Een andere betonnen blikvanger van zijn hoes staat pal om de hoek bij zijn huis. Direct naast station Eindhoven Beukenlaan ligt het Klokgebouw, de grote trots van de Philipshistorie. Een gigantisch en massief gebouw met een groot uurwerk erop, tegenwoordig in gebruik als culturele locatie. Aan de andere kant van het station ligt de typische Philipswijk waar Fresku woont. Kleine arbeiderswoningen, niet speciaal of spectaculair, wel functioneel. 'Ik voel toch een soort trots dat ik vlakbij woon waar het allemaal begon.'
Fresku is een echte Eindhovenaar. Hij woonde in elke volksbuurt van de stad. In een onpersoonlijke flat op de Karel de Grotelaan, in Stratum, Tongelre, Gestel, de laatste jaren vooral in Woensel. Dankzij bioscoopsucces New Kids kreeg Woensel een cultstatus, die in Fresku's tracks net zo terug komt. Zijn tweede album Maskerade - een ongekend succes - bevat heel wat sporen van de 'Brabantcultus'. Al was het maar cabaretier Theo Maassen die roept dat er maar één goed ding uit Amsterdam komt: 'de trein naar Eindhoven.' 'Ik denk dat wij heel chauvinistisch zijn,' zegt Fresku. 'Maar we hebben ook genoeg zelfspot om te erkennen dat het nergens op gebaseerd is. Zoveel is er niet om trots op te zijn. Dat houdt je dicht bij de grond. Dat zie ik als de Eindhovense mentaliteit. Ik zou nooit in Amsterdam kunnen wonen, omdat mijn humor, mijn denkwijze en al mijn verhalen uit Eindhoven zijn ontstaan.'
'Theo haalt volgens mij zijn zelfverzekerde gevoel gewoon uit mij,' grijpt Fresku nog even terug naar zijn band met de befaamde cabaretier. De rapper benaderde zijn stadgenoot voor een feature op zijn album en verwachtte weinig meer dan een drukke man die snel even kwam doen waarvoor hij besteld was. Maar de twee hebben nog altijd meerdere keren per maand contact. 'Zijn dochtertje speelt met mijn dochtertje,' aldus Fresku. 'Hij is best wel sadistisch. Soms voel ik me slecht of onzeker. Als hij dan belt neem ik eerst twee keer niet op voor ik hem zelf maar eens terug bel en vertel dat het niet zo goed met me gaat. Dan zegt hij: "Oh wat ben je toch een onzeker Antilliaans beertje." Dan moet ik alweer lachen. Hij: "Over onzeker gesproken: ik heb nog een appeltje met jou te schillen, wat loop je allemaal over mij rond te bazuinen?" Ik schrik me dan natuurlijk weer rot, ik trap er altijd weer in.'
Fresku: "Johan Vlemmix is een genie"
Rapper in de schaduw van het wonder van Eindhoven
Het valt misschien niet meteen op. Je ziet toch vooral de cartooneske superheld in de tekening. Maar kijk nog eens goed en je ziet ineens een aantal architectonische hoogstandjes uit Eindhoven op de hoes van Fresku's Maskerade. 'Kijk, dat is het station,' zegt de rapper. 'Het ziet eruit als een ouderwetse radio. Als je dat niet weet is het gewoon een lelijk station, maar voor ons is het wat waard.'
Fresku zit met zijn blote voeten in een nonchalante sportbroek aan een tosti-ontbijtje als zijn schoonmoeder 'de lintworm' komt brengen. De lintworm, een lollig element in zijn liveshow dat past bij een komische track waarin Fresku zoals zo vaak spot met zijn gewicht. Zelfspot, humor, maar ook persoonlijke ontboezemingen, met die wonderlijke combinatie veroverde Fresku de afgelopen jaren veel harten. En hij kreeg heel wat vrijwilligers zo gek om in dat rare pak zonder hoofd als een debiel op en neer te hupsen. 'Het was elke keer weer een uitdaging,' lacht hij. 'Of het was iemand van de organisatie, of iemand uit het publiek, soms bood iemand zich spontaan aan. Het hele jaar is dat ding niet gewassen. Op een zeker festival smeerde een kerel zich eerst in met een soort hachee-achtig vlees, alsof het poep was. Vanaf dat moment stinkt de lintworm verschrikkelijk. Misschien was het beter geweest als hij chocola had gebruikt.'
De balans tussen humor en persoonlijke ontboezemingen is akelig perfect en zeer ontroerend op Maskerade. Maar dat het creatief klopt, wil nog niet zeggen dat het privé altijd lekker valt. Zo is Fresku pijnlijk eerlijk over de stukgelopen relatie met de moeder van zijn dochtertje Alisha en over de band met zijn ouders. Dat moet in het vervolg toch anders, vindt hij nu. 'Ik heb mensen best wel gekwetst met sommige autobiografische verhalen. Dierbare mensen die ik in mijn werk betrek zonder dat ze daarom gevraagd hebben. Mijn track met Doe Maar was de druppel. Ik was er heel trots op en liet de clip zien. In die track zeg ik 'mama, die was al jaren weg', met een wegwerpgebaar erbij. Ik zag mijn moeder huilen. Ze zei: "Moet ik heel mijn leven hiervoor boeten?" Mij gaat het niet om boeten, ik wil gewoon mijn verhaal vertellen. Maar ik moet dat anders doen, namen veranderen, verhalen meer fictief maken, 'hij' gebruiken in plaats van 'ik'.'
Naast station Beukenlaan staat nog een architectonisch hoogtepunt van de stad Eindhoven: Soestdijk II, het spuuglelijke witte paleisje van oranjefreak en nationaal bekende dorpsgek Johan Vlemmix. Voorzien van een kroon en een groot reclamebord: Beterbaan.nl. Het zoveelste initiatief van de geboren opportunist. 'Ik vind Johan Vlemmix een genie,' zegt Fresku, die zijn buurman trouw groet als die zijn auto staat te wassen op de 'oprijlaan' van zijn paleis. Met zijn alter ego Gino Pietermaai (een parodie op de cliché Antilliaan) filmde hij een keer bij Vlemmix thuis. 'Hij is ooit zijn carrière begonnen met het verkopen van gasmaskers toen er een atoomoorlog dreigde, en in de kelder van zijn huis zat een tijdje een tv-studio. Hij doet het gewoon allemaal maar. Hij heeft zo vaak aan de grond gezeten, en dan kwam hij weer met iets doms waar hij veel geld mee verdient. Maar het allermooist is: hij weet zelf dondersgoed wanneer hij liegt en wanneer hij de waarheid vertelt.'
Johan Vlemmix als inspirator, wie had het ooit gedacht. Maar het carnavaleske, het ongegeneerde, dat is bij Fresku duidelijk terug te zien. In zijn muziek is hij zeer perfectionistisch, behalve met zijn zijproject Kutzooi, een soort kolderieke boyband waarmee hij zelf ook een carnavalssingle opnam. 'Nou ja, een parodie erop.' Maar het meest prikkelt Vlemmix Fresku als selfmade man en underdog. 'Er zijn weinig Eindhovenaars die zich realiseren hoe belangrijk dat is. Ik zie steeds meer marketingslogans over 'de slimste regio' dit en dat. De mensen die dat soort titels rondsmijten hebben volgens mij geen idee waar ze het over hebben. Voor je het weet draait alles om cijfers. Houd de liefde erin. Dit voelt alsof het van buiten naar binnen gaat, terwijl Eindhoven juist van onderaan omhoog gegroeid is. De stad is vanuit het niets uit de grond gestampt, en daar zie ik een link met de hiphopscene. Ik voel me een arbeider die met de middelen die hij had het maximale bereikt.'