Pitchfork opent SXSW12 met prikkelende avond

O.a. Shlohmo, Bear In Heaven, Schoolboy Q

Atze de Vrieze ,

3voor12 doet de komende dagen verslag van muziekfestival en -conferentie SXSW in Austin, Texas, de plek om nieuwe muziek voor het eerst te zien. De dinsdagavond is een soort overgangsavond: de bezoekers van de Interactive conferentie doen een laatste Dos Equis biertje in het zonnetje van restaurant Iron Cactus, de muziekbezoekers doen er hun eerste. Er zijn voorzichtig wat plekken met showcases, maar er zijn twee venues waar het echt te doen is: de grote kanonnen (Santigold, Flux Pavilion, Chuckie) in discotheek La Zona Rosa, de spannende voorhoede op het Pitchforkfeestje in Mohawk.

Austin, een fraaie reality check voor iedereen die in de muziekindustrie rondloopt. Dat begint al in de auto vanaf het vliegveld in Houston, vol goede moed om nieuwe en spannende muziek te ontdekken. Er is niets aan te doen, je valt er als een blok voor alles wat ouderwets, onhip en onsubtiel is. Klassieke hits van J Geils Band, Boston, Ted Nugent en Supertramp lijken tegen het decor van Texaanse ranches en BBQ-restaurants ineens weer onverwoestbaar en niet te overtreffen. En dan zijn we ineens in Austin, te midden van hippe baarden en serieuze producers. Het toneel: Mohawk, een semi-overdekte venue, die nog het meest heeft van een strandtent, maar dan zonder zee. Een avond met hits en missers, maar daardoor wel een spannende avond.

Elektronica

Drie categorieën muziek zijn er in Mohawk, die op een vreemde manier met elkaar verbonden zijn: indiepop, hiphop en elektronica. In die laatste categorie vinden we Shlohmo, een beatproducer uit Los Angeles die al eens werkte met onze eigen Jameszoo. In die categorie moeten we hem ook zoeken: zeer ondansbare beats, vaak opgebouwd uit samples waar je net de vinger niet achter kunt krijgen. Soms r&b vocalen, bijvoorbeeld geleend uit Aaliyah's One In A Million of The Weeknd. Die lichtere laag countert hij met de zware synthsound zoals we die kennen van witch house acts als Salem. Zijn live set zit knap in elkaar, doordat hij steeds een ander element op de voorgrond laat treden. Opwinding en euforie zijn geen doel in zijn set, maar tegen het einde van zijn set slaagt hij er wel in een gigantisch schilderij van een gesnorde oude heer met een prachtige hoge hoed van de muur af te spelen, rakelings langs het hoofd van ondergetekende.

Maar niet alle elektronica is raak. Openingsact Teengirl Fantasy probeert met een aantal synthesizers, elektronische percussie en kleurrijke visuals een soort chillwave versie van Animal Collective te zijn. Helaas zonder uitstraling, zonder groove en zonder iets dat ook maar lijkt op een liedje. En dan is er de Britse dj Star Slinger, die met macbook en iPad veel hippe muziek draait - van Amerikaanse hiphop tot opzwepende Zuid-Amerikaanse baile tot Afrikaanse kuduro tot oude en nieuwe house. Zo erg van de hak op de tak dat het uiteindelijk nergens toe leidt.

Beter is Trust, een elektronische band uit Canada, met onder meer de drumster van Austra. Officieel is het een duo, op het podium is er een derde bandlid dat de synthesizers bedient. Frontman van de band is Robert Alfons, die zich ongetwijfeld wel eens heeft afgevraagd hoe New Order eruit zou zien met Ian Curtis als frontman. Het lijkt het basisidee van Trust: diep donkere elektronica (ook in het pikdonker gespeeld), met veel pathos gebracht (maar niet met de zweverigheid van Austra). Soms is het ineens verrassend dansbaar, in de stijl van Crystal Castles. Alfons wisselt een gekweld, laag stemgeluid af met hogere, opgewektere passages, en dat geeft de set genoeg dynamiek om te blijven boeiend. Echt heel sterke hitsongs lijken er zo op het eerste gehoor niet tussen te zitten.
 

Indie

Direct aansluitend speelt de belangrijkste act van de avond: Bear In Heaven, typisch zo'n band die door Pitchfork een bestaansrecht kreeg. Met hun tweede album Beth Rest Forth Mouth beleefde het trio een bescheiden doorbraak, vooral dankzij single Lovesick Teenagers. Frontman Jon Philpot is een technisch goede zanger, maar hij treedt niet op de voorgrond. Die rol is voor synthesizer en diverse samplers. Hij zingt met monitoroortjes in, en dat moet wel, want hij doseert zeer afgewogen, de microfoon steeds verder weg en weer dichterbij. In de aardige nieuwe single The Reflection Of You roept hij de mensen op met hem mee te dansen, een oproep waar maar zeer voorzichtig aan toegegeven wordt. Wat de band zelf doet in dat liedje lijkt meer op hinken op twee gedachten, tussen toegankelijk dansbaar en eigenzinnig. En toch wordt de set gaandeweg steeds spannender, ritmisch meeslepender en beter.
 

Hiphop

Tot slot: hiphop. Bij ons nauwelijks te vinden in het indielandschap, hier naadloos verweven. SXSW is de afgelopen jaren een ongelofelijk belangrijk platform geworden voor de hiphop. Maandag gaf Jay-Z een prestigieuze showcase voor American Express, aanstormende namen als Big K.R.I.T., Danny Brown en Kendrick Lamar presenteren zich hier. Uit dezelfde stal van de laatste (Top Dawg Entertainment) - zij het nog iets onbekender - komt Schoolboy Q, een rapper uit Los Angeles die hier vorig jaar een nachtje in de cel doorbracht vanwege wietbezit. Daar herinnert hij ons vanavond trots aan, want dat hij daar wel pap van lust, is geen geheim. Volgens kennis heeft hij met Habits & Contradictions de beste rapplaat van het jaar tot nu toe op zijn naam staan. Schoolboy Q is een zeer vermakelijke, scherpe rapper. Hij heeft een dj bij zich die ook wat backing vocals doet, maar feitelijk draagt hij de set helemaal zelf, en met gemak. Zijn beats zijn soms bombastisch elektronisch, soms niet meer dan een drumbreak en een minimale baslijn. Maar het meest onderscheidt hij zich met zijn timing. Heel regelmatig begint hij, stopt hij weer, wacht hij net langer dan je verwacht, om vervolgens in razend tempo door te pakken.

Concentratie is het toverwoord, en dat ontbreekt bij de andere hiphop act van de avond, Mr. Muthafuckin' Exquire uit Brooklyn. Bij hem staat het podium overvol hangers-on, die stuk voor stuk hun momentje krijgen maar dat lang niet allemaal waarmaken. Ook hun tracks gaan voornamelijk over meisjes en alcoholproblemen - niet van het diepzinnige - maar ze moeten het vooral hebben van hype en opwinding.

Dat konden we overigens best gebruiken op deze toch wel erg serieuze Pitchfork showcase. Pitchfork is als een champagnetoren op een bruiloft. Het is het bovenste glas in de blogosphere, waar als eerste het vocht in gegoten wordt. En als het vol is, stroomt het door naar beneden naar alle kleinere blogs die er onder hangen. Zo is de site in staat vreemde, prikkelende muziek een podium geven, en SXSW is een van de plekken waar dat goed te zien is (de site host maar liefst twee officiele showcases, plus een aantal day parties). Maar dat zegt niets over de uiteindelijke grootte van een act. Veel van de acts die hier vanavond stonden zijn marginaal en zullen dat ook blijven. Pitchfork is niet geïnteresseerd in succes. Dat is hun kracht, maar het maakt hun invloed tegelijkertijd relatief.