit. Dat betekent zoveel als: ja, je hebt het liedje zelf geschreven, dat snappen we, maar tegenover onze investering en commitment staat wel dat jij dat liedje niet zomaar ook nog eens bij een ander label uit mag brengen. Je kunt daar natuurlijk van alles over afspreken, maar gebruikelijk schijnt te zijn: vijf jaar na release van een album mag je het opnieuw opnemen. Het is niet bekend wat er in Taylor’s contract staat, maar haar eerste albums zijn natuurlijk wel ouder dan vijf jaar.
Maak eens een professionele inschatting van haar contract?
Laten we even speculeren. Heeft Taylor aan het begin van haar carrière meteen een deal getekend voor zes albums? Dat zou kunnen, maar verstandig is dat natuurlijk niet. Het ligt voor de hand dat in zo’n contract ook titelexclusiviteit opgenomen is. Maar Taylor is - werd - wel een geval apart. Ze hield haar catalogus van Spotify, sprak zich uit over businesszaken. De kans dat ze rond haar grote doorbraak haar contract niet open gebroken heeft is klein. Bij het vastleggen van nieuwe voorwaarden is misschien iets afgesproken over die titelexclusiviteit. Aan de andere kant: ze heeft duidelijk ook niets afgesproken over het terugkrijgen (of kopen) van haar masters, bijvoorbeeld een x aantal jaren na de release van een album. Dat zou in principe het eerste zijn waar je als succesvol artiest afspraken over maakt, toch? Oftewel: het is echt niet te raden wat er precies in staat.
Hoe werkt dit dan op Spotify?
Kan Taylor Swift eventuele nieuwe opnames op haar eigen Spotify profiel zetten en de Scooter Braun versies naar een alternatief account verwijzen? Of staan die zes albums straks allemaal twee keer op Spotify? Zoals het nu werkt is er op Spotify geen sprake van dubbele of onofficiëlele accounts. Er is maar een Taylor Swift, zo simpel is het. Maar ja, Taylor Swift is Taylor Swift, dus wie weet welke mouw Daniel Ek hieraan past om haar tevreden te houden.
Heeft Taylor niets beters te doen?
Zes albums opnemen, holy shit. Dat is niet iets wat je in een maandje doet, zeker niet als je het goed wilt doen. En waarom zou je het willen doen als je niet hetzelfde niveau nastreeft als de originele albums? Zes albums opnemen slaat een enorm gat in je agenda. Het zou sowieso een meerjarenplan worden als Swift haar toekomst niet on hold wil zetten. Dus ze roept dit nu wel heel overtuigd, maar gaat het ook echt gebeuren? Op zich is het al een doel op zich om de verhoudingen tussen artiesten en de industrie op scherp te zetten, iets dat Taylor Swift vaker doet. Nu eerst maar eens focus op haar nieuwe album, dat morgen uitkomt. En daar heeft Scooter Braun helemaal niets over te zeggen.