3voor12 bespreekt Album van de Week (40): Julia Holter

Have You In My Wilderness balanceert tussen houvast en ontregeling

Sjoerd Huismans ,

Het was haar producer (Cole M. Greif-Neill) die Julia Holter aanmoedigde de vocalen voor één keer pontificaal vooraan in de mix te zetten. Een wijze keus, want op haar nieuwe plaat Have You In My Wilderness laat ze de helderste melodieën horen die ze ooit schreef. Tegelijk verliest Holter de avant-garde niet uit het oog. Have You In My Wilderness is perfect in balans, en daarom het nieuwe Album van de Week bij 3voor12.

De eerste liedjes die Julia Holters nieuwe album vooruitsnelden, waren voor haar doen vrij licht van toon. Feel You is uiteindelijk de opener van Have You In My Wilderness geworden, en de opbeurende klavecimbel in die barokpoptune zorgt ervoor dat haar nieuwe plaat opgewekt dromerig van start gaat. Met een hunkering in de tekst, maar naar wie of wat? ‘Can I feel you? Are you mythological?’, vraagt ze zich af, en ‘It's impossible to see / Who I'm waiting for in / My raincoat’. (in elk geval heeft ze haar hond nog). Poppy, maar rijkelijk gearrangeerd met meteen al veel strijkers. Sea Calls Me Home werd als tweede uitgebracht, en is halverwege op de plaat terechtgekomen. "Sea Calls Me Home is about moving away from things that trap you, the scary wonder in discovering freedom", zei Holter zelf over het nummer. Eenzelfde soort herwonnen naïviteit lijkt ze muzikaal te willen uitdrukken, van het vrolijke gefluit halverwege tot de wilde, bijna agressieve saxofoonsolo even later. In de fraaie video vol symboliek zien we Holter in weidse landschappen, ‘I can’t swim / Its lucidity / So clear’, blijft ze cryptisch herhalen – de meeste van Holters teksten zijn op een ‘stream of consciousness’ gebaseerd.

Het zijn vooral de prachtige melodieën die Have You In My Wilderness tot Holters meest gebalanceerde werk tot nu toe maken. Die drang tot experimenteren en avant-gardisme heeft ze altijd gehad. Ze baseerde haar erudiete albums op het werk van Virginia Woolf, Franse novelles en Griekse tragedies. Na de prachtige tweede plaat Ekstatis (2012) werd ze vergeleken met onder meer Kate Bush, Julianna Barwick en Joanna Newsom. Ook bracht ze een dj mix uit die uitsluitend was gebaseerd op ‘found sounds’ en experimentele componisten. Op Loud City Songs (2013), haar eerste album uitgebracht door Domino, combineerde ze ‘field recordings’ met popliedjes, zoals in die prachtige atmosferische cover van Barbara Lewis’ Hello Stranger. Die beweging richting behapbare melodieën heeft Holter op Have You In My Wilderness voortgezet, en dat levert prachtige songs op als Silhouette, waarin haar zang helderder dan ooit klinkt (dat heeft overigens niet zozeer met esthetiek te maken maar meer met op een directe manier verhalen vertellen, zei ze in interviews). Of het up-tempo jazzpopliedje Everytime Boots, waarop Holter zeldzaam catchy uit de hoek komt.

Maar degenen die bang waren dat de zangeres/componist/producer uit Los Angeles ineens simpelweg een popplaat zou maken, kunnen opgelucht ademhalen. De saxofoonchaos in Sea Calls Me Home hintte er al op dat Have You In My Wilderness niet té toegankelijk zou worden. Uiteindelijk blijkt er meer dan genoeg melancholie in Julia Holter overgebleven: de pianobombast van ballade Betsy On The Roof (net als Sea Calls Me Home overigens al in 2010 eerder verschenen op een ‘Live Recordings’-cassette) klinkt bijvooreeld heel wat zwaarder, voor het eerst forceert ze haar stem tot het uiterste voor een geweldige uithaal in het refrein: ‘Oh oh, she said…’ Tegen het einde van deze derde single krijgt de piano een eigen wil, komen er steeds meer instrumenten en lagen bij bij tot de chaos compleet is. En plots wordt die dan weer afgebroken, wat het verstilde pianoslot het nummer juist nog indrukwekkender maakt. 

De avant-garde is nooit niet ver weg bij Holter; de dissonante strijkers in How Long? zorgen voor een flinke dosis dreiging, de achtergrondzang op Lucette Stranded on the Island klinken zo spookachtig als de titel doet vermoeden. Het meest wazige nummer, Vasquez, bewaart ze tot bijna op het laatst. Bijna spoken word is het, de manier waarop ze over een repetitieve trippy jam het verhaal van de Californische bandiet Tiburcio Vásquez uit de doeken doet. De teksten blijven op het hele album even romantisch als impressionistisch. Alles tezamen is dit een van die zeldzame platen die volledig in balans is, waarop houvast en ontregeling elkaar als een soort yin en yang in de tang houden. Het zal zeker niet het eindpunt zijn voor Holter, die er altijd weer in slaagt te verrassen. Er staat bijvoorbeeld een samenwerking gepland met synthpionier Jean-Michel Jarre, voor zijn tweede Electronica-album (naast o.a. David Lynch, Gary Numan en Hans Zimmer). Vast iets om naar uit te kijken, maar voor nu is Have You In My Wilderness een plaat die nog heel wat luisterbeurten zal blijven boeien.

Have You In My Wilderness verschijnt via Domino. Op 19 november speelt Julia Holter op Le Guess Who? in Utrecht, als onderdeel van het programma samengesteld door drone-pioniers Sunn O)))