King Shiloh op Lockdown: de cultus van het perfecte soundsystem

Dub soundsystem host podium op Lockdown festival

Atze de Vrieze ,

De meters hoge speakers van King Shiloh ogen als een uit de hand gelopen hobby. Ambachtelijk werk, dat zie je meteen. Met liefde gemaakt. Inmiddels al weer ruim twintig jaar staat King Shiloh bekend als het beste dubreggae soundsystem van Nederland. Dit weekend strijkt het neer op dubstep/bass festival Lockdown, om een sectie te vullen met de roots van de stroming.

Een half uur voor de storm kregen ze een waarschuwing: iedereen van de heuvel af. Geen discussie, iedereen, zo snel mogelijk. 2010 was een rampjaar voor Source, een klein, sympathiek festival in de buurt van Utrecht. De storm vernielde in een paar razende minuten alle apparatuur. Alles, behalve King Shiloh's soundsystem. Vier leden van het collectief negeerden de waarschuwingen, ging terug, haalden de stapels houten speakerkasten van elkaar. "We hebben ze afgedekt en de grootste paal van de tent omver gehaald en er ter bescherming overheen gelegd. Dat heeft de boel gered. Voor de rest was alles stuk. Een drama."

Obsessie met zo groot mogelijke speakerkasten
King Shiloh kon hun apparatuur niet zomaar kapot laten gaan. De crew bouwt en verbouwt het geluidssysteem al sinds 1991. Neil is inmiddels 52, al grapt hij dat hij daar van Jah tien jaar af mag trekken wegens goed gedrag. Destijds was King Shiloh het eerste soundsystem op het vaste land van Europa. In Engeland was de cultuur uit Jamaica allang overgekomen, dankzij de grote Jamaicaanse gemeenschap in Londen. "Hier waren ook wel mensen die zich soundsystem noemden, maar dat waren eigenlijk gewoon dj's. Wij deelden de Jamaicaanse obsessie met het bouwen van zo groot mogelijke speakerkasten, die we overal mee naar toe namen. De apparatuur is een vitaal onderdeel, bro. Het is de hartslag van het geluid. Tegenwoordig wordt alles gecomprimeerd, de bas wordt vaak simpelweg vergeten. Ik kan niet zomaar op iemand anders z'n systeem spelen."

Tijdens Lockdown brengt King Shiloh de nodige dubhistorie naar Amsterdam. Het festival heeft dubstep en UK house en bass als basis, maar weet heel goed waar de roots liggen. De band tussen het festival en het soundsystem gaat al terug naar de tijd dat Lockdown nog illegale feestjes gaf op rauwe locaties, zoals leegstaande fabrieksloodsen. "Ik herinner me dat ik op de eerste editie van Lockdown was", zegt Neil. "Het waren de eerste dubstepfeesten. Ik kende de muziek uit donkere kelders in Brixton, hier ontstond meteen een meer mainstream versie, en de zuigende baslijnen ontbraken. De underground locaties van Lockdown vond ik wel te gek. Ik zei tegen Volcmar (Lammers, organisator van Lockdown): 'Je moet ons soundsystem gebruiken.' En dat zijn ze toen gaan doen."

Legendarische Black Ark
Belangrijkste pionier die Bredda Neil meeneemt is Lee 'Scratch' Perry, een legendarische producer en zanger, die tegenwoordig met vrouw en kinderen in de bergen van Zwitserland woont. "Voor bekende mensen als hij is het niet veilig om op Jamaica te wonen", zegt Neil. "Er is veel corruptie in het land, en er zijn veel mensen die op geld uit zijn. Lee is een volstrekt krankzinnige man. Natuurlijk maak ik me daar wel een beetje zorgen over, ik heb geen idee wat ik van hem mag verwachten. Hij maakt nog steeds muziek, al is die niet meer zo goed als in zijn legendarische Black Ark tijd. Hij brengt geen eigen dj mee, hij heeft ons gevraagd een zogenaamde 'selector' te regelen. Dat ben ik, ik kies zijn platen uit. Op dit moment ben ik door mijn collectie van 25.000 7 inch singles aan het gaan. Dat is niet makkelijk, want hij heeft veel muziek gemaakt, op veel verschillende labels en nog meer verschillende namen. Zijn producties waren inderdaad zo baanbrekend dat je veel ervan nog altijd kan draaien, zo ongelofelijke relevant. Een plaat die ik zeker ga draaien is Catch Vampire van The Upsetters, een melodielijn die je nooit meer vergeet."

Naast Perry zijn ook nog twee befaamde Londense soundsystems op Lockdown: Jah Tubby's en Channel One. Man achter de laatste draagt de welluidende naam Mikey Dread. "Hun soundsystem is het meest gevraagde van de wereld. Ze touren veel, maar lang niet altijd met hun eigen apparatuur. Ze hebben een voorliefde voor oude muziek, maar draaien vrijwel alleen muziek die nooit uitgekomen is of in heel kleine oplages. Killer tunes die nooit iemand gehoord heeft."

Een hele test
Een soundsystem van naam dus, maar Jah Tubby's is volgens Neil een naam die iedere dubkenner met ontzag zal vullen. Al veertig jaar is de crew actief, al uit de tijd dat het fenomeen in Engeland net begon te ontstaan. "Het is geen competitie, en toch wel. Je wilt gewoon het beste geluid hebben van iedereen. Vooral in het begin kon je niet zomaar apparatuur kopen, dus alles was zelfgemaakt. Kabels, speakerkasten, maar het allerbelangrijkst was de voorversterker. En daarmee werd Jah Tubby's de baas van alle soundsystems. Keith van Jah Tubby's werkte bij General Motors in Engeland, en hij wist hoe je die dingen moest maken. Het veranderde de wereld. Je kon hem opbellen, en dan onderging je een hele test. Wie ben je? Waar kom je vandaan? Waarom zou ik voor jou zo'n ding moeten maken? Ik ken mensen die twee jaar op hun voorversterker hebben moeten wachten, ook als ze al betaald hadden. Keith maakte gewoon een prioriteitenlijst in zijn hoofd."

"Hun soundsystem is nog steeds ongelofelijk. Ik weet nog goed dat we ze voor het eerst naar Amsterdam haalden. Ze hadden 24 basspeakers bij zich. De eerste minuten bleef de MC maar herhalen: heb je hartklachten of andere lichamelijke problemen, ga dan nu de zaal uit, want we gooien zo de bas erin. Toen het zover was, dacht ik dat het dak van de Paradiso naar beneden kwam. We kregen 179 klachten van omwonenden over die avond. De rest van de serie werd afgelast."
 
Lockdown Festival vindt zondag 1 september plaats op de NDSM Werf in Amsterdam.