Drie dagen lang was Damien Jurado in Nederland. Hij deed een aantal shows, in zijn eentje, maar vooral praatte hij veel met de Nederlandse pers. Deze week verschijnt dat nieuwe album, het tweede dat hij maakte met Richard Swift, singer-songwriter, multi-instrumentalist, tegenwoordig lid van The Shins. Swift is meer dan een producer voor Jurado, zegt hij. Hij is de man die hem hielp zijn carrière naar een hoger niveau te tillen.

Ik begrijp dat je een nieuwe band hebt. Dat moet ook haast wel, want je hebt veel aandacht besteed aan arrangementen en muzikale details. In een van de songs zit zelfs een kinderkoor.
"Dat klopt, maar ik wil nu ook weer niet dat de liveshow hetzelfde klinkt als de plaat. Dat heb ik geleerd van Bob Dylan, die op een gegeven moment elektrisch ging spelen en zijn liedjes een nieuw leven gaf. En natuurlijk van The Grateful Dead, mijn favoriete band aller tijden. Bij hen was geen enkel concert hetzelfde, je wist nooit wat voor versie je zou krijgen. Ik nooit een typische 'deadhead', die achter de band aan reisde, maar ik hou veel van hun muziek."

Iets daarvan weerklinkt in je nieuwe plaat. Hij klinkt psychedelischer dan voorheen.
"Richard zei tegen me: jij hebt heel veel verschillende invloeden, laten we die wat meer naar de voorgrond brengen. De bossa nova invloeden in This Time Next Year komt van de muziek die ik in mijn jeugd veel hoorde. Bands als Santana. Latin muziek is belangrijk voor me, mijn vader is Mexicaan. Eerder liet ik die invloeden nooit zo toe. Een liedje op mijn eerste album - Angel Of May - heeft ook een bossa nova backbeat, maar dat was niet meer dan een hint."

Wat laat je nog meer toe?
"Ik houd heel erg van wat men 'easy listening' noemt. Ray Conniff Singers, Anita Kerr. Hun producties zijn zo enorm losjes, ruimtelijk. Ik hou ook van Phil Spector met zijn wall of sound, maar hij krijgt er te veel credit voor. Intussen wordt Ray Conniff beschouwd als muziek voor je grootouders. Nee man, het is veel meer dan dat, hij is een genie, zijn arrangementen zijn waanzinnig. Conniff schreef zelf eigenlijk nooit songs. Een goed voorbeeld van hoe hij werkte is zijn versie van Sweet Caroline, een beroemd liedje van Neil Diamond. Zo'n liedje waar niet iedereen de tekst van kent, maar wel het refrein. Wat deed Ray Conniff? Hij maakte het liedje instrumentaal, op het refrein na. Een goedkope truc? Welnee, dat was briljant. Hij deed wat ideeën in zijn hoofd deed, maar hij zette het op plaat."

Hoe belangrijk is je Mexicaanse achtergrond voor je?
"Belangrijk. Al moet ik zeggen: mijn vader was trots op het feit dat hij een Mexicaan was, maar hij voedde me op als een Amerikaan. We spraken Engels. Maar waar anderen met kerst kalkoen aten, stonden bij ons enchilada's, burrito's en taco's op tafel. En de eerste rockplaat die ik hoorde was Santana's Abraxas, de klassieker. Een smetteloze plaat. Ik realiseerde me pas later hoe belangrijk dat album voor me was. Ik heb jarenlang allerlei mogelijkheden laten liggen. Ik was bang voor wat mensen ervan zouden denken, en daarom speelde ik op veilig."

Waarom, omdat het niet binnen de singer-songwriter traditie valt?
"Ja. Werken met Richard Swift was wat dat betreft een keerpunt."

Je bent ondanks je achtergrond in die traditie beland, je had ook een derde pad kunnen kiezen. Je carrière begon in 1995 in Seattle, bij indie/grungebolwerk Subpop. Had je ook in een harde gitaarband kunnen eindigen?
"Ik heb jaren geleden het album I Break Chairs gemaakt, dat was mijn indie rock plaat. Maar verder heb ik - op Ghost Of David na misschien - zeker tien jaar lang platen gemaakt waar ik niet trots op was. Alleen maar om goede recensies te krijgen. Ik wilde voldoen aan het beeld van de verdrietige indie singer-songwriter."

Wie vertelde je dat dat moest?
"Niemand, ik zelf. Met de songs zelf heb ik overigens geen probleem, meer met de manier waarop ik ze arrangeerde. Daarom was Ghost Of David ook een ander verhaal. Daar probeerde ik een album te maken zoals ik het zelf wilde. Het was experimenteel, zowel in de vorm en de sound als de teksten. En wat zei Subpop? We weten niet zo goed hoe we het moeten marketen. Achteraf is het voor veel mensen het album waardoor ze me leerden kennen."

In meerdere liedjes komen zinnen voor als 'free is all we are' en 'all of us light, all of us free'. Heeft dat hiermee te maken?
"Die zinnen zijn er om meerdere redenen, maar een ervan is zeker dat ik na jaren uit mijn zelfgemaakte gevangenis ontsnapt ben. Maraqopa - de titel van de plaat - is een verzonnen woord. Op een nacht droomde ik over een man die een klein dorpje bezocht, Maraqopa. Het was een muzikant, een soort John Lennon. Of misschien eerder een Syd Barrett, iets minder beroemd. Op een dag werd die man wakker en dacht hij: 'ik heb er geen zin meer in, ik stop ermee'. In het dorpje Maraqopa wordt hij met open armen ontvangen, ondanks dat ze geen idee hebben wie hij is. En voor het eerst voelt hij zich geaccepteerd. Maraqopa is het licht aan het eind van de tunnel. Het personage sterft aan het eind van de plaat, in het nummer Mountains Still Asleep. Zo wordt het een wat tragisch verhaal. Je kent vast de verhalen van mensen die op hun sterfbed liggen en spijt hebben van alles wat ze niet gedaan hebben in hun leven. En nu is het te laat."

Zou jij geplaagd worden door dat soort gedachten als je nu op je sterfbed zou liggen?
"Absoluut. Daarom heb ik besloten alleen nog maar muziek te maken zoals ik dat zelf wil. Ik heb mijn vrouw gevraagd haar baan op te zeggen en met mij mee te reizen als tourmanager. Ze keek me aan alsof ik gek geworden was. We hebben het geld nodig, zei ze. Maar geld interesseert me niet. Saint Bartlett, mijn vorige album, was een eye-opener. Een groeiplaat, voor mezelf, een nieuw hoofdstuk."

Maar je leven kan toch niet volstrekt waardeloos geweest zijn tot twee jaar geleden? Je hebt een zoon die inmiddels oud genoeg is om te begrijp wat zijn vader doet. Die is toch ook belangrijk voor je?
"Heel belangrijk. Kinderen zijn altijd gefascineerd door het nieuwe, ze zien de wereld als een aaneenschakeling van mogelijkheden. Wanneer zijn wij gestopt zo te leven? Ik vermoedelijk rond mijn vijfentwintigste, toen ik mijn eerste plaat begon op te nemen. Vanaf dat moment begon ik voor andere te leven. Nu schaam ik me niet meer voor mezelf. Ik heb tekortkomingen, ik heb overtuigingen die niet populair zijn. Ik ben bijvoorbeeld christen. Ik hou van Jezus Christus. Daar heb ik me mijn leven lang voor geschaamd. Maar waarom zou ik me druk maken om wat andere mensen vinden?"

Als je in God gelooft, kun je toch mensen opzoeken die dat ook doen?
"De kerk is juist het probleem. In mijn optiek zou het eerder een soort hippie-communisten gemeenschap moeten zijn. In werkelijkheid wordt de kerk in Amerika gedomineerd door rechtlijnige neo-conservatieven."

Hebben je ouders je gedwongen je ook daar aan te passen?
"Mijn ouders zijn tamelijk liberale mensen, maar opgroeien in Amerika gaat gepaard met grote druk. Op je 16e krijg je een baan, op je 18e ga je het huis uit, op je 21e begin je te drinken. En veel ook. Tegen de tijd dat je 25 bent moet je toch wel getrouwd zijn en een leuke baan hebben, misschien kinderen. Ik trouwde toen ik 21 was. Pas toen ik naar bands als The Grateful Dead ging luisteren, realiseerde ik me dat het allemaal niet zo vanzelfsprekend was. En jazz. Jazz vertegenwoordigt voor mij de ultieme vrijheid. Jazzmuzikanten smeten het regelboek uit het raam. We hebben het nooit meer terug gezien. Maar waarom hebben wij als muzikanten een plafond boven ons?"

Je schildert ook. Op je website staan een paar werken, die opvallend kleurrijk en humoristisch zijn, zeker vergeleken met je muziek. Is er een verband tussen de twee.
"Er is geen connectie, behalve dat mijn schilderwerk aansluit bij mijn lichte kant, bij mijn hervonden vrijheid. Ik ben ooit begonnen als schilder, maar op een gegeven moment raakte dat op de achtergrond ten koste van de muziek. Nu is het weer terug."

Jij bent al jaren bezig, altijd voor een bescheiden publiek. De laatste jaren zijn er heel wat nieuwe folkzangers en -groepen doorgebroken die in een klap groter werden dan jij. Niet in de laatste plaats een band uit je eigen stad: Fleet Foxes. Dacht jij dan: waarom zij wel?
"Nee, want die bands spelen inmiddels in zulke grote zalen dat ze het contact met hun publiek verliezen. Als ik ooit zo populair word als Fleet Foxes, Sufjan Stevens of Bon Iver, wil ik nog steeds niet in zalen van 5.000 toeschouwers spelen. Ik weet het uit ervaring. Ik heb een tijdje shows gespeeld met Elliott Smith, tegen het einde van zijn leven. Hij had het allemaal gedaan, major labels, grote zalen, de Oscars, maar hij was niet gelukkig. Hij had geen controle meer over wat hij deed, hij miste de intimiteit. Kurt Cobain hetzelfde verhaal. Sommige mensen zijn gemaakt voor de stadions, anderen niet."

Jij begon je muzikale carrière in Seattle rond de tijd dat Kurt Cobain een eind aan zijn leven maakte. Heb je dat als een persoonlijke les opgevat?
"Zeker weten, het was een belangrijke les voor heel veel mensen in Seattle, waar op dat moment een soort goudkoorts heerste. En dan heb je miljoenen dollars en een huis aan het water, en dan? Tegenwoordig blijf ik soms na een show langer met mensen praten dan dat ik speel. Ik herinner me dat ik een keer in Texas speelde, het was geen beste show. Na afloop kwam er een man op me af, die vertelde dat mijn liedjes hem door een moeilijke periode geholpen hadden. Dat hoor ik vaker, prachtig compliment natuurlijk. Maar hij zei: nee echt, ik wil je vertellen hoe. Hij vertelde me dat zijn vrouw een paar maanden daarvoor zelfmoord had gepleegd en hem achter gelaten had met zijn twee maanden oude zoon. Dat heeft zo'n ongelofelijke indruk op me gemaakt. Dat moment heeft me echt veranderd. Ik wist nooit waar mijn liedjes heen gaan als ik ze eenmaal opgenomen heb, maar nu wil ik het weten."