90’s heroes Faith No More op Pinkpop: belegen reünie of frisse zegetocht?

O.a. Rage Against The Machine, Smashing Pumpkins en Soundgarden gingen voor

Sjoerd Huismans ,

Hoewel Pinkpop dit jaar duidelijk inzet op jongere en hippere acts, blijft het met onder meer Foo Fighters en Robbie Williams een uitstekend festival om je oude helden aan het werk te zien. Artiesten als Bruce Springsteen en The Cure bewezen tijdens eerdere edities weinig glans verloren te hebben. Er is de afgelopen jaren alleen één grilliger categorie mastodonten: jaren negentig-revivals van The Smashing Pumpkins, Soundgarden en anderen. Hoe zal het Faith No More vergaan?

Pinkpop is in Nederland hét festival om je favoriete band uit de jaren negentig weer eens aan het werk te zien. Dit jaar zijn er maar liefst twee herenigde nineties heroes aan het werk te zien: Ice-T bracht met zijn rapmetalband Body Count vorig jaar voor het eerst sinds 2006 weer een plaat uit, het redelijk goed ontvangen Manslaughter. Van een echte reünie kunnen we niet spreken. Body Count is nooit echt uit elkaar geweest maar was lange tijd slechts een zijspoor voor frontman Ice-T, die zich steeds minder intensief met de albums bemoeide.

Faith No More komt de nieuwe plaat Sol Invictus promoten. De alternatieve metalpioniers zijn al sinds 2009 weer bij elkaar en stonden onder meer op Lowlands en Pukkelpop – inderdaad, het optreden waarbij een stagediver die enorme doodsmak maakte. Gelukkig kwam hij er met een gekwetste lip en wat minder tanden vanaf. Die shows werden goed ontvangen, maar de toekomst van Faith No More bleef onzeker. Vorig jaar kondigde de band dan toch aan met een nieuw album te komen. Sinds deze maand is die plaat Sol Invictus er, en wat blijkt? Het eerste album in achttien jaar is helemaal zo slecht niet. De hipste rockband ter wereld zullen Mike Patton en co nooit worden, maar sinds Angel Dust (1992) heeft de band niet zo’n sterk album meer gemaakt.

Body Count en Ice-T staan in een traditie van jaren negentig-helden die Pinkpop aandoen in hun reünietours. Een inventarisatie van die shows leert dat de kans op succes op zijn best wisselend is. The Smashing Pumpkins mocht in 2007 afsluiten en speelde oude hits als Today, Bullet With Butterfly Wings, Disarm, Zero en 1979 nog net zo strak als voorheen. Dat kwam mede door topdrummer Jimmy Chamberlin, de enige Pumpkin die destijds nog niet was weggejaagd door de bekende megalomane grillen van frontman Billy Corgan (lees ook dit hilarische interview met The Guardian). In 2009 verliet ook Chamberlin het schip.

De platen van de Pumpkins hebben sinds de reünie eigenlijk nooit meer hetzelfde niveau gehaald. Het vorig jaar verschenen Monuments to an Elegy is wellicht nog het best te doen, maar Zeitgeist was in 2007 een flinke teleurstelling. Corgan verving zijn persoonlijke teenage angst voor matig uitgewerkte geopolitieke onderwerpen in hardrocknummers die niet bleven hangen. Voormalig bandleden James Iha en D’Arcy Wretzky waren intussen nogal kolderiek vervangen door twee look-a-likes. Toch wist de band live (het was hun derde show sinds 2001) weer te overtuigen, ondanks een akoestisch inkakmoment en een spacejam-afsluiter van meer dan twintig minuten. De oude hits moesten het doen.

Rage Against The Machine heeft een ereplaats in de Pinkpopgalerij, vooral dankzij de aardbeving (letterlijk) van 1 op de schaal van Richter die de band veroorzaakte bij de show in 1994. Dit gebeurde ongeveer op het hoogtepunt van de populariteit van de rapmetalband van Zack de la Rocha en Tom Morello, en voor het verhaal werd later maar weggelaten dat het om een ludieke actie van het KNMI ging, dat sindsdien nooit meer de trillingen van de grond heeft gemeten tijdens Pinkpop.

De reünie van RATM was echter een te mooi moment om te laten zitten, en RATM bleek volgens de seismologen in 2008 nog net zo veel trillingen te veroorzaken als in 1994. Nieuwe muziek was er niet. Verkleed als Guantánamo Bay-gevangenen kwam het viertal op om meteen ook maar te knallen met Bombtrack. Bullet In The Head, Testify, Guerrilla Radio, allemaal komen ze langs, weliswaar wat stroever en logger gespeeld dan voorheen. Ouderwets harde show dus, maar achteraf blijft vooral de vraag hangen wat nu precies de relevantie was van de RATM-hereniging. Nieuwe muziek zou er nooit meer komen en sinds 2011 is het ook weer stil rond RATM. En Guantánamo Bay is na zes jaar Obama nog altijd open.

Het laatste wat we uit de RATM-stal vernamen is die furieuze verse van Zack de la Rocha op Run The Jewels’ Close Your Eyes (And Count To Fuck). Waar de andere bandleden zich tegenwoordig mee bezighouden is onbekend, maar laten we hopen dat Tom Morello en co het telefoonnummer van Chris Cornell - zonder twijfel het nineties-icoon met het meest dubieuze Pinkpopverleden - inmiddels zijn zoekgeraakt. Audioslave, de supergroep die op Pinkop 2003 speelde, is nooit meer dan een matige som der delen geworden. Maar dat het nog veel erger kan, bewees frontman Cornell in 2009. Hij had toen net de wanstaltige R&B-plaat Scream gemaakt met Timbaland. Met een feature van niemand minder dan Justin Timberlake en een video waarin de grungeheld een soort pooier uithangt. Een nogal beschamende vertoning.

Tijd voor een Soundgarden-reünie, moet Cornell gedacht hebben en aldus geschiedde in 2011. “Een verademing na de mislukte soloprojecten van de laatste jaren”, concludeerde 3voor12, met een lang uitgesponnen versie van Slaves & Bulldozers als hoogtepunt. Verder was het een wat statische bedoening, met maar weinig response vanuit het publiek. Eigenlijk heeft de hoekige rock van Soundgarden niet het tijdloze van andere jaren negentig grungebands als Pearl Jam, en is Black Hole Sun het enige nummer dat écht de geschiedenisboeken heeft gehaald. Nieuwe single Live To Rise beloofde niet veel goeds, en comebackalbum King Animal stelde later dat jaar inderdaad teleur.

Wisselend succes dus; de rode draad is dat de oude klassiekers doorgaans nog wel werken maar matige comebackalbums of mislukte zijprojecten dooddoeners zijn. Faith No More echter leverde vorige maand een geslaagde plaat af. Gezien het bestaande oeuvre, Sol Invictus en de goed ontvangen shows sinds de reünie, moet het Mike Patton en co gaan lukken. Laten we hopen dat dit keer niemand een doodsprong waagt. Maar stiekem kijken we nog meer uit naar Ice-T en zijn band. Body Count’s In The House!