Eerder op de dag vertelt Spotify-baas Daniel Ek op SXSW dat hij een nieuwe creatieve renaissance voorziet. Maar dan moeten artiesten wel anders gaan werken, veel meer alle verschillende tools benutten die tot hun beschikking staan. Niet zomaar eens in de zoveel tijd topdown een album maken, maar in dialoog met je publiek steeds weer zoeken naar nieuwe creatieve uitingen. Hij noemt Kanye West als een schoolvoorbeeld van een artiest die dit goed begrijpt. Pussy Riot is een band met zo'n onorthodoxe aanpak en dat is mede een reden waarom ze soms zo slecht begrepen worden. Nee, er is geen interessant album van Pussy Riot en er is geen festivaloptreden van ze te vinden op YouTube. Zo werkt deze band niet. Pussy Riot geeft punk performances. Ze mixen de kracht van een punkband met Fluxus-achtige happenings en performances. Optredens moeten plaatsvinden op onverwachte plekken: op het Rode Plein of in een kathedraal. Het zijn optredens waarmee ze protesteren tegen de macht van de kerk en het Putin-bewind en bovenal de coalitie die zij samen vormen. Het zijn optredens die drijven op een overrompelend shock-effect.

Wat weer herinneringen oproept aan een andere interessante spreker op SXSW: Bob Geldof, die hier de keynote speech hield in 2011. "Rock 'n' roll always has to be against something," zei hij toen in een vlammende betoog voor meer engagement onder artiesten. Niemand geeft zo goed gehoor aan zijn oproep als Pussy Riot en niemand doet dat zo op het scherpst van de snede. Hun standvastigheid is bewonderenswaardig. Ze worden in de rechtbank voorgeleid achter tralies, op een manier die je in de westerse wereld alleen bij de zwaarste terroristen ziet. En toch blijven ze vriendelijk glimlachen en vol vuur hun verhaal houden, ze nemen er geen centimeter van terug. Niet alleen de repressie tegen de meiden van Pussy Riot zelf is keihard, ook tegen demonstranten buiten de rechtbank wordt verbijsterend hard opgetreden. Kerk en overheid misbruiken hun macht in Rusland en Pussy Riot zou vrij moeten zijn om optredens te geven zoals zij dat willen, dat is de boodschap.

Het verhaal van Pussy Riot is op verschillende manieren een bijzonder hoofdstuk in de Russische historische traditie. De scheiding tussen kerk en staat is een onderwerp waarover je al eindeloze dialogen vindt in de klassieke roman De Gebroeders Karamazow van Fjodor M Dostojevski uit 1879. Hoe bizar is het dat dit onderwerp, na ruim 70 jaar anti-religieus communisme weer in het middelpunt van de belangstelling staat. Twee leden van Pussy Riot worden twee jaar opgesloten in een strafkamp naar aanleiding van een optreden in de Christus Verlosserkathedraal in Moskou. Deze orthodoxe kathedraal is al in de jaren dertig onder Stalin volledig gesloopt, maar werd in de jaren negentig in oude luister herbouwd. De leiders van de orthodoxe kerk laten in de film weten dat ze de straf voor Pussy Riot nog vinden meevallen: "In de zestiende eeuw gingen zulke heksen nog op de brandstapel."

De buitenproportionele gang van zaken in de rechtbank staat in een andere historische traditie van Rusland, die van de showprocessen. In het Stalin-tijdperk werden mensen die niet trouw waren aan de communistische leer met groots vertoon voor de rechtbank geleid en veroordeeld.  In de rechtszaak tegen Pussy Riot zijn het machtsvertoon en het macho-gehalte ook hoog en Putin lijkt er een voorbeeld mee te willen stellen van zijn almacht en onverzettelijkheid, zowel nationaal als internationaal.

De film begint enkele maanden voor het geruchtmakende optreden in de kathedraal. We zien performances van Pussy Riot op het Rode Plein en op andere ongebruikelijke plekken en de camera is fly on the wall bij een aantal repetities waar dergelijke performances worden voorbereid en bedacht. De tweede helft van de film focust vooral op de procesgang, met soms wel erg uitbreide footage van rechtszaken, wat de spanningsboog niet ten goede komt. Daar staat tegenover dat de makers er met hun neus bovenop stonden en dat een betere Pussy Riot-film op dit moment nauwelijks denkbaar lijkt.