School Is Cool: "De mens is nu eenmaal een pervers wezen"

Vlaamse band voorspelt het eind van de wereld

Atze de Vrieze ,

In Nederland is het Belgische School Is Cool nog een onbekende naam, maar in eigen land heeft de groep uit Antwerpen al het nodige succes. Met single New Kids In Town wordt nu ook in ons land aan de weg getimmerd. Eerste glansrijke resultaat: OOR riep de band uit tot de Arcade Fire van België. Dat is een wel erg boude stellingname, maar School Is Cool is toch zeker een eigenwijze band met een overvloed aan ideeën en een gezonde dosis ambitie.

Frontman Johannes Genard en percussionist/manusje-van-alles Andrew van Ostade zijn blijven hangen in Hilversum, waar de band even eerder Lana del Rey coverde bij Giel Beelen. "Jij wilde ooit eens Timbaland coveren, toch Johannes?" "Och ja, Morning After Dark. De ritmes en akkoorden in die song zijn fantastisch. Je hebt borstenmannen en billenmannen, ik ben een akkoordenman."

Jullie verwerken veel stijlen en instrumenten in je sound, van folk tot synthpop tot Paul McCartney-achtige akoestische liedjes, met veel drums, klokkenspel, viool, harmonium. Hebben jullie met elkaar afgesproken dat het best een rommeltje mag zijn op het podium?
JG: "Nee, maar we hebben ons er op een gegeven moment wel bij neergelegd dat het zo is. Er zullen altijd mensen struikelen over snoeren. Het lijkt wel of ons motto is: hoe meer instrumenten hoe beter. Dat is niet zo, al zouden we als ieder bandlid maar een enkel instrument zou mogen gebruiken nog maar twee liedjes kunnen spelen. Ons motto is niet 'more is more', het is 'different is more'. Soms vraagt een liedje nu eenmaal om complexere structuren."

In jullie nieuwe single New Kids In Town zing je over een 'brand new sound'. Is het in deze tijden van muzikale overvloed nog mogelijk iets volstrekt nieuws te doen?
JG: "We leven in een tijd van het hergebruik van stijlen. Lana del Rey's hit is een klassieke torch song, Amy Winehouse en Adele vallen onder de soulrevival. Echt iets nieuws doen kan misschien niet meer, maar we kunnen wel alles mixen wat we willen."
AvO: "Tropical punk, dat vind ik cool, bands als Abe Vigoda en Vampire Weekend."
JG: "We spelen wat we denken dat mooi is. Er wordt veel mooie muziek gemaakt op dit moment, door bands als The Dodos, Arcade Fire, Vampire Weekend. We zien hen als inspiratie, maar zelf kiezen we niet voor een genre."

Zijn jullie kinderen van de piratencultuur?
AvO: "Ik wel, absoluut. Downloaden is voor mij een manier om muziek te ontdekken. De platenzaken in België zijn vaak ook maar zo zo, je mist nog wel eens wat. Maar wat ik goed vind, wil ik uiteindelijk toch op cd hebben."

Jullie lijken me opgetogen, sympathieke jongens. Waar komen al die macabere verhalen in de liedjes vandaan? Veel nummers gaan over doembeelden als het einde van de wereld (vandaar ook titel Entropology), terwijl ze muzikaal heel vrolijk klinken.
JG: "Dat is ook de bedoeling. Het levert soms grappige taferelen op. Ik zie wel eens kinderen een refrein meezingen, waarvan ze vast niet begrijpen dat het over een vrij bitsige territoriumdrang gaat, of over de Sisyfus mythe van Albert Camus. Matthias, de drummer, en ik studeren filosofie. We zijn allemaal geïnteresseerd in film, literatuur, cultuur in het algemeen. En de meest interessante cultuur is nogal duister. Er zit een pervers of tragisch randje aan. Dat intrigeert me. Het is zeker niet zo dat ik er persoonlijke demonen mee uitban."

Wat fascineert je aan het vermoorden van een prostituee?
JG: "Ha, ik heb niet echt een liedje over het vermoorden van een prostituee geschreven, ik hint er slechts naar. Het is misschien shockerend, misschien om te lachen, maar uiteindelijk vooral de toegang tot zoveel meer. Het is meer een bindtekst, het liedje gaat in werkelijkheid over relaties. Die perverse associatie vind ik interessant. In de bijbel zit perversiteit, in alle grote kunst. De mens is nu eenmaal een pervers wezen."

Perversiteit in de popmuziek gaat vaak samen met een donker geluid, bijvoorbeeld bij industriële bands als Throbbing Gristle of Whitehouse. Bij jullie is het meer alsof je de luisteraar wilt verrassen door ineens een fel licht aan te zetten in een smerige darkroom.
JG: "Dat is een goed beeld. Ik denk soms wel eens dat wij de teksten van een metalband hebben. Al heeft Tom Waits ook zeer perverse dingen geschreven."
AvO: "Misschien zijn we drama queens."
JG: "De dood, of vrees ervoor, is de basis van alles. Van filosofie, van religie, van kunst. Het besef van eindigheid en het feit dat we daar als mensen niet mee om kunnen gaan."

De meeste mensen zijn daar niet elke dag mee bezig. Sterker nog: ze ontvluchten die gedachte.
JG: "Dat is een beetje de ziekte van deze tijd, dat mensen zo lang mogelijk willen blijven leven. De dood is een ziekte en die moet weg. Ik ben niet tegen geneeskunde of ziekenhuizen, maar soms lijkt het compulsief hoe mensen in leven gehouden worden, terwijl ze zich van de wereld om hen heen allang niet meer bewust zijn. Filosofen citeren is eigenlijk not done, maar ik doe het toch even, want wat Epicurus zei is waar: 'Zolang wij er zijn, is de dood er niet; en wanneer de dood er is, zijn wij er niet.' Het enige waar we bang voor moeten zijn, is de manier waarop we dood gaan."

Het liedje The World Is Gonna End Tonight gaat het meest letterlijk over het einde van de wereld. Maar niet volgens de Maya-kalender. In OOR heb je het over het eind van de wereldorde zoals we hem nu kennen. Wat bedoel je daarmee?
JG: "Ik doel niet op van die new-age crap over het veranderen van ons bewustzijn. Ik denk wel dat - zonder daarmee iets politieks te willen zeggen - bepaalde systemen en paradigma's in onze maatschappij zullen verdwijnen. Het hele economische systeem kan zoiets groots en vrij als het internet bijvoorbeeld niet aan."

Vind je dat een aantrekkelijke gedachte?
JG: "Ik weet niet, als het op een onzachte manier gaat gebeuren, zouden er best doden bij kunnen vallen. Maar het zal geleidelijk gaan. Er zullen altijd mensen decadenter en rijker zijn dan anderen. De CEO's van de grote platenmaatschappijen kunnen ook nog altijd hun zeven auto's betalen. Maar internet is de ultieme belichaming van de chaostheorie. Het is zot om te zien hoe structuur en een vorm van ethiek ontstaan binnen het internet. Dat gaat vanzelf, mensen organiseren zich. Niet door een persoon. Het gevaar zou zijn als het door een enkele organisatie gecontroleerd zou worden."

In On The Beach Of Hanalei zing je over een surfer die door een haai gegrepen wordt en over zijn moeder die om hem rouwt. Waar komt dat verhaal vandaan?
AvO: "Dat komt uit een kort verhaal van Haruki Marokami, een bestaand verhaal dus."
JG: "Het verhaal heet Hanalei Bay. Dat de surfer sterft is eigenlijk al een gegeven als het verhaal begint. Het draait om hoe zijn moeder er mee omgaat. Ze stelt zichzelf allerlei vragen, ziet hem overal en praat met zijn geest, typisch Marokami. Het verhaal is veel verstilder dan het liedje. In de song verwerken we Ierse murder ballads, Japanse kodo drums, er zit een harmonium in dat erg Pakistaans klinkt. Het is ons meest postmoderne nummer. Ik wil Wittgenstein er niet bij sleuren, maar alle songs op ons album hebben een familiaire band. Hangen ze niet muzikaal samen, dan passen ze tekstueel wel binnen het geheel."

Entropology van School Is Cool verschijnt bij PIAS.