Recap Vinyl s01e10: Kick Out The Jams in een warrige finale

HBO-muziekepos wil nog steeds te veel tegelijk zijn

Sjoerd Huismans ,

In de seizoensfinale werkt Vinyl dan alsnog de gangsters de serie uit. De HBO-serie geeft ruim baan aan de undergroundroots van zowel punk als disco, met respectievelijk The Nasty Bits en Indigo als hun fictieve oervaders. Maar hoeveel moeite de makers ook blijven steken in het geloofwaardig verbeelden van de seventies: het verhaal blijft maar rammelen. Ook in de laatste aflevering. (LET OP: spoilers)

American Century-baas Richie Finestra beloofde vorige week aan de politie informatie over maffiabaas Corrado Galasso te verstrekken in ruil voor zijn vrijheid. Een koud kunstje moest dat worden: Richie werkt min of meer voor Galasso nu hij tienduizenden dollars van hem heeft geleend en komt dus regelmatig met hem in aanraking. Vorige week vermoedde ik nog dat de deal een manoeuvre zou zijn van de schrijvers om zich makkelijk van het gangsterplot af te maken. Maar niets is minder waar: pas in de finale zien we echt de hand van showrunner en maffiakoning Terrence Winter (die niet zal meewerken aan het tweede seizoen). Het begint allemaal met een hele domme move van Zak om Corrado Galasso persoonlijk te benaderen met zijn plan om Richie uit American Century te werken. “Ik wil niet uit de school klappen, maar we hebben moeilijkheden (…) Richie is drugsverslaagd en een dwangmatig leugenaar.”

Natuurlijk gaat Galasso met deze coupplannen naar Richie. “In what universe you think I give a shit who runs this fucking company?” bijt hij Zak toe, en hij herinnert hem er ook nog even aan dat hij geluk heeft niet al in een kofferbak te liggen. Daarbij noemt Galasso terloops de locatie van het autosloopbedrijf noemt dat hij in handen heeft, en waar nog wel eens een lijk of twee spoorloos wil verdwijnen. Wat Galasso niet weet, is dat Richies kantoor nog steeds is voorzien van microfoons. Dat was dus leuke info voor de politie, die een kijkje gaat nemen bij het autokerkhof en Galasso’s rechterhand oppakt. Galasso vermoedt natuurlijk meteen dat Zak heeft gelekt, en het duurt dan ook niet lang tot de tweede man van American Century wordt meegenomen naar een parkeergarage ergens achteraf. Voor zijn ogen wordt uiteindelijk plugger Joe Corso neergeschoten, omdat die dan weer zo stom was de moord op Buck Rogers ter sprake te brengen. Het is ongetwijfeld bedoeld als grote climax, maar eerlijk gezegd waren de gangsters tot dan toe zó clownesk, dat het allemaal niet meer zo binnenkomt.

Maar goed, met die kogel door Corso’s hoofd lijkt het dan toch echt afgelopen met dat knullige misdaadplot. Door naar The Nasty Bits dan, de fictieve protopunkband rondom James Jagger wiens verhaallijn juist steeds leuker wordt. Het is een grote dag voor ze: ze mogen het voorprogramma van The New York Dolls verzorgen, tevens hun albumpresentatie én de grootse lancering van de nieuwe imprint Alibi. Eerst moet nog één obstakel uit de weg worden gehaald: de rechten van de single liggen logischerwijs bij manager Lester Grimes, die The Bits een paar afleveringen geleden uit de brand hielp door ze zijn eigen song te leren. Richie zoekt Grimes op, en terloops zien we weer heel even de oprechte liefde voor muziek bij de labelbaas: Richie laat zich door Kool Herc uitleggen op welke platen de kids tegenwoordig hard gaan. Totdat Grimes binnenstormt met de donder op zijn gezicht. Natuurlijk speelt die laatste in op het schuldgevoel van Richie (zou hij niet echt even overwogen hebben gewoon een paar mannetjes van Galasso te sturen?) en sleept hij er een uitstekende deal uit.

Opgelost. Maar helaas zijn de zanger en de gitarist van The Nasty Bits na hun triootje met Jamie Vine ineens zo bezeten van haar, dat het voor geen meter meer loopt binnen de band. Kip Stevens lost het op door maar weer eens een naald in zijn arm te steken, maar gaat daar dit keer iets te ver in. Richie moet hem een kwartiertje voor showtime terug naar aarde halen met een cocaïne-injectie. Jamie wordt ontslagen - maar alleen bij de band, niet bij het label, verduidelijkt Richie later. The Bits worden aanvankelijk uitgejouwd door het publiek, maar dan spelen ze hun single alsnog retestrak en klinkt er ineens gejuich (want zo gaat dat bij voorprogramma’s in muziekfilms). Meteen daarna wordt de show wegens obscene teksten onderbroken door de politie. Ergens verwacht je als kijker dat het gebouw weer in elkaar gaat storten, maar het blijft bij deze interventie.

Uiteraard is het een list van Richie, die de band - en daarmee zijn nieuwe label - een uitgekiend punk-imago wil meegeven. Daarom mogen alle medewerkers na weer een gepassioneerde speech van hun baas met spuitbussen losgaan op de muren van het kantoor van American Century. ‘Fuck this place up!’, is de aanzet van Julie Silver. DIY! Rebellie! Kick Out The Jams! Misschien is het satirisch bedoeld, maar na die marketingstunt met de politie net voelt het alleen maar erg suf.

Hoe het eerste seizoen Vinyl voor de andere personages - Devon en Ingrid bijvoorbeeld - afloopt? Geen idee, ze komen vreemd genoeg helemaal niet aan bod. Is dat huwelijk nou definitief van de baan of niet? Oh ja, er is wel weer veel tijd Clark Morelle, die zich revancheert als A&R-man door ter plekke de disco groot te maken. We zien hem weer in de club met zijn collega Jorge, en weer staat dezelfde track van de fictieve groep Indigo (in feite DJ Cassidy en Nile Rodgers) op als in de vorige aflevering, die ze nu bij elke dj in elke nachtclub pluggen. Tot grote verbazing van Skip Fontaine en de rest van de American Century crew stijgt Indigo weer in de hitlijsten. Oh ja, en Xavier, Zak’s nieuwe David Bowie, ontpopt zich NU AL tot een onmogelijke diva, maar wat hij verder toevoegt aan de serie  - behalve aantonen dat die advocaat Scott Levitt homo is - wordt nog niet duidelijk.

Dus dat was het eerste seizoen Vinyl, met als laatste shot Zak die het spuitbusfeestje op kantoor sceptisch gadeslaat. Op dat punt zaten de twee in de vorige aflevering eigenlijk ook al, toen Zak Richie op zijn bek sloeg omdat de ware aard van de verdwenen dollarbiljetten in Vegas naar boven kwam. Niet echt een sprekend einde dus. Hoe moet het nu verder met seizoen twee? In elk geval blijft de setting erg tof, is Bobby Cannavale een stuk beter te doen nu zijn personage niet meer elke aflevering aan de coke zit, is James Jagger wat beter gaan acteren en liggen er genoeg losse eindjes om op door te bouwen in - een hopelijk beter – tweede seizoen.

Want verder kan worden gesteld dat seizoen één grosso modo niet echt aan de verwachtingen voldeed. Op zijn meest entertainend was Vinyl op de momenten dat er vaart in zat, de muziek je om de oren vloog en er met een vette knipoog werd verwezen naar de dubieuze praktijken van de platenindustrie en de grote sterren uit de jaren zeventig. Soms mislukten die artiesten-cameo’s (David Bowie), soms waren ze erg vermakelijk (Alice Cooper). Bovenal was het eerste seizoen een aaneenschakeling van personages die na tien afleveringen nog zo plat zijn als een dubbeltje. Met een groot gebrek aan focus: Vinyl wil een gangsterserie, een retro-epos à la Mad Men én een flashy muziekfilm zoals Almost Famous zijn, en dat is te veel. Waarschijnlijk is dit precies het punt waarop HBO en Terrence Winter botsten. Het is nog de vraag wat zijn opvolgers Scott Z Burns (Bourne Ultimatum) en Max Borenstein (Godzilla) ervan gaan maken, maar dat ze er een flinke kluif aan gaan hebben dit verhaal recht te trekken staat vast.

Dan nog:
- Waar-is-Wally: staan alle Ramones nou daar in het publiek bij The Nasty Bits?
- Toch nog een beetje Devon deze aflevering: de cover van het Nasty Bits-album is de foto die ze maakte van de tv, nadat Richie er een gitaar doorheen geflikkerd had in één van zijn cocaïne-uitspattingen.
- Hadden Cassidy en Rogers niet nóg een song kunnen maken voor de serie? Twee weken achter elkaar dezelfde voelt een beetje goedkoop.
- Ray Romano is toch weer even heel grappig als zijn personage Zak onhandig aan The Godfather refereert en maffiabaas Galasso alleen zegt: “vond ik weinig aan.”
- Voor de liefhebber: Richie spreekt de detective aan wie hij info over Galasso levert steeds in dezelfde kroeg. De eigenaar vertelt hem enthousiast dat hij meer met livemuziek wil gaan doen. De beoogde naam: CBGB.