Instagram interview Flaming Lips: "Hoe vaker je aan de dood denkt, hoe voller je je leven beleeft"

Wayne Coyne over dode dieren, doodshoofdcappucino en open wonden

Atze de Vrieze ,

In een grote luchtbal rent Wayne Coyne over zijn publiek. Hij doet het al jaren, en het is het perfecte beeld voor wat hij voor ogen heeft. Dapper, zonder angst, een beetje gek, theatraal, het gevaar constant op de hielen. En dat al dertig jaar, waarvan al zo'n vijftien jaar op grote podia. Hun nieuwste album, The Terror, is bepaald geen makkelijke plaat. Het is een grimmig, weinig toegankelijk album met lange nummers. Hoe anders is zijn Instagram-feed, een explosie van kleuren, psychedelische beelden, prikkelende vondsten en selfies, heel veel selfies. Wayne Coyne geeft toelichting op zijn eigen foto's.

Open wonden

"We hadden een grote show in Oklahoma City, waar ik woon. Tijdens de soundcheck rende ik vanaf het podium naar de mengtafel, maar ik bleef hangen achter zo'n hek voor het podium. Eerst dacht ik dat ik mijn been gebroken had, toen dacht ik dat het meeviel. We hebben die avond gewoon gespeeld, en pas na een paar dagen begon er een ontsteking te ontstaan. Ik ben naar het ziekenhuis gegaan, waar ze me een soort spoedoperatie gegeven hebben. De ontsteking werd eruit gehaald, een groot, gapend gat bleef over."

En dus besloot je daar elke dag een foto van te maken voor de mensen? Het fascineert je? Je betrekt je eigen lichaam sowieso heel nadrukkelijk in je kunst.
"Ja, het duurde weken, ik vond het heel interessant. Ik heb echt lang in mijn eigen been zitten kijken. Ik ben gefascineerd door dingen die er raar uit zien, en dit zag er heel raar uit. Wonderlijk ook hoe het herstelt. Je zou zeggen dat er een enorm litteken overblijft, maar je ziet nu niet meer dan een klein roze plekje."
 

Doodshoofdcappucino

Je beste vriend: het doodshoofd. Je zoekt overal schedels, of ze vinden jou. Je tekent ze in het schuim van je cappuccino.
"De obers in koffiebarretjes doen altijd ongelofelijk hun best, maar hun creativiteit laat te wensen over. Het is toch vaak een hartje of een blaadje, dus ik herschik het vaak als een schedel, net alsof zij dat gedaan hebben."

Doodshoofden zijn misschien wat morbide, maar niet in jouw Instagram feed. Er zijn chocoladeschedels, schedels in fluorescerende kleuren, dit soort grapjes.
"Het is bedoeld als herinnering aan het feit dat wij allen sterven. Hoe vaker je aan de dood denkt, hoe voller je je leven beleeft. Het motiveert me, de gedachte dat de hond die je ziet lopen of de man waarmee je praat dood zal gaan. Je kunt niet blijven zitten en niks doen. Je kunt geen ideeën hebben zonder ze uit te voeren. Dingen te zeggen hebben zonder ze uit te spreken. Er kan van alles gebeuren. Ik ben ook al 52, de tijd kan wel eens gaan dringen."

In het dagelijks leven is dat vrij speels, maar je nieuwe album is grimmig. Het heet niet voor niets The Terror. Op een gegeven moment zing je: 'We sing of the terror, it helps us hold the controls.' Is dat de kern van je werk?
"Ja, en dat geldt denk ik voor de meeste mensen die kunst maken. Angst en liefde. Er is iets dat ons probeert te vernietigen, en wij kunstenaars verzetten ons daartegen. The Terror, het is een korte titel. Veel van onze albums hebben van die lange, psychedelische namen, maar we vonden dit goed passen. The Terror, het is niet hopeloos, maar ook niet bepaald optimistisch."

Cartoon

Verspreid over meerdere foto's zien we een cartoon, over de Dood die de Zon ontvoert. Zelf getekend?
"Het is deel van een groter verhaal. Vaak als ik een interview doe begin ik met een tekening, een doodle. Soms mondt dat uit in een langer verhaal, een scenario. De ene keer is het in een dag klaar, de andere keer ben ik er een week zoet mee. Ik heb geen idee hoe het verhaal zal eindigen, of er überhaupt een verhaal ontstaat, al ontstaat een spanningsboog vanzelf. Hoe ver heb je het gezien? Tot het moment waar de hersenen van twee mannen in de oogkassen van de Dood klimmen om de zon terug te veroveren?"

Dat is het leuke van Instagram, er kijkt geen major label over je schouder mee of het wel goed genoeg is.
"Precies, dat vind ik ook mooi aan Twitter. Het heeft allemaal een extreem hoog wegwerpgehalte. Juist daardoor krijg je soms geweldige dingen. Sommige mensen posten simpelweg te veel onzin, dan moet je te diep graven om bij iets moois te komen, maar over het algemeen beleef ik er veel plezier aan. Ik probeer minstens een keer per dag te kijken."

Dode dieren

Er staan nogal wat dode dieren tussen je foto's. Honden, katten, vogels, een eekhoorn.
"Mensen vragen wel eens: waarom ben jij altijd omringd door dode dieren? Maar kennelijk heb ik er een soort natuurlijk oog voor. Weet je: ik houd erg van dieren. Heel heel erg. Het gaat me aan het hart als ik er een zie liggen langs de weg. Dan kijk ik altijd even of ie dood is. Het is een groot probleem hier in Oklahoma City, we hebben veel zwerfkatten en -honden. Dieren die iedereen wil hebben, maar die op straat gezet worden als ze ziek worden. Ik heb wel een soort agenda door die foto's te posten. Ik wil mensen laten zien hoe bruut het is. De asielen in de stad zitten overvol. Zelf heb ik momenteel drie honden, een tijdje terug vijf. Soms breekt mijn hart als ik zo'n beest zie, en dan neem ik het mee naar huis. Dan lap ik hem op, geef hem te eten, probeer hem gelukkig te maken."

Heb je dat altijd gehad?
"Toen ik klein was woonden we in de buurt van een vuilstortplaats. Daar dumpten mensen altijd hun dode honden. Daar of naast de treinrails. Ik was een jaar of drie toen ik met mijn grote broers mee op pad ging. Natuurlijk vroeg ik me dan niet af hoe die honden daar gekomen waren, maar gaandeweg werd ik steeds nieuwsgieriger: wat is er gebeurd? Zijn het vechthonden die gewond geraakt zijn en afgedankt? Oude dieren?"

Laserhands

Iets heel anders: laserhands, de nieuwste attractie in pretpark Flaming Lips. Jullie concerten gaan altijd gepaard met veel showelementen, dit is het nieuwste, enorme handen met laserstralen erin.
"Laserhands werd een grote Instagram-sensatie toen ze bij een concert in Perth, Australië, gestolen werden. Het klinkt absurd, die grote dingen, wie steelt dat nou. Maar je moet het zo zien: wij spelen op veel van die hippiefestivals, met veel vrijwilligers die allemaal een beetje drugs gebruiken tijdens het werk. Ik wil absoluut niet suggereren dat dat slecht is of moet veranderen, maar volgens mij is dit wat gebeurde. Een stel vrijwilligers dacht: laten we laserhands meenemen naar onze camping. Leuk, en dan brengen we ze de volgende dag terug. Ik herinner me dat ik na de show iemand met die dingen zag lopen, maar na afloop wordt ons podium altijd bestormd door een heel leger aan stage-hands. Een uur later vroeg iemand me of ik laserhands had. Niet dus. We zijn toen een volstrekt overdreven zoekactie begonnen via Instagram. We hebben er geweldig veel lol mee gehad."

Die dingen lijken me best duur.

"Nou, duur valt wel mee, maar het was wel heel veel werk om ze te maken. Het komt allemaal heel precies. Gelukkig zijn ze niet heel kwetsbaar, dus we waren niet echt bang dat ze kapot zouden gaan. Vlak voor we Australie zouden verlaten, doken de laserhands weer op. Het was alsof een baby die in de waterput gevallen was toch nog levend opgevist werd. Ze deden het nog."

John Lennon

Hij duikt meerdere keren op: John Lennon, de grote Beatle. Onder meer met een spreuk waarin staat dat 'fear and love' de twee 'basic motivating forces' in het leven zijn. En laten dat nu net de twee belangrijkste thema's van The Terror zijn. Is Lennon belangrijk?
"Hij is belangrijk voor alle muziek. Maar de spreuk is interessant. Angst kan je leven echt totaal lamleggen, het verandert de manier waarop je naar de wereld kijkt. De wereld kan zich voor je sluiten als je bang bent. Precies zo kan verliefdheid alle koffers en deuren voor je openen. Het grappige is overigens dat we helemaal niet weten of het wel echt een quote van John Lennon is. Neem een foto van een haast mythologische figuur, zet er een radicale wijsheid onder, en iedereen gelooft het. Het maakt me eerlijk gezegd niet uit of Lennon het echt gezegd heeft of niet."

Belangrijker: is het waar?
"Ik weet niet of het alleen die twee zijn, maar voor mij klopt het wel, ja. Op mijn hoogtepunt van liefde ken ik geen angst, dan ben ik zelfverzekerd. Ik denk minder aan wat ik te verliezen heb. Ik denk aan wat ik kan bereiken als artiest. Ik noem mezelf overigens niet graag artiest, maar ik realiseer me dat de shit die ik maak nu eenmaal in die categorie valt. Ik weet ook dat als ik angst toelaat, ik voorzichtig word. En dat is niet wat ik wil. Geen grenzen hebben, dat is een belangrijk doel. Ik wil dat."

Neemt angst het wel eens over?
"Niet echt. Als iemand een gezegend leven heeft, dan ben ik het wel. Dat probeer ik te laten zien: ik heb een geweldige tijd, meestal."