Fuck Buttons: langzaam wakker in een vreemde wereld

Slow Focus van abstract elektronisch duo nu op de Luisterpaal

Atze de Vrieze ,

Het is vroeg. 9:00 uur Engelse tijd, geen tijdstip voor een muzikant. Althans, voor de meeste muzikanten niet, wel voor Benjamin Power. Hij is de ene helft van Fuck Buttons, een duo uit Bristol dat meedogenloos scherpe elektronische muziek maakt. Abstract maar zeer fysiek. Hun nieuwe album Slow Focus (uit op 22 juli) is een verwijzing naar het binnenkomen van eerste daglicht, het moment waarop het brein na een diepe slaap inschakelt en hortend en stotend op gang komt. Het album staat nu op de Luisterpaal.

"Na 9:00 uur 's ochtends begin ik al te verslappen", zegt Benjamin Power. Zijn maat Andrew Hung is juist een nachtmens. Onhandig, aangezien de twee altijd samen in de studio werken, zonder ideeën vooraf. "Als je 's ochtends wakker wordt, moeten je hersenen zich eerst even aanpassen. De eerste track op het album heet Brainfreeze. Dat is slaap in feite, je brein wordt even bevroren. En de wereld waarin je wakker wordt met onze muziek is verwarrend en onvriendelijk."

Oorverdovend volume
Het is een ongrijpbare kwaliteit van bepaalde soorten muziek, een slow motion effect. Alsof het de wereld om je heen zo manipuleert dat alles even trager lijkt te gaan. De muziek van Beach House heeft die kwaliteit, de voorlaatste Deerhunter plaat mikt erop, veel ambientplaten - vanaf de experimenten van Brian Eno in de jaren zeventig - refereren eraan. Bij Fuck Buttons is niet zo moeilijk uit te leggen hoe dat komt. Het duo maakt traag bewegende synthesizernoise, die laag voor laag aanzwellen tot iets overweldigends. Zonder frivole melodieën en luchtige wendingen. Een concert van Fuck Buttons is een fysieke ervaring. De groep gebruikt precies die frequenties die je fysiek raken, vooral op oorverdovend volume. 

Dat oorverdovende volume is cruciaal om de muziek van Fuck Buttons echt te doorgronden. Te zacht, en alles waait weg. Tegelijk lijkt het geluid al op relatief laag volume keihard. Dat lijkt tegenstrijdig, maar het heeft veel te maken met het doel van Fuck Buttons: een overweldigend sonisch palet te maken, de hele ruimte te bespelen. "We maken onze muziek in een soort live setting, in onze studio. En als we vervolgens gaan touren, is elke ruimte weer anders. Elke ruimte geeft je iets uniek, het is aan ons om daar op in te spelen."

Skateboarden in Worcester
Fuck Buttons debuteerde in 2008 met Street Horrrsing, een abstracte, dreigende plaat. Opvolger Tarot Sport een jaar later was misschien nog wel indrukwekkender, vooral door de lange openingstrack Surf Solar, een bezwerend epos met heftige beats, drones en noise. De perfecte track om een spannende avond mee af te sluiten. Fuck Buttons maakte destijds grote indruk in de Melkweg, op een double bill met de mathematische noiserockband Health. De twee kennen elkaar van de kunstacademie in Bristol, stad van dubstep en Portishead.

"Eigenlijk kennen we elkaar al veel langer, uit Worcester (zo'n 100 kilometer ten noorden van Bristol, red.). We hadden allebei een skateboard en trokken een tijdje veel met elkaar op. Vervolgens verloren we elkaar wat uit het oog, tot we elkaar op de kunstacademie weer tegen kwamen. Ik speelde in allerlei bands, Andy maakte een korte film waarvoor hij muziek nodig had. Die muziek hebben we samen gemaakt, en vervolgens zijn we tot op de dag van vandaag door gegaan."

Niet-bestaande teksten
In die tijd gebruikte Fuck Buttons de meest goedkope instrumenten denkbaar. Een My First Sony karaoke-set bijvoorbeeld, met zo'n rood-gele microfoon, die Benjamin Power dan letterlijk achter in de zijn keel stak om een soort bizarre abstracte klanken te produceren. "De instrumenten waren vooral goedkoop omdat we geen geld hadden", verklaart Power. "Maar ook nu heeft het niet veel zin om je modellen op te sommen van synthesizers die we gebruiken. Wat erin gaat heeft weinig meer te maken met wat er uiteindelijk uitkomt, het is het manipulatieproces waar het om draait. Het is een geweldige uitdaging om uit al die instrumenten en gevonden voorwerpen het uiterste te halen, op een speelse manier."

Mooi moment op Lowlands 2008: een man in de X-Ray tent zingt al die vocalen letterlijk mee, alsof het een nieuwe Born Slippy is. "Grappig", zegt Power. "Ik werd van de week geïnterviewd door de NME, ter ere van onze show op Glastonbury. Het interview eindigde met een soort quizje over onszelf, waarin ik onder meer een stukje tekst van mezelf moest afmaken. Sorry, moest ik tegen de journalist in kwestie zeggen, de tekst die je daar hebt is niet van mij. Het is de interpretatie van iemand anders. Ik heb nog nooit een pen op papier gezet en een tekst opgeschreven. Ik wil dat ook niet. Iedereen moet zijn eigen verhaal uit de muziek kunnen halen. De vocalen gebruiken we enkel als een extra laag in de textuur van de muziek. De titels die betekenissen en verhalen verbinden aan tracks, komen altijd pas achteraf. Altijd. Als een track af is, gaan we soms wel eens zitten om met elkaar te praten over de beelden en gevoelens die ze bij onszelf oproepen."

"The Red Wing, een van de tracks op het nieuwe album, riep bij ons het beeld op van een gigantisch verlaten gebouw, met een denkbeeldige rode vleugel. Die esthetische vertolking kwam pas nadat de track al af was. Nee, we hebben nooit overwogen de tracks titelloos te houden. Ergens is het de ultieme vorm om een productie 'af' te verklaren. Het is een soort stempel, dat je erop zet."

Fuck Buttons speelt woensdag 13 november in de Melkweg, Amsterdam