Muzikale ezelsbruggetjes van De Staat, Lucas Hamming en anderen in Klokhuis

Hippe Nederlandse artiesten gaan het onderwijs in

Freek Verhulst ,

"Moet het met een d of met een t?" Dat hoorde je De Staat woensdag al zingen in 3voor12 Radio. De taalles van de indierockers is onderdeel van een reeks korte filmpjes van Klokhuis, School TV en de Beste Vrienden Quiz, waarin met beeld en muziek antwoord op dat soort kwesties wordt gegeven. Titel: 'Snapje?'. Onder andere Lucas Hamming, Akwasi en Racoon hebben ook muzikale ezelsbruggetjes bijgedragen.

"Het is een serie die ik sowieso nog een keer wilde maken", vertelt Anneke Dorsman van Klokhuis. "Het is zo lekker als dat kwartje valt, als je dankzij een ezelsbruggetje eindelijk iets snapt. Dat je weet: dat doe ik niet meer fout." De kracht zit hem in de combinatie van beeld met muziek, denkt ze. "Video is heel sterk om dingen uit te leggen, dat wordt in het onderwijs natuurlijk al veel gedaan. Maar muziek zorgt ervoor dat het op een heel ander emotioneel level binnenkomt, waardoor je er liever naar luistert en het ook beter blijft hangen."

Oké, maar hoe krijg je die hippe Nederlandse artiesten dan zover dat ze zich van hun educatieve kant laten horen? "We hebben een wensenlijstje gemaakt van artiesten en bands die wij leuk vinden. Goeie muziek is goeie muziek, dat is voor kinderen en volwassenen hetzelfde. Vervolgens hebben we een rondje gebeld en waren er ontzettend veel die mee wilden werken. Ook de bands die niet konden, bijvoorbeeld in verband met tourschema's, waren heel enthousiast."

De teksten zijn geschreven door cabaretiers Katinka Polderman, Jan Beuving en Kees Torn. "Die teksten hebben we in een groot Google Drive-bestand gezet en rond gemaild naar iedereen die mee wilde doen, en vervolgens konden de  bands dan zelf kiezen met welke tekst ze aan de slag gingen. Je hebt als artiest vaak toch bij de ene tekst meer gevoel dan bij de andere. Het verbaasde mij bijvoorbeeld niets dat De Staat voor een tekst van Kees Torn ging. Die schrijft ook heel puntig en staccato, dus ik had al zo'n vermoeden dat De Staat dat zou oppakken."

Een van de andere artiesten die meewerkte, is Lucas Hamming. "Toen ik het mailtje kreeg met de vraag of ik mee wilde doen, dacht ik gelijk: Ja tuurlijk! Lijkt me superleuk! Als muzikant schrijf je normaal altijd voor je eigen repertoire. Zoiets in opdracht doen is iets heel anders, ik vond dat heel leerzaam."

Aha! Het mes snijdt dus aan twee kanten? "Ja, ik vond het wel inspirerend! We kregen een tekst, zonder verder enige referentie, met de opdracht: maak er maar een liedje bij, en blijf binnen twee minuten. Dan is de uitdaging: Hoe kan ik ervoor zorgen dat het binnen die twee minuten toch een écht liedje is, met een refreintje etcetera? Het lijkt me heel leuk om dit in het vervolg vaker te doen. Doordat ik in opdracht schreef, was ik veel meer bezig met: hoe kan ik het zo nuanceren dat ze het ook daadwerkelijk begrijpen? Dat is dus ook inspirerend voor als je zelf liedjes schrijft, dan ben je uiteindelijk ook bezig met een verhaal vertellen."

Hamming maakte liedjes over "Het Geheugenpaleis" - een ezelsbruggetje over ezelsbruggetjes - en de kwestie "groter als of groter dan?". Een taalergernis van hemzelf? "Nee, dat niet. Mijn taalergernis is meer mensen die 'me' in plaats van 'mijn' zeggen, maar daar waren geen liedjes over. Wie weet is dat er een voor de volgende keer, haha. Maar ik heb de teksten meer op gevoel gekozen. Met deze twee had ik gelijk al een idee van: zo ga ik het doen. Geheugenpaleis, van Kees Torn, daar zat gelijk al een heel ritme in, daar hoorde ik een soort blues in. Als ik Groter Dan hardop las, was het meteen veel meer een liedje-liedje."

Dorsman is blij met het resultaat. "Het zijn echt cadeautjes. Ik kom bijna niet aan werken toe vandaag door alle positieve reacties. Het zijn echt leuke, op zichzelf staande liedjes geworden. Al moet ik wel zeggen dat de meeste toch het best werken met de video erbij, dan is de uitleg nog veel sterker."

De negen Snapjes die nu online staan, zijn gemaakt bij vragen voor de Beste Vrienden Quiz (een kinderprogramma van Zapp) en komen in het najaar in Klokhuis op tv. "Maar ze blijven ook op YouTube staan, voor kinderen die bijvoorbeeld huiswerk maken", vertelt Dorsman. "En ik ben wel bezig om een nieuwe serie voor elkaar te krijgen voor dit jaar, maar dat is nog even puzzelen. De wens is in ieder geval zeker om er meer te maken."