Johnny Borrell: de val van de ‘most hated man in UK music’

Ex-Razorlight frontman brengt het beste naar boven in de Britse muziekpers

Atze de Vrieze ,

594. Het pijnlijke totale aantal exemplaren van het solo-album van Johnny Borrell dat in de eerste week over de Britse toonbanken ging. Degene die het ontdekte moet over de redactievloer hebben gerold van het lachen. De val van Johnny Borrell – tot voor kort als zanger van Razorlight ook wel bekend als ‘the most hated man in UK music’ – wordt groots gevierd. Wat vindt iedereen toch zo vervelend aan die arme man? Een bloemlezing Borrell-bashing.

Als je rond 2007 tegen Engelse muzikanten begon over Johnny Borrell en zijn band, werd je steevast gecorrigeerd: het is niet Razorlight, het is RazorSHITE. Een gevleugelde bijnaam die zo de urban dictionary in kan. Onder collega-muzikanten, serieuze muziekliefhebbers en journalisten moest de band het zwaarder ontgelden dan ons eigen Kane hier. Ondanks dat vierde Razorlight grote successen: vooral het tweede album en de bijbehorende single America werden zo’n groot succes dat de band volgens Borrell simpelweg tot de groten der aarde gezien moest worden. En daar ging het mis tussen Borrell en de mensen. Al in een vroeg interview met NME vergeleek hij zichzelf met de grote schrijver Charles Dickens. Over een van de grootste songschrijvers uit de popgeschiedenis zei hij: “Well, put it this way, compared to the Razorlight album [Bob] Dylan is making the chips. I'm drinking champagne.” Een uitspraak die zo in een Buzzfeed-lijstje met ‘most outrageous quotes in pop music’ terecht kan.

Die vergelijking met Bob Dylan is natuurlijk ronduit lachwekkend. Als ultieme bewijs van Borrell’s niet zo heel intelligente schrijfkunsten wordt regelmatig verwezen naar een poëtisch hoogstandje uit Somewhere Else, een liedje van het debuut: “And I met a girl. She asked me my name. I told her what it was.” Een van de grootste schrijvers ooit, right. Door zichzelf met filmster Kirsten Dunst achterop de Harley toerend door de VS te laten vastleggen, bevestigde Borrell zijn status als op faam belust leeghoofd. Het bracht het beste naar boven in de Britse pers, die de kroontjespennen maar al te graag in azijn doopt. "America manages to spread a teaspoonful’s worth of talent over an Olympic-size swimming pool. Or, in other words, they have wholeheartedly embraced the ethic of ‘making music for people who aren’t really into music’", aldus Drowned In Sound over de grootste hitsingle die de band kent. "It’s like settling for dog food because it’s there, rather than going into the forest to find a truffle."

Tattoo van zijn eigen tekst
Gemakzuchtige, oninteressante muziek dus, maar dan gepresenteerd als iets heel bijzonders. Juist dat laatste stak de serieuze muziekbeschouwer. Natuurlijk, we kennen het van Liam Gallagher, die ook een grote mond heeft, maar de Oasis frontman komt er wel mee weg door meer gevoel voor humor en vooral net wat meer sterke popsongs. Borrell trekt zich er niets van aan. Hij gaat gewoon door met het geven van arrogante interviews en het veroorzaken van relletjes (ook in zijn eigen band) en hij kondigt op zeker moment zelfs aan een tattoo van een eigen tekst op zijn arm te willen. De pers wordt grimmiger, zeker als de geur van bloed om de band begint te hangen. The Guardian over het matige derde Razorlight album Slipway Fires: "You're left feeling that if Borrell spouted any more hot air you could mount him on the wall by the urinals and dry your hands underneath him. […] A successful mainstream rock band that quickly shed its putatively 'alternative' image, a gobby singer with clunky pretensions to Springsteenesque poetry: Razorlight may be the Boomtown Rats of the Noughties." Ten tijde van die plaat gaat zelfs NME - tot dan toe redelijk positief over de band - helemaal los. "Empty, yet full of ambition and a lust for success that borders on dementia", luidt de omschrijving. De video van single Wire To Wire wordt zelfs vergeleken met die van If You Don't Know Me By Now, het grootste geval van zelfoverschatting van The Office (UK)-hoofdpersonage David Brent.

Na het uiteenvallen van de band (drummer Andy Burrows ging solo, de twee Zweden gingen met ruzie weg) zijn gehate maar succesvolle frontmannen vaker aangeschoten wild bij de muziekpers, maar Johnny Borrell maakt het zijn criticasters wel erg makkelijk. The Guardian slaat al toe bij het bekendmaken de tracklist van Borrell 1. De krant is blij met de terugkeer van de zanger ('we need more rock stars like this around') en opent een verkiezing van de meest belachelijke songtitel van het nieuwe album. Pan-European Supermodel Song (Oh! Gina) wint met speels gemak, voor Erotic Letter (een songtitel die alleen Jarvis Cocker tot een topsong zou kunnen brengen) en Cyrano Masochiste. En dan heeft nog geen noot van de plaat geklonken. De spotters zullen niet teleurgesteld zijn door het album: het is een vreemd soort '80's softpop meets ragtime meets misplaatst Lennonisme' met subtiele drums, veel piano en een overdosis saxofoon. De liedjes gaan over ex-vriendinnetjes en verdwaasde supermodellen, wat in zijn geval doorgaans op hetzelfde neerkomt. En toch: je kunt niet zeggen dat het een laffe plaat is. Het klinkt helemaal niet als Razorlight en een gedoodverfde stadionhit is in geen velden of wegen te bekennen.

Say it loud and say it proud
Independent On Sunday haalt niettemin uit: "Rarely has a rock singer been as badly wrong as Johnny Borrell when, on his debut solo album, he informs the listener that 'I am a masochist, you are a narcissist'. The truth is the exact reverse, but the Razorlight singer is not a man given to self-awareness." NME mikt op precies hetzelfde: "There’s no greater measure of human fallibility than the people we damned because they were right. Joan Of Arc? Burned at the stake. Nelson Mandela? Imprisoned for 27 years. Martin Luther King? Killed for having the courage to speak the truth. Jesus Christ? One letter away from having the same initials as Johnny Borrell."

Tot slot nog twee frivole gevallen van bloghumor aangaande Borrell 1: HolyMoly doet een oproep aan de 594 kopers van Borrell 1 om zich te melden, zodat de zanger ze op een special evenement persoonlijk kan bedanken voor hun aanschaf. "Perhaps some of you might meet and fall in love. There could be Borrell-buyer babies named Cyrano Masochiste and Dahlia Allergo. It would be beautiful. So where are you? Come out. Say it loud and say it proud: 'I was one of the 594 people who bought Johnny Borrell’s solo album and I am not ashamed.'" En Noisey vindt in de fantasieloze albumtitel toch nog inspiratie en schetst hoe Borrell II tot en met VI gaan klinken. Arme Johnny. Hij kan er niets aan doen dat ie zo licht in zijn hoofd werd dat ie omhoog viel. Hij is terug op aarde, dat moge duidelijk zijn. Onze Cyrano Masochiste.