De lengte doet er niet toe toch? Nou, kijk dan maar eens in de top 20 van de Top 2000. Maar liefst elf nummers doorbreken de magische grens van zes minuten. De eeuwige nummer 1, Bohemian Rhapsody, klokt 5:57. Lange nummers, ze zijn episch, je kunt er verhalen in kwijt van Hollywood-proporties, of solo's die langer zijn dan een normaal popliedje. In de jaren zeventig werd het steeds normaler om nummers uit te laten groeien tot halve symfonieën. Niet voor niets staat Pink Floyd - een van de oervaders van dit type ambitieuze muziek - drie maal in de top 20 van die Top 2000. De punk maakte daar met veel bombarie korte metten mee, maar nog altijd laten muzikanten zich met enige regelmaat lekker gaan. Waarom ook niet, zou je zeggen, op het internet is ruimte genoeg. Zie hier een veel te lange playlist met lange liedjes uit 2010-2013 en daaronder tien belangrijke uitgelicht.

Liefhebbers van Nick Cave zullen niet opkijken van een lang nummer. Sinistere klassiekers als The Mercy Seat en Red Right Hand klokken ook boven de zes minuten. Ook Jubilee Street komt het best tot zijn recht in de lange uitvoering, waar in het aanvankelijk kalme arrangement steeds meer spanning opgebouwd wordt. We ontmoeten een dame genaamd Bee - Cave introduceert haar als een vrouw met 'history', maar zonder 'past' - die haar appartement in de straat van de titel moet verlaten. Ze ontving er mannen voor het geld, zo blijkt, en de vaste klant ('she had a little black book and my name was written on every page') die zijn 'wheel of love' de straat door duwt is er vermoedelijk mede oorzaak van dat daar een einde aan kwam. 'I got a foetus on a leash', zingt Cave voor hij een radeloos en weergaloos slot inzet.

Al sinds 2002 heeft Wilco het gelijk aan zijn zijde. De platenmaatschappij lustte hun album Yankee Hotel Foxtrot niet omdat het commerciële zelfmoord zou zijn, onder meer dankzij een opener van zeven minuten. Het werd hun grootste klassieker. En dus waagde de band uit Chicago het om bij hun meest recente tour om hun set te openen met het (op plaat) ruim twaalf minuten durende One Sunday Morning. Album The Whole Love gaat bovendien van start met Art Of Almost, een ongelofelijk energiek en geconcentreerd nummer dat eindigt met een weergaloze slotscène waarin bas en drums de gitaar op de hielen zitten.

R&b zanger Frank Ocean deed vlak voor zijn album Channel Orange uitkwam op alle mogelijke manieren stof opwaaien. Niet alleen door zijn ontboezemingen op het persoonlijk vlak, maar minstens zozeer door deze bijna tien minuten klokkende song, die door velen beschouwd wordt als het hoogtepunt van zijn album. Het is een song met meerdere gezichten, zoals bij wel meer episch lange songs. In het eerste deel - upbeat en elektronisch van aard - volgen we de prachtige dame Cleopatra, een klassieke figuur uit de Egyptische oudheid. Halverwege gaat het tempo omlaag en verandert Cleopatra van een halfgodin in een prostituee te midden van champagne in top-floor motels. Opmerkelijk: John Mayer speelt aan het slot een gitaarsolo in een Prince-achtige stijl.

Stay Useless, de officiële single van Cloud Nothings, is eerlijk gezegd een beetje een niemendalletje, dat past bij de eerdere albums van de band. Prima, pakkend, maar ook weer niet echt bijzonder. Het is deze song - en dan met name de centrale rol ervan in de live set, waar ie nog langer is - die de garagerockers afgelopen jaar boven zichzelf uit deed stijgen. Het nummer begint al fel, maar gaandeweg mondt het ook nog eens uit in een jam op het scherpst van de snede die niet meer lijkt te stoppen. Dat klinkt een stuk makkelijker dan het is: negen minuten in volle vaart boeiend blijven. En dat alleen maar om verveling en frustratie van je af te spelen.

Toen Rats On Rafts vorig jaar op Noorderslag in tijdnood kwam, skipten ze God Is Dead, de single waar op dat moment wat buzz omheen was. Wel speelden ze als slotnummer Jazz, het langste nummer van hun debuutalbum. Dat en een extra lange versie van Kiem-cover The Moneyman vormt meer en meer de kern van de band. Jazz heeft weinig met het bekende genre te maken, hooguit misschien dat er een hoog inspiratiegehalte aan ten grondslag lijkt te liggen. De saxofoon in het eindeloos meanderende nummer wordt bespeeld door Ger 'Sax' van Voorden van Kiem. David Fagan vertelde onlangs al dat hun nieuwe werk - nog in prille fase - steeds langer en meer uitgesponnen wordt. Het juk van het singleformat opzij, vrijgevochten spelen. Op Into the Great Wide Open sloot Franz Ferdinand-zanger Alex Kapranos zich tijdens dit nummer aan bij de Rats.

Van Kurt Vile zijn we live ook wel wat gewend. Zo speelde de singer-songwriter uit Philadelphia op Metropolis in Rotterdam eens een meeslepende versie van Freak Train, een lang nummer met galmende vocalen en jachtige drums. Vile is een begenadigd gitarist, vooral als hij zijn tijd neemt. Maar dit nieuwe liedje - voorbode van zijn aanstaande album - is een heel ander verhaal. Hier gebruikt Vile de negen minuten om een gelukzalige kalmte op te roepen. Rustig de gedachten op gang laten komen bij het krieken van de dag, het nummer zich gapend laten uitrekken en langzaam de wereld weer binnen laten komen. Op 4:10 zit een soort natuurlijk einde, maar het loont om dan juist te blijven hangen. Ook Kurt Vile's vrienden van The War On Drugs kunnen er wat van.

Het langverwachte nieuwe album van The Knife (uit in april) duurt maar liefst 98 minuten. Bijna 100 minuten! In het midden zit een stuk soundscapes van maar liefst 19 minuten. En ook de eerste single Full Of Fire is pittig. Het begin is al sinister, met rauwe beats en vervormde vocalen, maar gaandeweg wordt het alleen naar beklemmender en beklemmender. De melodie wordt er langzaam uit gewrongen, de beats gaan steeds verder in het rood. Met een haast onverstaanbaar vervormde stem ontrolt zich een fascinerend politiek pamflet. Wat heet, we horen een oproep tot een full blown feministische revolutie. Ze zingt het echt: "Not a vagina. It's an option. The cock had it coming." En even later: "Let's talk about gender baby, let's talk about you and me". Alleen dappere mensen durven hierna verder te luisteren.

Het gebeurt niet vaak dat een band bij album nummer negen ineens in de spotlights komt te staan. Het lukte Canadees Dan Bejar met deze lange single en vooral de wonderlijke clip die erbij hoort. We zien een hallucinatoire dans waar de zanger zelf naar eigen zeggen ook niets van begrijpt. De muziek is net zo raar, maar ook weer instant likeable en toegankelijk, door referenties aan de gladste softpop die er in de jaren tachtig gemaakt is, met een trompetgeluid dat doet denken aan het klatergoud van Miles Davis' popcross-overs. Het zou overigens prima kunnen dat Destroyer hierna gewoon weer een plaat maakt die iedereen links laat liggen. En het zal hem weinig kunnen schelen.

Rapper Kendrick Lamar maakte afgelopen jaar grote indruk met het verhaal van zijn jeugd in de beruchte wijk Compton in LA. Ali B legde het bij DWDD mooi uit: Good Kid, mAAd City is een autorit met Kendrick achter het stuur en drie gangstervrienden achterin. De rapper vertelt de verhalen die hij hoort van zijn vrienden en die hij ziet als hij uit het raam kijkt. Meest letterlijk is dat zo in dit grimmige straatverhalen-epos, waarvan één hoofdpersoon het einde van zijn verse niet eens haalt (... If I die before your album drops... pistoolschoten), een ander een fade out krijgt kort nadat ze bezweert: "I'll never fade away". Aan het slot horen we de ontroerende oma van een vriend van hem de oplossing brengen: "You need to be baptized".

Guy Garvey is een oude man. Nou ja, in elk geval geen jongeman meer. Hij weet het en hij omarmt het. Niet voor niets brak Elbow pas door met hun vierde album, toen de bandleden eindelijk zo oud waren als bij hun muziek past. Hun songs gaan over relaties, maar ook over vriendschap. In het ingetogen Lippy Kids (kalme piano, kinderkoor) loopt Garvey op straat langs een groepje jongeren die hem herinneren aan zijn eigen jonge jaren. "Stealing booze and outlawing hungry kisses." De kalmte in het arrangement en de ruime tijd gebruikt de band hier om een soort levenswijze berusting uit te stralen. Met melancholie, zonder bitterheid. Weten die gastjes wel hoe goud die tijden zijn, vraagt Garvey zich af. "Build a rocket, boys!"