1. AIR - Run
‘Dit is een wat experimenteler nummer van het Franse duo AIR. Er zit een koor in dat we echt magisch vinden: het is niet helemaal duidelijk of het elektronisch of gezongen is, dat is heel tof gedaan. Daarmee trekt die hele track open, magisch zonder te pushen. Ik zou bijna zeggen dat het je ziel opent. Ergens is het best wel poppy, maar ook bijna ambient.’
Twaalf sleuteltracks van Weval
Van knisperende krautrock via synth-psychedelica naar Nigeriaanse disco
Muzieknerds opgelet: dankzij welke obscure Prince-plaat besloot Weval de zangpartijen omlaag te gaan pitchen? Welke krautrock-act heeft de meest opwindende drums denkbaar? En met welke synthesizerpioniers dompelden ze zich onder in de psychedelica? Deze week bracht het elektronica-duo zijn debuutalbum uit op het vermaarde Keulse Kompakt-label, in 3voor12 Radio vroegen we ze vast naar twaalf sleutelplaten. Beluister ze hieronder, met verantwoording van Harm Coolen.
2. Mort Garson - Plantasia
‘De laatste twee, drie jaar zijn we psychedelische muziek steeds meer gaan waarderen. Denk dan aan bands uit de jaren 60 en 70, maar ook elektronicapioniers. Mort Garson uit Canada was er zo-eentje, en op Plantasia zouden je planten beter gaan groeien. Tegenwoordig is het bijna te gemakkelijk om elektronische muziek gecontroleerd en slick te maken, als je een oude synth zonder midi hebt, kun je tot weirdere dingen komen. Plantasia voelt als een enorme aankondiging, alsof de vetste film óóit zo gaat beginnen.’
3. Silver Apples - Oscillations (eind jaren 60, synthpionier)
‘Silver Apples valt in hetzelfde straatje als Mort Garson: twee gasten uit New York die al vroeg experimenteerden met synthesizers. Oscillations komt uit 1968. De zang heeft nog écht iets weg van die tijd en doet me bijna denken aan Cat Stevens. Dat trek ik niet altijd, maar die drums zijn zó rauw en dik. Er straalt zoveel urgentie uit, en er zitten een heleboel nare en dissonante tonen onder. Het is heel erg intens, en dat inspireert enorm. Wij houden ontzettend van het contrast tussen dat wringende en mooie melodieën, we zoeken graag de randjes op.’
4. Oby Onyioha - Enjoy Your Life
‘Iets heel anders: een Nigeriaanse discotrack uit de jaren ‘80. We leerden hem kennen via een blog van Motor City Drum Ensemble en waren direct verliefd: hoe feel good wil je het hebben? De zangeres zingt heel kalm en natuurlijk. Het is ontzettend funky, en daar loop ik al mijn hele leven warm voor, dat proberen we ook in onze muziek terug te brengen. Dat kan met een gesyncopeerde bas of bepaalde drums, maar ook anders: in Ways To Go laten we een synthesizer-arpeggio bijna klinken als een superdroog funky gitaartje.’
5. James Pants – Designated Driver (2015)
‘Ik zag producer James Pants laatst eens met een dj-set in De School. In zijn werk hoor je heel goed dat hij best wel schijt heeft, het is heel rauw en met veel energie op de plaat gezet. Wij sleutelen vaak nog lang door om het behapbaar te maken en interessant genoeg om duizend keer te beluisteren, maar dan kun je de woede of agressie in een track teveel gaan temperen. Pants houdt het er juist in, daar kunnen we nog veel van leren.’
6. Gotye – Don’t Worry We’ll Be Watching You
‘Gotye is natuurlijk groot geworden met Somebody That I Used To Know, maar ik ben bang dat dat de rest van zijn werk nogal overschaduwd. Dit nummer staat op hetzelfde album, en heeft echt een gestoord funky gitaartje in, heel zwoel, droog en ingehouden. Tegen het einde komt er ook nog een steengoed basloopje bij. Ik heb geen idee hoeveel mensen door de hit het album zijn gaan luisteren, maar hoop zo dat ze dit juweeltje ook ontdekken, met een sound waar ze anders nooit in terecht zouden komen.’
7. Boards Of Canada - Kaini Industries
‘Ik dacht altijd dat Brian Eno vast onderdeel was van Boards of Canda, maar eh, dat is dus niet zo. Ik hou heel erg van kleine liedjes, dit is een overtreffende trap: een melodietje van een minuut, en that’s it. Die melodie is zó romantisch en fijn, zo sterk dat je denkt: daar wil je toch gewoon een hele track van maken? Maar dat maakt het zo plagerig, een minuutlang een melodietje. Zo’n nummer laat zien dat muziek een format is waar je ontzettend veel vrijheid in kwijtkan. We reflecteren vaak naar film - Merijn werkt op het moment toevallig aan een NTR Kort - en dat is vergeleken met muziek een hele harde wereld, een veel meedogenlozer medium waar je je aan striktere regels moet houden om op bijvoorbeeld een filmfestival terecht te komen. Met muziek hóéft niets, je kunt een minuutlang ruis op je album zetten als je daar blij van wordt of als het een functie heeft. Dit nummer vertegenwoordigt de vrijheid en speelsheid.’
8. Arthur Russel - Answers Me
‘In de tijd dat hij muziek maakte is Arthur Russel nooit doorgebroken. Nadat hij stierf aan aids is zijn oeuvre alsnog de wereld over gegaan. Zijn werk was supereclectisch: van intieme liedjes tot disco en experimenteler werk. Van huis uit was hij ook cellist, en die texturen gebruikt hij ook: strijken, plukken, en met elektronische processing. Misschien paste dat eclecticisme niet bij de tijdsgeest. Dit nummer is zo puur als je het maar kunt krijgen, alsof je met hem in een kamer zit en hoort hoe hij super-ontspannen zingt en mompelt. Het lijkt heel erg niet-overnagedacht, maar tegelijkertijd zit het best wel precies in elkaar wat betreft de echo’s en galm. Het zijn de mooiste echo’s die ik ooit heb gehoord. Heel klein, fijntjes ook.’
9. Can - Shikako Maru Ten
‘Afgelopen jaren zijn we steeds meer in krautrock gedoken. Het wringt een beetje, dat kan heel lekker zijn. Vooral de drums van de Duitse groep Can klinken heel spannend, ergens tussen jazz en disco, maar dan wringender. Dat heeft deels met de speelstijl te maken: hij speelt heel zachtjes en ramt juist niet op zijn drumstel. Die sound zouden we steeds meer willen gaan benaderen. Iemand bij ons label Kompakt schijnt weer iemand van Can te kennen, we gaan proberen ze eens te vragen hoe ze dat geluid weten te bereiken. Wij spelen ook steeds vaker met drummer Nicky Hustinx (Eefje de Visser), dat is een hele nieuwe benadering voor ons: we kijken meer en meer naar de drums, zwoele ene repititieve grooves.’
10. Prince - Bob George
‘Deze plaat heb ik ooit op de zolder van een jongerencentrum gevonden, waar ik begon met draaien. “Deze plaat van Prince is zeer zeldzaam en illegaal”, stond erop, en dat fascineerde me wel. Bob George is zó minimalistisch, met een bijna kinderlijk catchy ritme. En dan komt er zo’n omlaag gepitchte stem, een keiharde rap over zijn ex, die hij liet lopen met een andere gast. Ik vond het zo hilarisch, als je stem omlaag pitcht wordt het een bruut beest. Ons nummer ‘Madness’ is ook zo ontstaan: in de demoversie zat een flauwe rap, voor de grap opgenomen: “I became a man and criminal.” Dat hebben we allemaal weggeknipt, je hoort nu alleen dat ene woord nog, helemaal omlaag gepitcht.’
11. Connan Mockasin - Faking Jazz Together
‘Conan Mockasin pitcht zijn stem juist graag omhoog. Qua productie is hij helemaal out there, met een uniek geluid: een beetje crappy en gaar, en met een vals gitaartje. Daar vallen we helemaal voor, ons nummer ‘Square People’ begint met een gitaar die hier direct op is geïnspireerd. Als Mockasin live speelt klinkt het nog veel mooier: rauw en psychedelisch, maar met een soort Michael Jackson-stem gezongen.’
12. Talking Heads - Sugar on My Tongue
‘Hoe klinkt moderne muziek? Beter dan dertig jaar geleden? Er zijn allerlei meningen over, vroeger schijnt het natuurlijk beter te zijn geweest. Dat wil ik niet zozeer stellen, maar deze track van Talking Heads is in ieder geval gruwelijk dynamisch, en dat terwijl er weinig laag in zit. Voor ons is het een uitdaging om met nieuw werk anders te gaan doen, en de warmte niet vanuit een shitload aan sub te krijgen.’