Even voorstellen: Job Roggeveen is ontwerper bij de studio Job, Joris en Marieke en een van de regisseurs van de voor een Oscar genomineerde film A Single Life. Verder is hij geestesvader van het multimediale project Happy Camper, waar hij de liedjes voor schrijft en inspeelt, maar zijn studio maakt er ook de hoezen en geanimeerde clips voor. Verder maakten Job, Joris en Marieke videoclips voor Gers Pardoel, Fedde Le Grand, Le Tour Utrecht, Rico & A.R.T. en nog veel meer artiesten, telkens in die wonderlijke eigen stijl. Voordat we de twaalf albums over de tafel gooien, eerst nog even de algemene vraag: wat is volgens Roggeveen een goede platenhoes? “Eentje die afwijkt, maar ook een iconisch beeld heeft. Dat kan een verhaal oproepen, maar ook iets mysterieuzer zijn. Ik vind het niet speciaal van belang of de hoes echt overeenkomt met de muziek. Wij denken ook wel vanuit campagnes: ik vind het tof als de videoclips, hoes en show dezelfde denkwereld oproepen.”
3voor12 Award: wie heeft het beste artwork?
Job Roggeveen (Job, Joris en Marieke en Happy Camper) beoordeelt de 12 platenhoezen
Traditiegetrouw vragen we een ontwerper ook de 3voor12 Award-genomineerde albums op basis van het artwork te beoordelen. Dit jaar schuift ontwerper Job Roggeveen (Job, Joris en Marieke en Happy Camper) aan voor een nietsontziend commentaar. "Er is hier toch niets mooi aan? Het ziet eruit alsof het in een kwartiertje is gemaakt."
2562 – The New Today (artwork: Heleen Blanken)
“Tja”, zegt Roggeveen bij het oppakken van de eerste hoes, “ik krijg hier associaties bij alsof het DNA is, maar het zou ook een microscopische blik op een gebreide trui kunnen zijn. Mijn eerste gedachte is: is dít een hoes? Het is zo’n wazig beeld en spreekt me niet echt aan. Maar 2562 maakt hele abstracte elektronica, hè? Daar past het wel bij. Tegelijkertijd had ik liever wat meer aanknopingspunten gekregen. De typografie op de achterflap vind ik wat lomp, dat had wat mij betreft best subtieler gemogen.” De hoes is een still uit Life2 van Heleen Blanken, de kunstenaar die ook de beelden bij de liveshows van 2562 verzorgt. “Als je dat kent is het misschien heel anders, en ik vind het wel vet dat hij consequent is qua beeldgebruik.”
Afterpartees – Glitter Lizard (artwork: Sjors Driessen)
“Deze vind ik heel vet. Het is een iconische tekening, hij heeft iets brutaals én iets heel raars.” Op de hoes prijkt een tekening (gemaakt door Afterpartees-gitarist Sjors Driessen) van een meisje met schubben en een sigaretje: ongetwijfeld de Glitter Lizard waar de albumtitel naar verwijst. “Een hoofd op een plaat is een simpele keuze, maar je kijkt er metéén naar. Het is een eigenwijze stijl. Maar die typografie? Die is wel wat te netjes voor de hoes. De tekeningen aan de binnenkant vind ik overigens ook heel leuk. Bij rock ’n roll-acts zitten wel vaker zulke illustraties, deze zijn gelukkig iets raarder.” Op de hoes staat het traditionele Excelsior-logo, dat door vele ontwerpers wordt vervloekt. “Tja, ik heb er ooit bewust voor gekozen dat logo op de plaat te zetten, ik hou wel van dat het kwaliteitskeurmerk zo duidelijk aanwezig is. Maar het verpest wel een klein beetje je hoes.” Op de achterzijde van de hoes staan potloodtekeningen van de bandleden: “Dat vind ik dan weer een beetje een misser. Het is een andere stijl, maar waarom?”
Alamo Race Track – Hawks (artwork: Anders Scrmn Meisner)
Ook op het album van Alamo Race Track staat het Excelsior-logo, maar dan losjes met pen getekend. “Ik vind hier alles heel goed op elkaar aansluiten: de collage-achtige voorkant, de wazige arty foto’s aan de binnenkant, het ademt allemaal avontuur en doet me meteen denken aan een soort bergtocht, een padvindersgevoel dat ik ook bij Wes Anderson-films krijg. Ik zie een doodshoofdje, een helm van een astronaut: wat heeft dat met die tocht te maken en wat is er op die tocht gebeurd? Ik krijg heel veel vragen bij het artwork. De bandfoto van ze, met Ralph in de lucht zwevend tussen opgezette dieren, die past hier ook heel goed bij. Het is alleen niet één iconisch beeld. Ik ben zo bang dat hij in ’t klein een beetje wegvalt. Ik had net al een discussie met Joris en Marieke: moet een hoes óók op Spotify werken en óók als vinylhoes? Ik vind dat hij óveral moet werken. Maak desnoods voor Spotify een simpelere versie.”
Fresku – Nooit Meer Terug (artwork: Jay Sunsmith, fotografie: Berthil Reymound)
“Wat ik wel goed aan deze hoes vind: al zijn beelden zijn rood-zwart, ook de single-hoesjes en persfoto’s. Toen ik laatst op een blog een rood-zwarte foto zag, dacht ik meteen: die is van Fresku. Bleek helemaal niet zo te zijn. Tegelijkertijd vind ik dit niet zo’n sterk beeld, je herkent hem niet zo goed in zo’n korrelige stijl. Maar met die foto doet hij als enige in dit rijtje iets met de albumtitel: zijn rug naar de kijker met de titel Nooit Meer Terug.” Daaronder staat in grote letters – tussen lauriersbladen, nog wel – dat het album is geproduceerd door Teemong. “Het is ook een soort kwaliteitsstempel, maar ik weet niet zo goed wat ik ervan moet vinden.” Roggeveen pakt ook het tekstboekje erbij: “Is dat zijn dochter op de foto? Dat zou ik niet zomaar doen, maar zijn albums zijn natuurlijk superpersoonlijk. Of is hij het zelf?” Concluderend: “Wat ik zo knap aan zijn videoclips vindt: Hij zet statements neer, ik ben het niet eens overal mee eens, maar hij weet alle ogen op zich te richten. In die zin is deze albumhoes eigenlijk zelfs een beetje saai, met de teksten heel zakelijk in het boekje en die wat vage foto’s. Hij had zichzelf ook witgeschminkt op de voorkant kunnen zetten.”
Hunee – Hunch Music (artwork: Marco Sterk alias Young Marco)
“Dit lijken een soort hiëroglieven te zijn, is het Afrikaans? Ik kan er persoonlijk niet zo veel me, het roept gewoon niets bij me op. Met meer kleuren had ik het misschien toffer gevonden, hoewel ik deze wel stijlkeuze begrijp. Wat me opvalt: abstracte muziek heeft vaak abstract artwork, en ik weet nog niet of ik dat een goed plan vind. De foto op de binnenflap is een sterker beeld. En wat ik wel heel cool vind: er staan linernotes in, dat zie je niet zo vaak.”
Jacco Gardner – Hypnophobia (artwork: Julian House)
“Ik vind het heel knap hoe Jacco Gardner de internationale wereld weet te bereiken met zijn muziek. Dit is een beetje een horror-stijltje: hele creepty dia-avonden in de jaren 60. De stijl is goed, maar de uitvoering? Dit beeld van handen en ogen is niet écht eng, ik had me spannendere en meer intrigerende beelden kunnen voorstellen die te maken hebben met angst en nachtmerries.” Julian House van The Focus Group maakte de artwork, en is ook verantwoordelijk voor hoezen van o.a. Stereolab en Broadcast. “Waarschijnlijk is hij de uitvinder van deze collage-stijl, maar hij vernieuwt zichzelf hier niet echt. Dat past natuurlijk wel bij het werk van Jacco Gardner, dat zo duidelijk naar de sixties en seventies verwijst.”
Janne Schra – Ponzo (artwork en illustraties: Gemma Pauwels, coverfoto en foto’s: Janne Schra, portretten: IAMKAT)
“Dit vind ik nou een hele goede hoes, het roept een dromerigheid en zorgeloosheid op, en het is een heel iconisch en origineel beeld. Het werkt goed op alle formaten.” En dan slaat Roggeveen het hoesje open, waar hondjes zijn getekend op een landschapsfoto: “Oei, dit is iets minder mijn ding. Ik hou ervan dat eenzelfde stijl overal is doorgevoerd, misschien zou Janne dat wel ‘saai’ noemen. Het past ook wel bij haar wispelturigheid.” In het boekje staan bij de songteksten ook de akkoorden, zodat je de liedjes zelf ook gemakkelijk met gitaar of piano kunt spelen. “Dat vind ik heel leuk, echt een goed idee. Het is een hele simpele toevoeging die perfect werkt: een boel mensen speuren het internet af op zoek naar de akkoorden.”
John Coffey – The Great News (illustraties: Heart Studio, artwork: Pankra)
De hoes van The Great News is heel opmerkelijk, aldus Roggeveen: een getekende circusbeer die wat droevig naar de toeschouwer kijkt terwijl hij balanceert op een bal. “Ik vind het een hele verrassende voorkant voor die band, bijna kinderlijk illustratief. De titel roept vragen op bij zo’n band en wat trieste hoes: wat zou dat goede nieuws dan zijn? De hoes suggereert meer dan de hoes van Afterpartees, maar dit stijltje heb ik al te vaak gezien. Het doet me denken aan de Britse artieste Julia Pott, die ik heel goed vind.” Aan de binnenkant van de hoes staan de bandleden met allerlei getekende dieren. “Dat mixt dan weer niet zo goed, de letters zijn heel ranzig maar de foto’s zijn wat netjes. Ik vind het papier waarop het gedrukt is te luxe en mooi glinzend voor het artwork.”
Joris Voorn – Nobody Knows (fotografie: Joris Voorn, design: Paul Swagerman)
“Over deze hoes had ik vooraf ook al een discussie met Joris en Marieke: is dit een Tony Stone-foto? Dat is zo’n stockfoto-bibliotheek met nietszeggende foto’s. Op de hoes van SOHN staat ook zo’n beeld, maar dan met witte rook waar iemand uit komt lopen, dat is tenminste spannend. Ik vind dit wel héél nietszeggend, maar misschien is het voor hem wel een heel belangrijk landschap?” Hij pakt het cd-boekje erbij. “Kijk eens aan, daar staan ook alleen maar foto’s in. Er gebeurt gewoon niets in deze beelden, het lijkt slechts een registratie van een landschap. Wel een ontzettend desolaat landschap, trouwens, ik zie geen enkel mens op de foto staan. Wie heeft dit gemaakt? Hijzelf? Nou, het is heel sfeervol maar een beetje nietszeggend. Ik vind het album overigens wel heel mooi.”
Kovacs – Shades of Black (fotografie: Robert Winter, artwork: Rocket & Wink)
“Kovacs staat zelf heel prominent op de voorkant, in die zin is het een hele klassieke hoes. Dat vind ik wel stoer: ze is echt een brutaal mysterieus meisje dat als ster wordt neergezet. Een klein detail: dat je de oren van haar muts niet ziet, vind ik dan weer een misser, dat is juist zo typisch voor Kovacs. En die beelden op de binnenkant? ‘Kijk ons eens een beetje duister zijn.’ Ze lijken te willen overbrengen dat ze een soort kluizenaar is, of een film noir-sfeer. Hoe oprecht is dat? Ze komen er wel mee weg, maar ik vind de foto’s wat te vlak: teveel tinten grijs, te weinig tinten zwart en wit. Wat meer contrast was spannender geweest.”
New Wave – New Wave (artwork: Vincent van de Waal)
New Wave is het enige album in dit rijtje dat niet fysiek is verschenen, maar slechts digitaal. “En op Spotify is het waarschijnlijk de best-beluisterde plaat, maar met de allerlelijkste hoes. Er is hier toch niets mooi aan? Ik vind het plan om met z’n allen naar Schiermonnikoog te maken heel sterk, en de titel New Wave vind ik vet voor een hiphop-project. Maar qua typografie? De letters van Wave lijken de uitslag van een geluidsgolf, maar dat zie je helemaal niet op Spotify. Het ziet eruit alsof dit in een kwartier gemaakt is. En tegelijk: iedereen ziet dit beeld tijdens het streamen, wat een zonde. Ik had hier hele vette foto’s willen zien.”
Ronnie Flex – De Nacht Is Nog Jong, Net Als Wij Voor Altijd (coverfoto: Daniel J. Ashes, artwork: Studio TOYKYO)
“Ronnie Flex ziet er op de hoes wel uit als een supervillain, een beetje manga-achtig. En zie je dat flauwe en grappige detail? Eerst dacht ik dat hij gewoon gekke ogen had, maar in zijn zonnebril zie je de reflectie van vrouwenbillen met een string. Het is een beetje puberaal, maar dat past wel bij hem. Ik heb idee dat ik zo’n stoere hiphopvoorkant al heel vaak heb gezien, gelukkig is er wel een gekke draai aan gegeven. Tegelijkertijd past dat Tokyo-sfeertje niet echt bij zijn muziek, die tekening op de binnenflap is zelfs lelijk. Die vloeistoffoto’s die overal terugkomen voelen ook een beetje als bij elkaar geplukt. Wij hadden wel eens een stagiair die daar wél hele mooie dingen mee kon doen.” Roggeveen begint te lachen. “Ik ben wel heel negatief, hè?”
Wie is de winnaar?
De hoezen van Hunee, Joris Voorn, New Wave en Ronnie Flex vallen al snel af. “We hebben een stuk of 7 clips gemaakt voor Top Notch. Dadelijk bellen ze ons nooit meer… Sorry, jongens! Ik schrijf wel een Brief aan Kees.” Jacco Gardner en Fresku zijn vooral ‘prima’. “Je wil je kijker triggeren, dit blijft bij stijl zonder echt verhaal.” Op nummer drie belandt de hoes van Afterpartees. “Heel tof dat ze het zelf hebben gemaakt.” Lang twijfelt Roggeveen vervolgens tussen Ponzo van Janne Schra en Hawks van Alamo Race Track. “Die van Janne werkt ook beter op klein formaat, maar Hawks roept leukere ideetjes op, hij is spannender en weet je een wereld in te zuigen. Je kunt er echt een uur in rondbladeren, en het is een hele eigen hoes.” Kortom: uiteindelijk is Hawks van Alamo Race Track de winnaar van de 3voor12 Award op basis van het artwork, althans: als het aan Job Roggeveen ligt.
Wie daadwerkelijk met de prijs naar huis gaat? Dat zien we aanstaande woensdagavond tussen 21.00 en 00.00 in de Tolhuistuin, waar we live uitzenden met 3voor12 Radio op 3FM.