Sinds een jaar geleden bekend werd dat Groot-Brittanie Europa wil verlaten, is de Britse muziek industrie in rep en roer. De Brexit kan grote gevolgen hebben voor de muziekindustie. Niet alleen het verschepen van fysiek product wordt moeilijker, maar het kan bijvoorbeeld ook gevolgen hebben voor het organiseren van tours en zelfs voor de lengte van de copyright op muziek. Genoeg stof om een hele dag over te vergaderen op de grootste Britse muziekconferentie, The Great Escape in Brighton.

De Britse badplaats Brighton kent nog maar éen pier, en die kan best nog wel wat onderhoud gebruiken. De tweede pier, The West Pier, is in 2004 na een brand en een aantal stormen definitief in zee gestort. Wat er nog van rest is slechts een geraamte. Het romantische negentieneeuwse idee om een stukje boven de zee te wandelen, en zo letterlijk een stukje dichterbij het Europese vasteland te komen, is op die plek niet meer.

Beter kun je de Brexit niet symboliseren, het verbranden van bruggen. Dat je nu uitgerekend in Brighton een hele dag gaat ouwehoeren over de Brexit, het verlaten van Groot-Brittanie uit de Europese Unie, is best wel opmerkelijk in dat licht. Maar dit is de stad waar deze week de hele Britse muziek industrie naar toe is getrokken, op zoek naar nieuw talent op The Great Escape festival.

'We are totally obsessed with Brexit' - beter kan Naomi Pohl het niet verwoorden. Ze zit in de raad van bestuur van de Musicians Union, een lobby orgaan voor muzikantenbelangen. Want de muziek industrie heeft er niet om gevraagd, die Brexit. Samenwerking werkt het best in muziek, Brexit is alleen maar contraproductief. Er is zelfs door de britse muziekindustrie actief campagne gevoerd om binnen Europa te kunnen blijven, maar het heeft niet gebaat en dus moeten ze er mee leren leven. 

Even wat cijfertjes, want dat is bij onze Westerburen muziek ook echt een serieuze tak van sport. Afgelopen jaar ging volgens cijfers van de IFPi voor ruim vier miljard pond om in de Britse muziekindustrie en werkten er 115.000 mensen. Op de Verenigde Staten na is de Britse muziekindustrie de grootste ter wereld. Maar voor de export zijn de Britten na de Verenigde Staten vooral van de Europese landen afhankelijk: Duitsland (op de 2e plaats), Frankrijk (3e) en Nederland (6e). Best wel handig als je daar een beetje makkelijk mee kunt handelen dus. Zeker wanneer je weet dat in Duitsland fysiek product nog behoorlijk meetelt.

'Maar geen reden tot paniek. Iets waar we goed in zijn, daar blijven we goed in', probeert Ian Moss van de platenindustrie beroepsorganisatie BPI nog te sussen. Hij wijst op de recente Britse successen van Ed Sheeran, The XX, Rag ’N Bone Man en Depeche Mode. Toch zien anderen wel degelijk beren op de weg. Op het gebied van copyright, verscheping van fysiek product, en problemen met visa’s bij het toeren.

De grootste onafhankelijke Britse distributeur Proper heeft al veel problemen met Noorwegen, dat geen EU-lid is. Om dat probleem te omzeilen gaat Noors product vaak via Zweden. 'Ik verwacht de Noorse problemen met een factor twintig', roept product manager Vangel Vlaski van Proper. Daarom overweegt hij een vast punt in Europa te nemen waar alle producten eerst heengaan. Ook voorziet Vlaski problemen met werkvergunningen van de Proper werknemers in Engeland, die van 17 verschillende nationaliteiten komen.

Er is nog een ander probleem: de Britse creatieve industrie was juist zo trots op het verlengen van de tijd dat copyright op muziek geldt van 50 naar 70 jaar. Nu ze zich niet meer hard kunnen maken in Europa, zijn ze kwetsbaarder. Pohl: 'We zijn bang voor de lobbykracht van technologie giganten als Google, die copyright als een belemmering zien.'

Ook voor toerende bands kan de rompslomp met visa’s veel problemen opleveren. Pohl pleit daarom voor een pan-Europees visum. De lobby is al gestart met een een ludieke actie. Telkens wanneer toerende bands de lansgrenzen in Europa passeren, sturen ze parlementsleden een digitale ansichtkaart. Ze hopen dat het vele aantal kaarten de parlementariers wakker zal schrikken.

'Al met al vormen deze mogelijke veranderingen de grootste bedreiging voor de kleine onafhankelijke labels', meent Lucie Caswell, die de Featured Artist Colation leidt. Ze vertegenwoordigt als lobbyist veel indie artiesten als Imogen Heap, Annie Lennox en Ed O’Brien (Radiohead). 'De grote labels zullen wel een manier vinden om de visa- en importproblemen op te lossen, het zijn juist de kleine labels die de klappen zullen voelen, omdat het verschil tusen winst en verlies vaak klein is.' Ze vreest dat de Brexit de grote diversiteit in de Britse indiescene aan zal tasten.

Natuurlijk zijn op dit moment de voorwaarden van de Brexit nog niet bekend. Sterker nog, mocht de Labour Party de Britse verkiezingen begin juni onverwacht winnen, wellicht dat er nog een kans is de Brexit onderhandelingen terug te draaien. Maar geen Brit die daar in gelooft als je het over de verkiezingen hebt. Ze stevenen fatalistisch af op een Brexit. Hoogstens speek je een Schot, die hoopt op een nieuw referendum over de Schote onafhankelijkheid om verlost van de Engelsen daarna weer aansluiting te kunnen zoeken bij Europa. Er zal nog het nodige water onder de pieren van Brighton stromen. Maar de angst voor de Brexit leeft.