Jarenlang lag de wet tegen doorverkoop van tickets in de la, en nu moest het eindelijk gebeuren in de Eerste Kamer. Maar een meerderheid heeft zojuist tegen het wetsvoorstel van SP en CDA gestemd. Niet alleen VVD, maar ook PvdA en zelfs het CDA stemden tegen de wet. Daarmee lijken de inspanningen van SP-Kamerlid Jasper van Dijk en zijn CDA-collega Madeleine van Toorenburg om woekerhandel in concert- en sportkaartjes aan banden te leggen voorlopig mislukt.

Het wetsvoorstel kent een lange geschiedenis, die teruggaat tot de begindagen van de online ticketverkoop. Zwarthandel bij concerten was er natuurlijk altijd geweest, maar dankzij het internet ontstonden nieuwe mogelijkheden. Handelaren zetten bots in om tickets te pakken te krijgen en bieden ze vervolgens voor veel geld aan. SP en CDA leidden na flink wat touwtrekken een wetsvoorstel door de Tweede Kamer, maar vervolgens lag het daar zo’n zeven jaar op de plank. In het voorstel staat dat tickets niet meer dan 120% van de originele prijs mogen kosten. Zijn ze toch duurder, dan mag de consument die prijs aanvechten.

Intussen bewoog de markt zich een andere kant op. Met Ticketswap ontstond een ‘fair’ alternatief voor ‘gewone’ fans die hun kaartje voor een schappelijke prijs wilden verkopen. Binnen de marges van het wetsvoorstel dus. Veel promotors gaan tegelijkertijd in zee gingen met de ‘echte’ secondary markt, in plaats van er recht tegenover te staan. Dat gebeurde vooral onder invloed van de Amerikaanse markt, waar seconary ticketing veel normaler is dan in Europa. Live Nation (eigenaar van Mojo Concerts en Ticketmaster) kocht Seatwave, terwijl SFX (dat ID&T en Q-Dance opslokte) en exclusieve deal met Viagogo sloot. Op die manier verdienen promotors in feite zelf twee keer aan hetzelfde kaartje, in plaats van dat een derde partij een graantje meepikt. 

Deze ontwikkeling is deels ingegeven door het uitblijven van effectieve wetgeving, terwijl het uitblijven van die wetgeving ook weer mede bepaald wordt door de ontwikkelingen in de markt. Terwijl de VVD zich afvraagt hoe het die ontwikkelingen moet interpreteren en of de vrije markt niet gewoon zijn weg moet vinden, heeft het CDA twijfels over de omvang van het probleem. Zowel de initiatiefnemers als de industrie zelf hebben over dat laatste nooit echt duidelijkheid kunnen geven.

De effectiviteit van het huidige wetsvoorstel is vooral kwetsbaar omdat handhaving moet gebeuren met het burgerlijk wetboek, en niet via het strafrecht. Dat betekent dat handelaren niet door de politie aangepakt worden, maar dat gedupeerde fans zich moeten wenden tot een geschillencommissie. Initiatiefnemer Jasper van Dijk (SP) ziet het liefst dat muziekliefhebbers zich verenigen voor een collectieve procedure, bijvoorbeeld via een fanclub. Sceptici in de Eerste Kamer zien juist dat niet gebeuren, al was het maar omdat handelsites eenvoudig over de grens kunnen glippen en zo ongrijpbaar worden. De eindeloze procedures van Stichting Brein tegen torrentsite The Pirate Bay laten zien dat zoiets zelfs met een strafrechtelijk besluit van de rechter al een heel karwei is. Bovendien zullen naast de fans die 'per ongeluk' een kaartje voor te veel geld betalen ook veel fans dankbaar meer geld op tafel leggen om bij een gewild event te zijn.

Volgers van de markt zien dat de primaire en secundaire markt intussen steeds dichter bij elkaar komen te liggen. In Nederland is het ‘eerlijke’ platform Ticketswap uitgegroeid tot de ‘go to’ plek voor fans die hun kaartjes willen verkopen. Steeds meer promotors werken met het platform samen om de echtheid van tickets te kunnen waarborgen. Zo’n samenwerking houdt in dat Ticketswap van een aangeboden kaart de barcode ongeldig kan maken, en de koper een nieuw ticket kan verstrekken. Nederland lijkt in die poging een fan-vriendelijke markt te creeren verder dan veel omringende landen.

Andere promotors kiezen er liever voor tickets op naam te verkopen. Dat gebeurde onder meer bij concerten van Kraftwerk en LCD Soundsystyem, maar ook bij festival Best Kept Secret. Het systeem heeft voordelen, maar ook grote nadelen: bezoekers zonder ID bij zich wordt de toegang geweigerd, en bezoekers zijn veel minder flexibel in de aankoop en verkoop van tickets, terwijl je toch vaak een half jaar van tevoren moet beslissen waar je heen wilt. De live industrie zegde het vertrouwen in de ticketwet dan ook twee jaar geleden al op, de Eerste Kamer doet dat nu ook. 

Stemming in de Eerste Kamer: het wetsvoorstel kreeg steun van SP, PvdD, GroenLinks, PVV en D66. Tegen stemden VVD, CDA, Christenunie, SGP, OSF en 50 Plus. CDA en PvdA stemden in de Tweede Kamer destijds nog voor.