De afgelopen jaren kwamen er steeds meer mensen naar Lowlands puur om bekers te rapen, in te leveren en de teruggekregen muntjes te verkopen. Sommigen stelden zelfs – o.a. in de Lowlands-krant zelf – meer dan 3000 euro te verdienen met drie dagen non-stop rapen. Omgerekend gaat het dan om dik 12.692 bekers.
Wie waren die rapers? Vice interviewde vorig jaar al een Poolse jonge vrouw van 27 die aangaf in drie dagen rapen meer te verdienen dan een maand werken in Polen. HP De Tijd noemde de “Poolse bekerraper" zelfs “schichtig als heroïnejunks, gulzig als hongerige vampiers”. Volkskrant sprak van de ongekroonde parasieten van Lowlands, maar voegde toe dat het hier net zo goed om gezellige veertigers uit Purmerend gaat, als Poolse bezoekers.
Bente Bollmann, woordvoerder voor Lowlands, erkent dat die bekerrapers steeds beter georganiseerd waren, in steeds grotere getalen op Lowlands aanwezig en ook steeds hinderlijker: “Met lichtjes op het hoofd graaiden ze door containers, en ze keken de bekers uit de handen van mensen. Vanuit onze bezoekers kregen we daar steeds vaker opmerkingen en klachten over. Je zag overal waar je kwam wel iemand die professioneel bekers raapte.”
Lowlands schaft statiegeldsysteem af in strijd tegen fanatieke bekerrapers
Festivals en de bekertjeskwestie: duur, gekleurde munten of afschaffen?
De fanatieke bekerraper op Lowlands moet verleden tijd worden: om de steeds groter wordende groep hinderlijke rapers tegen te gaan, liet het festival weten het statiegeldsysteem af te schaffen. Je krijgt geen muntje meer terug voor het inleveren van elf bekers, de prijs blijft 2,60, en daarmee wordt een biertje technisch gezien zo’n 23 cent duurder. Maar is er geen ander alternatief? Over harde bekertjes en andere muntjes.
Statiegeld afschaffen: rommel op terrein?
Kortom: er moest verandering komen, en zo maakte Lowlands gisteren bekend het statiegeldsysteem af te schaffen. Je krijgt géén muntje meer terug voor het inleveren van bekertjes. Dat maakt het aantrekkelijker voor het publiek om het afval op de grond te gooien. Bollmann: “Dat klopt. We doen een oproep aan het publiek om de bekertjes keurig in de container te gooien, maar we zullen flink wat extra mensen nodig hebben om het terrein schoon te houden. De bekers zijn net als voorgaande jaren gemaakt van PLA, een makkelijk te recyclen maïsgrondstof, en worden achteraf backstage gescheiden en gerecycled."
Voor wie keurig zijn eigen bekertjes inleverde voor een muntje, wordt een biertje nu circa 23 cent duurder bij een gelijkblijvende prijs van 2,60 euro. Bollmann: “Dat geld voor de extra schoonhoudteams moest ergens vandaan komen. Dat is natuurlijk vervelend: een paar mensen die het systeem misbruiken verpesten het voor de rest, maar dit was de beste oplossing.”
Alternatieven: harde bekertjes en gekleurde munten
Maar zijn er geen andere alternatieven dan het geheel afschaffen van statiegeld op plastic bekertjes? Festival Best Kept Secret experimenteerde afgelopen jaar met prijzige, harde bekers die een halve munt (oftewel: een euro) kostten. Niels Aalberts van Best Kept Secret reageert: “Het is echt een paar dagen een gespreksonderwerp geweest. Twee overwegingen waren doorslaggevend: ten eerste drinkt het gewoon lekkerder, en ten tweede blijft het terrein schoner. Natuurlijk zijn er mensen die het verschil tussen de zachtharde PLA-beker en een harde beker minimaal vinden, maar daar doen wij het voor. Zoals Folkert Koopmans al zei in een interview met 3voor12: je moet detailverliefd te werk gaan. Dat betekent: lekker drinken en een brandschoon terrein. Overigens hebben wij geen last gehad van bekerrapers, wellicht omdat mensen hun beker bij deze prijs liever zelf inleveren.”
Ziet Lowlands wat in de oplossing van Best Kept Secret? Bollmann: “Er kleven twee grote nadelen aan. De eerste is praktisch van aard: met 55.000 mensen gaat het om zo’n enorme infrastructuur qua spoeling en handling, dat dat niet te doen is en veel extra kosten met zich mee zou brengen. Ook onhandig: als je de ene keer een rondje haalt voor twee personen, en de andere keer voor twaalf personen: dan heb je altijd gedoe met statiegeld.”
Een andere optie: ook festival Into The Great Wide Open had bekers met statiegeld, maar op locaties buiten het hoofdpodium kon je 20 bekers inruilen voor een apart gekleurde ‘milieumunt’. Deze was achteraf niet meer terug te ruilen voor geld. Bollmann: “We hebben het over die oplossing gehad. Dan maak je het voor de mensen die eraan willen verdienen inderdaad moeilijker. Maar wat je waarschijnlijk krijgt: bekerverzamelaars gaan die milieumunten nét onder de reguliere prijs verkopen aan andere bezoekers, waardoor je continu wordt aangesproken: ‘Pssst, muntje kopen?!’ Dat zou nog veel irritanter worden. Vandaar deze rigoureuze beslissing helemaal te stoppen met statiegeldsystemen en meer te investeren in schoonmakers op het terrein. Want we willen natuurlijk wél dat het er netjes bij blijft liggen.”