Wat krijg je als je acht muzikanten zes weken opsluit in een huis met een studio, een theaterzaal en een social media room? Een hele hoop muziek op zijn minst, zou je zeggen. Ook al brengen de acht talenten heel verschillende smaken in - van rap tot zwijmelpop tot levenslied - het zijn per slot van rekening allemaal creatieve geesten met een brandende ambitie, toch? Nou, nee dus. Je krijgt vooral een hele hoop geroddel, dronkenschap, ruzie over het schoonmaakrooster en een singer-softwriter die op de apenrots klimt om zijn liefdesobject te schaken. Maar tussen alle realitysoap-onzin door is House of Talent een schitterende karikatuur van de muziekindustrie.
Na zes weken maken we de balans op. Dit zagen we in de eerste cyclus van House of Talent.
‘Ja maar, ja maar, ik moet meer geboekt worden!’ De wanhoop klonk in de stem van Trevor toen hij onderaan de Money Chart van House of Talent bungelde. Een week later vloog hij uit de talentenjacht, met niet meer dan 766 euro op de teller, verdiend in zes weken. Onbedoeld toont het SBS-programma de keiharde realiteit van de muziekindustrie.
1. Miljonair word je niet zomaar
Beroemd of rijk, wat word je liever? Als het aan Quincy Wilson ligt toch liefst het tweede. Bij het ingaan van het huis somt hij al op wat hij met zijn eerste verdiende ton zal gaan doen (een auto voor zijn ouders, zo cute!). Maar na zes weken is de realiteit anders. De artiesten worden keihard afgerekend op twee terreinen: geld en social media. Wie onderaan bungelt kan worden weggestemd. Dus krijgen we een zeldzaam inkijkje in de portemonnee van de artiesten: de grootverdiener Ruby Prophet heeft na zes weken 3131 euro verdiend, nummer laatst Trevor blijft steken op 766 euro. Dat klinkt niet als een salaris waarvoor je je zes weken zou laten opsluiten in een huis toch?
En daarmee breekt House of Talent onbedoeld met een van de illusies van de grote talentenjachten, namelijk dat je rijk en beroemd bent zodra je op een podium staat. Hier zien we direct het zwarte gat dat elke winnaar meestal daarna pas tegenkomt.
Quincy
Rapper en producer Quincy Wilson is een soort dj-versie van Lil Kleine: grote bek, klein hartje, op jacht naar faam en money. Zijn drive komt voort uit zijn jeugd: op zijn tiende kreeg Quincy kanker. Hij overleefde, maar zag door de chemo zijn leervermogens achter raken. Nu wil-ie het maken als superster.
2. De platenmaatschappij deelt ouderwets de lakens uit
Maar de acht talenten zitten er natuurlijk ook niet voor de korte termijn. Hun avontuur in het House of Talent duurt maximaal een jaar. Een jaar! Dat is een serieuze periode om aan je carrière te bouwen, nietwaar? En toch draait het om snel geld. Want elke zes weken hangt er een zwaard van Damocles klaar om de zwakste schakel weg te snijden. Om de paar dagen komt bovendien platenbaas Tony Berk junior van 8Ball Records langs, als een soort huurbaas die zijn cash komt innen. Serieuze blik, angst in de ogen van de talenten. Lever je niet genoeg op, dan dwingt hij je tot opportunistische keuzes.
Zo krijgt Jorieke te horen dat ze beter als tweede single een cover kan opnemen. De keuze - van manager en label - valt op Dolly Partons ‘9 to 5’. Jorieke zelf vindt dat een vreselijk kutnummer, maar de platenmaatschappij beslist. Vergeet de illusie dat platenmaatschappijen uit zijn op samenwerking met hun artiesten, hier worden ouderwets lakens uitgedeeld. Ondertussen wordt rapper Samir door zijn manager gedwongen een bijbaantje als afwasser te scoren en sturen de managers hun artiesten naar de meest ordinaire schnabbelgigs. Wie wordt er beter van een gig in de skybox van PSV, waar mensen hun broodje zalm staan op te peuzelen terwijl jij je stinkende best doet? Is het nu echt een goede lancering van een autonome artistieke carrière om je artiest in de Crazy Pianos meebrul-covers te laten doen?
Samir
Formeel is Samir een rapper, maar we zien het hem eigenlijk zelden doen. Samir wordt geïnspireerd door waanbeelden van lekkere wijven in het bubbelbad. Een poging iets anders dan dat te doen loopt op niets uit. Ook borden wassen gaat hem niet goed af. Toch mag-ie voorlopig blijven.
3. Een dure studio is geen garantie voor creativiteit
Covers spelen sowieso een grote rol in House of Talent. We zien de acht talenten vaker bezig met hits van anderen dan met hun eigen nummers. Daar zit ongetwijfeld sturing van de regie in, want het kan haast geen toeval zijn dat er altijd wel een passende cover is bij een niet-muzikale gebeurtenis in het huis. Covers zijn en blijven stoplappen, zowel in het programma als in het repertoire van een artiest. Je zet ze in als je eigen songs niet sterk of bekend genoeg zijn.
En dat hebben alle acht de talenten in House of Talent hard nodig, want geen van hen heeft al een bundeltje songs dat sterk genoeg is voor een volwaardig optreden, al is het maar twintig minuten. Bovendien lijkt bijna niemand al echte podiumervaring hebben. En toch worden ze direct de bühne op gejaagd. De scherpe kijker kijkt dwars door de slim gemonteerde beelden heen. Kijk nog maar eens naar dat optreden van Delany en Samir op Dutch Valley. Je ziet een shot van het podium vanuit een heel duidelijk vrijwel lege zaal, gecombineerd met een publieksshot dat zeer vermoedelijk op een ander moment gemaakt is. En dat kan ook niet anders: geen van allen hebben ze een hit, en dan begin je helemaal onderaan de ladder.
De artiesten kunnen natuurlijk wel wat doen aan dat repertoire. Ze zitten immers 24/7 in een studio met spectaculair knipperende lichtjes. Zet Ronnie Flex en Lil Kleine een week in zo’n ruimte en we zijn drie mixtapes verder, maar dat is aan onze acht talenten niet besteed. Rapper Samir krijgt tot twee keer toe op zijn flikker van collega’s Jayh en Jebroer, die allebei verbijsterd zijn dat hij niet elke dag een tekst schrijft. In plaats van keihard te produceren, brengen de acht liever hun tijd door met geroddel in de hot tub, het poppen van flessen en uitslapen als het weer eens uit de hand gelopen is.
Julia
Pittige Julia won vorig jaar Idols met Nederlandstalig repertoire, maar ze wil nu nog een stukje opschuiven naar het volkse repertoire. Ze heeft knobbeltjes op haar stem, maar kan het drinken en roken niet laten. Julia gaat een dezer weken nog eens exploderen.
4. De middle man is gretig
Gretiger dan alle artiesten bij elkaar zijn de industriefiguren die dagelijks ingevlogen worden om de talenten dingen te leren. De zangcoach is streng, de performance-lerares heerlijk bitchy, en nog terecht ook. Neem Samir, die van zijn manager een baantje moet zoeken. Hij mag op gesprek bij een potentiële baas, die hem vraagt of half elf ok is. In plaats van te vragen of negen uur ook mag, zegt Samir toe, terwijl om elf uur toch echt een workshop op het programma staat. Hij krijgt terecht de wind van voren, maar dat deert hem niet. Het toont de naïviteit en het gebrek aan levenservaring dat bijna al deze talenten hebben. Sommige kunnen amper een ei bakken, laat staan het heft in eigen hand nemen met betrekking tot hun muziek.
Het mooiste aan House of Talent is dat al die middle men die komen helpen gepresenteerd worden als een cadeautje. Nog voor de talenten ook maar een euro verdiend hebben, krijgen ze al een tourmanager toegewezen, want zonder tourmanager kun je niet optreden. Het zijn allemaal kleerkasten die ook dienst doen als chauffeur. In de studio wordt opgenomen met een beroemde producer als Emile Hartkamp, optreden doe je met sessiemuzikanten. Het voelt allemaal als gratis, maar al die kosten verklaren wel waarom er na zes weken onderaan de streep bijna niks overblijft. Curieuze rol is er voor managers Daan en Leontien. In plaats van de talenten serieus te coachen zitten ze als een soort conrector in hun hokje om ze af en toe op hun flikker te geven. Waarom zegt Daan niet tegen Trevor: 'We gaan nu een plan opstellen. Waarom ben je niet vindbaar op social media? Je single is niet goed gemasterd en is niet te horen op Spotify: we gaan daar wat aan doen'? En als Samir het even niet meer ziet zitten, zegt manager Leontien: 'Ga eerst eens rustig een kopje koffie drinken.' Really?
Trevor
De kleurloze nummer laatst zag weinig hoogtepunten terug in de samenvatting van zijn zes weken House of Talent. Zijn macho raptrack sloeg niet aan, en hij zag er lelijk uit toen Delany hem aansprak op zijn geflirt in haar richting. ‘Man, ik voel jouw vibe niet eens!’
5. Niet elke millennial begrijpt social media
Oh ja, de social media chart! Die is ook belangrijk. Je moet impact maken op de socials. Likes, interactie, alles. Dat hoort er nu eenmaal bij tegenwoordig. Natuurlijk ook een beetje omdat Vodafone hoofdsponsor is en graag de voice assistent van je smartphone wil promoten, waardoor artiesten om de haverklap commando’s geven als ‘open Instagram’ en ’maak selfie in drie seconden’. Toch fascinerend om te zien dat lang niet elke millennial (want dat zijn ze natuurlijk allemaal) zich als een vis in het water voelt op de socials. De meesten komen niet verder dan: ‘Vandaag nieuwe single opnemen. #zinin’ en ‘Ruby heeft gekookt, heerlijk gegeten. Wat eten jullie vandaag?’ Het is sociale interactie van het goedkoopste en meest voorspelbare soort.
Overigens mag haar manager country-popzangeres Jorieke (de nummer laatst in de Social Chart) best eens vertellen dat het in haar genre veel lastiger is om veel social activiteit te genereren dan voor urban/dance playboy Quincy Wilson. Jorieke’s natuurlijke publiek is veel ouder en minder thuis in de hartjescultuur van Insta-tieners. Het is een strijd die zij nooit kan winnen, hooguit misschien als ze een brutaal viral schandaal de wereld in slingert.
Delany
Energieke r&b met een Caribische vibe, daar zou in het Nederlandse muzieklandschap eigenlijk best ruimte voor moeten zijn. Delany is misschien wel het grootste talent van House of Talent, maar ze wordt gehinderd door een vermoeidheidsaandoening. De vraag is vooral: houdt ze het vol?
6. Alles wat je zelf opbouwt, breekt SBS voor je af
Levensliedzangeres Julia krijgt op een gegeven moment naar haar hoofd geslingerd dat ze ‘nep’ doet op socials. Zelfs op haar meest chagrijnige momenten tovert ze een gulle lach tevoorschijn zodra Insta Live aangaat. Maar ja, dat is toch wat je doet op social media, vraagt Julia zich verbijsterd af. Helemaal waar natuurlijk. Als artiest schaaf je nauwkeurig aan het beeld dat je wilt uitdragen. Maar dat zorgvuldig uitgebalanceerde imago wordt door de regisseur van het programma keihard onderuit gehaald. Want Julia blijkt een jaloerse manipulator en een ziekelijke roddelaarster.
Zoals het bij iedere Utopia-achtige realitysoap gaat, heeft de montage een sterke focus op ruzies, irritaties, scheldpartijen. En natuurlijk alles dat riekt naar seks: wekenlang al gaat het over de flirt tussen mooiboy Bram en zangeres Ruby met een bodybuildervriend thuis op de bank. Zelfs op het podium tijdens haar single-release zeurt Giel Beelen er nog even over door. In typische Giel-stijl zet hij de vriend van Ruby - die in het publiek zit - enorm te kakken. Hoort erbij, je zit in een reality soap. Maar wat is nu eigenlijk ideaal voor het imago van de artiesten? Vergeet niet: dit is geen muziek, dit is tv.
Bram
Hij is onafscheidelijk van zijn gitaar en maakt de meest gretige indruk. Toch praatten zijn managers hem die iconische gitaar uit het hoofd voor zijn tweede single. Bram maakt het type slicke, ziekelijk sentimentele softpop waar Giel Beelen hard op gaat. En laat die nu net in het complot zitten.
7. Talentenjachten zijn geen garantie voor de toekomst
In de basis heeft House of Talent het meest weg van Starmaker, de oertalentenjacht uit 2001, waarbij ook een groep muzikanten in een Big Brother-huis opgesloten werd. Belangrijkste verschil is dat de kandidaten van Starmaker samengesmeed werden tot een groep, terwijl hier ieder voor zich meedoet. Starmaker resulteerde na een kleine drie maanden in een nummer 1 hit voor K-Otic, precies het succes dat het programma nodig had. Het lukte alle grote talentenshows in de eerste jaren, en deelnemers als Boris, Jim en Jamai werden landelijk bekend. Maar die bekendheid bleef in vrijwel alle gevallen maar even. Meedoen aan een tv-talentenjacht is geen garantie voor een langlopende carrière. Het is een hype, die vervliegt als een nieuw seizoen aanbreekt.
Dat illustreren twee deelnemers van House of Talent nog het best: zangeres Julia won vorig jaar Idols, zanger Bram Boender kwam in datzelfde programma ook ver. En nu zitten ze weer hier. De kijkcijfers van House of Talent zijn overigens niet zo denderend, maar dat zou niet per se een probleem hoeven zijn: in plaats van een grote show op zaterdagavond kun je elke dag een klein stukje House of Talent tot je nemen. Daarnaast probeert het programma zijn tentakels uit te strekken over allerlei platforms, niet toevallig vooral leden van de Talpa-familie: Veronica, SBS Shownieuws, 538. Die ketting wordt slim ingezet voor maximale exposure. We gaan zien of dat op lange termijn voor impact zorgt.
Ruby
Zangeres Ruby is de oudste in het huis, en ze stond al jaren op het podium als backing vocalist voor anderen. Nu gaat ze voor eigen geluk, maar het voelt nog wat vlak en anoniem. Toch groeit haar appeal met de week en heeft ze een goede kans om in de tweede cyclus door te pakken.
8. Een goed verhaal helpt, geen verhaal is dodelijk
Is het gek dat Trevor eruit vloog? Nee, bepaald niet. Wat we zien na zes weken House of Talent: artiesten met een grote bek of een spannend verhaal vallen op. Quincy Wilson die in zijn jeugd kanker kreeg, Jorieke die in een jeugdinrichting gezeten heeft, Delany die kampt met chronisch vermoeidheidssyndroom, allemaal bagage die werkt in een soap. Trevor heeft niet zo’n verhaal, of in elk geval heeft ie het niet kunnen vertellen.
Alleen met je talent opvallen is supermoeilijk. R&b zangeres Ruby Prophet begon pas in beeld te komen toen Bram Boender zich amoureus aan haar begon op te dringen. Daarvoor was ze vrijwel onzichtbaar. En eerlijk is eerlijk: ook het muzikale verhaal van Trevor was volstrekt onduidelijk: hij had de onmogelijke artiestennaam iAM, en hoe graag hij zich ook presenteert als een ‘hybride artiest’, hij is een goede rapper noch zanger. En ja, dan houdt het na zes weken gewoon op.
Jorieke
Je komt uit Almelo en zingt countrypop? Hoe ga je je dan onderscheiden van de koningin van het oosten? Nou, Jorieke is in elk opzicht anders: ze is naïef, emotioneel, makkelijk te manipuleren. Ze strijkt voortdurend mensen tegen de haren in, maar is evengoed de meest charmante en authentieke van alle deelnemers. Go Jorieke!
meer house of talent?
In de podcast De Machine nemen we je mee onder de motorkap van de muziekindustrie. In aflevering 15 wegen presentatoren Atze de Vrieze en Niels Aalberts twee ontwikkelingstrajecten voor muzikaal talent tegen elkaar af: House of Talent en de Popronde. Hoe bouw je nou echt een carrière?
Abonneer je op De Machine via iTunes, Stitcher of RSS feed.