'Verveling is de basis van het tiener zijn.’ Ella Yelich-O’Connor, geboren in november 1996, is nog altijd tiener, dus ze weet waar ze het over heeft. Je kunt het je amper voorstellen als je tegenover haar zit, en al helemaal niet als je haar alleen hoort praten. Het is maandag 26 mei, de dag dat Lorde voor het eerst in Nederland speelt, in TivoliVredenburg. ‘Sommige recensenten klagen dat ik zo veel over verveling zing, maar het is gewoon zo. Tiener zijn, dat brengt een zeurende onrust, het grote wachten tot je leven begint. Voor mij was het niet anders, ook toen ik elke dag de bus, de boot en de trein nam naar de studio om mijn album op te nemen. Ik wilde weg, ik wilde dat het allemaal begon. Oh ja, nu is mijn leven begonnen!’

 

Dat kun je wel zeggen. De wereld leerde Ella vorig jaar kennen als Lorde, een van de snelst rijzende sterren aan het popfirmament. Met haar debuutsingle ‘Royals’ werd ze vanuit het niets de eerste Nieuw-Zeelander die ooit in Amerika op nummer één stond. We horen vaker dat een act doorbreekt dankzij het internet, maar Lorde heeft de beste claim to fame: haar nummer werd door niemand minder dan Sean Parker (ex-Napster, tegenwoordig topman bij Facebook en Spotify) in zijn playlist gezet, en toen ging het balletje rollen. ‘Waar gebeurd,’ bevestigt ze. Met follow-upsingles ‘Team’ en ‘Tennis Court’ en album Pure Heroine liet Lorde meteen zien geen eendagsvlieg te zijn. Lorde wist dondersgoed waar ze mee bezig was. Haar eerste single ging in feite al over beroemdheid. Volgens Lorde zelf ging het daarna allemaal supersnel en raakte ze even met zichzelf in de knoop. 

‘Ik had het gevoel dat ik een tweede “Royals” moest schrijven, en dat lukte natuurlijk niet. Jezelf kopiëren is altijd een slecht idee. Mijn producer Joel Little zei: we moeten een paar dagen vrij nemen. Ik ben naar huis gegaan, en die dag heb ik “Team” geschreven. Ik voelde heel sterk de behoefte die connectie met mijn leeftijdgenoten uit te drukken. Ik ga jullie niet vergeten!’ Het is een volkomen natuurlijke reactie, en misschien moeten we het maar niet al te pretentieus opvatten. Haar hele leven lang woonde Lorde in een beschermde buitenwijk van Auckland, het decor van veel van haar liedjes. Ze was een boekenwurm, dochter van een succesvolle dichteres en een ingenieur, een introvert meisje voor wie naar eigen zeggen zelfs een drankje bestellen bij een serveerster al een hele opgave was. Net als iedereen had ze hooguit vijftig mensen om haar heen die er echt toe deden. ‘En van het ene op het andere moment ontmoette ik vijftig nieuwe mensen per dag.’ 

 

Popmuzikanten die het stempel ‘stem van hun generatie’ opgeplakt krijgen, werpen dat meestal graag verre van zich. Dat deed ook Lorde in een eerder interview, in niet mis te verstane woorden: ‘Oh, fuck off!’ En toch verklaart ze het vandaag zelf, net als in haar hit: ‘We zitten in hetzelfde team.’ Bestaat het überhaupt nog nog wel, een generatie om stem van te zijn? Waar staan de tieners van nu voor? En kan een meisje uit een uithoek van de wereld hen wel vertegenwoordigen? Of tekent het de internetgeneratie dat het juist weinig uitmaakt waar ter wereld je je bevindt? En wat betekent het eigenlijk dat niet alleen tieners, maar ook volwassen critici weglopen met Lorde? ‘Tieners zijn de kern,’ zegt Lorde. ‘Ze zijn veel cooler dan oudere mensen, ze weten vaak sneller dan volwassenen wat tof klinkt. Een van de grootste misvattingen is dat tieners alleen geïnteresseerd zijn in oppervlakkige muziek. We leven in een tijd dat mensen zelf op zoek gaan, op YouTube, op obscure Tumblrs. Er zijn genoeg fantastische dingen te vinden op internet.’ 

 

De andere kant van de medaille laat ze niet onderbelicht, in haar liedjes, maar dat het internet een cruciale rol speelt, dat is duidelijk. Als iets Lorde’s tijdgenoten samenbrengt, dan is het volgens haar de versnipperde manier waarop ze informatie tot zich nemen. Aan hen de uitdaging orde te brengen in de chaos die het web veroorzaakt heeft, zou je zeggen, maar Lorde heeft die ambitie totaal niet. Haar eigen orde is genoeg. ‘Voor mij zijn sociale media simpelweg een andere taal die ik van jongs af aan geleerd heb,’ zegt Lorde. ‘Kunst en muziek orden ik niet op chronologische wijze, maar autobiografisch. Hiernaar luisterde ik toen ik twaalf was, dit ontdekte ik toen ik twaalfenhalf was. Alles door elkaar, zonder context. Mijn elektronische invloeden zijn daar een goed voorbeeld van: ik klikte gewoon van de ene naar de andere Soundcloud-pagina. Vaak wist ik niet eens hoe een track of artiest heette, alleen dat ik het goed vond.’ 

Op de dag van haar eerste Nederlandse show bezocht de zangeres nog even het Rijks­museum. Ze wierp even een blik op de Rembrandts, maar haar oog bleef hangen bij een schilderij uit de romantiek. ‘De schilder kan ik me even niet herinneren,’ verontschuldigt ze zich. ‘Het stelde een soort midsummer night’s dream-achtig tafereel voor met mensen voor die het onder een boom naar hun zin hebben. Tijdloos, dacht ik, het is precies zoals mijn vrienden op een huisfeest. Ik kom graag op feestjes, maar ook dan ben ik liever buitenstaander. Ik vind het fascinerend om te zien hoe jongens en meisjes op een feestje met alcohol ineens veranderen in een soort oermensen.’

 

Van dat outsider-perspectief maakte ze haar kracht. ‘In Auckland voelde ik me een buitenstaander, afgesloten van de popcultuur. Ik woonde in een stad waar nooit films over gemaakt worden, waar de meeste popartiesten nooit naartoe komen. Dat maakt het wel mogelijk om er met een andere blik naar te kijken.’ 

 

En dus weet Lorde heel goed wat ze wil, en vooral wat ze niet wil. Tussen het geweld van sexy performances tijdens de Grammy Awards, viel Lorde op door haar klassiek sjieke en vooral eenvoudige optreden. Popmuziek die alleen maar bedoeld is om de handjes omhoog te krijgen, daar heeft ze weinig mee. Een samenwerking met David Guetta wees ze af, terwijl ze met Stromae, Flume en Son Lux juist dolgraag wilde samenwerken. Met collega-popzangeressen als Miley Cyrus en Katy Perry wil ze zo min mogelijk geassocieerd worden. ‘De beste show die ik ooit heb gezien, was van Bon Iver in Nieuw-Zeeland, super emotioneel en op een vreemde manier spiritueel. Arcade Fire heb ik de laatste tijd ook vaak gezien. Ik ben enorm geïnspireerd door de manier waarop ze alles wat in hun plaat zit verwerken in hun podiumpresentatie, heel indrukwekkend. En Kanye West, die vind ik zowel tekstueel als muzikaal heel interessant. Hij is niet bang muziek te maken die niemand begrijpt. Een half jaar later doet iedereen hem na.’ 

 

Intussen zit Lorde alweer druk op haar twee mobiele Casiotone keyboards te werken aan nieuw materiaal. Het belooft kleurrijk te worden, ingegeven door het overweldigende besef dat de wereld nog veel groter is dan ze altijd al dacht. ‘Ik heb het gevoel dat ik nog veel meer te zeggen heb,’ zegt Lorde. ‘Juist daarom probeer ik nu ook zuinig op mezelf te zijn. Niet te snel grote zalen, geen enorme productie op het podium. Ik wil nog lang mee kunnen.’

Zaterdag om 21.30 zendt de VPRO op NPO3 een special uit over Lorde.