Het moet een hele verandering zijn voor James Fearnley. Jarenlang toerde hij, gewapend met accordeon, over de hele wereld met dronkenlorrenclub The Pogues om elk festival tot een groot ‘fiesta’ om te bouwen. Nu toert hij als 58-jarige in zijn eentje langs kleine clubs en festivals om zijn memoires voor het voetlicht te brengen. Kon hij zich vroeger nog verschansen achter zijn instrument en zijn zeven bandmaten, met een paperback van 400 pagina’s gaat dat een stuk lastiger.

Ruim een jaar na het verschijnen van A Drink With Shane MacGowan, de biografie van de zanger van de Iers/Londense punkfolkband The Pogues, is daar het verhaal uit de pen van accordeonist James Fearnley: Here Comes Everybody. ‘Ik heb het boek van Shane niet gelezen, omdat hij onaardige dingen over mij zegt,’ vertelt Fearnley nu. ‘Als ik onaardig zou zijn over iemand in mijn boek, betekent het dat ik net zo onaardig zou zijn over mijzelf. Het heeft allemaal met projectie te maken.’

Novelle
In 1993 zette Fearnley een punt achter zijn muzikale carrière en verruilde hij Londen voor Los Angeles, waar hij zich op het schrijven stortte. Toch duurde het bijna twintig jaar voordat zijn boek er kwam. ‘Ik heb altijd schrijver willen worden, maar The Pogues kwamen er eigenlijk tussendoor. Tijdens de twaalf jaar bij de band heb ik veel aantekeningen gemaakt. Dat was de eerste aanzet tot het boek, want die notities waren meer dan zo maar tienerdagboekaantekeningen. Ik wist al vrij snel hoe mijn boek moest klinken. In Los Angeles ben ik nog meer schrijverslessen gaan volgen en beetje bij beetje kwam het boek er.’
Fearnley noemt zijn boek over The Pogues liever een novelle dan een rockbiografie. ‘Voor mij waren The Pogues een prima aanleiding om een boek te schrijven. Ik wist dat het beter zou aanslaan dan wanneer ik een boek over mijn vader zou schrijven. Maar in principe vind ik die boeken van muzikanten saai; Ian Hunter is in zijn boek alleen maar bang dat hij te dik wordt. Dat wil ik helemaal niet lezen.’

Het is niet altijd een pretje om geconfronteerd te worden met de persoon die je lang geleden was. Drank, drugs en verraad spelen een prominente rol in het verhaal van The Pogues. Fearnley: ‘Maar ik zie nog altijd overeenkomsten tussen de persoon die ik nu ben en toen was. Ik ben altijd een observant geweest en heb altijd van enige afstand toegekeken. De les die ik heb geleerd tijdens het schrijven van het boek is dat iedereen zijn eigen waarheid heeft: zoveel personen, zoveel waarheden. Objectiviteit bestaat niet.’  

Vuile was 
The Pogues en met name de tandeloze frontman Shane MacGowan zopen wat af. Geen pagina in Here Comes Everybody wordt omgeslagen voordat de champagne ontkurkt is en de glazen weer op tafel staan. Toch blijven sensationele verhalen, zoals je die terugvindt in biografieën over Led Zeppelin of Mötley Crüe uit. Fearnley: ‘Nadat ik het contract voor het boek bij Faber & Faber had getekend, heb ik iedereen uit de band opgebeld. Terry Woods, de mandoline- en citerspeler, zei meteen: James, je begrijpt dat je over sommige zaken niet uit de school klapt. Shane, aan de andere kant, zei dat het hem niet kon schelen wat er in mijn boek zou komen te staan. Ik merkte wel dat het mijn taak werd om te bepalen wat “te veel” informatie was en was genoeg zou moeten zijn. Maar er zijn verhalen die het daglicht nooit zullen zien. Het schrijfproces werd balanceren tussen de hele waarheid en de waarheid waar de betrokken personen vrede mee zouden hebben. Ik heb die grens wel zoveel mogelijk opgerekt.’

Het dwingt de schrijver ook zijn eigen vuile was buiten te hangen. In het boek loopt halverwege ook de relatie met zijn Londense vriendin Debsey op de klippen als hij een scharrel in New York krijgt. Debsey verneemt de precieze gang van zaken ruim twintig jaar later uit het boek. Fearnley: ‘Ik heb een beeld verzonnen waarvan ik vind dat iedereen er vrede mee zou moeten hebben. De details over mijn affaire in New York moest ik gewoon wel opschrijven, ook al wist ik dat ik Debsey daar pijn mee zou doen.’

Bergafwaarts
The Pogues, vaak geroemd om de prachtige, literaire teksten waarin alcoholist MacGowan zich van zijn gevoeligste kant laat zien. Voor Fearnley viel het kwartje pas toen het boek af was. ‘Ik heb twaalf jaar zitten observeren hoe zijn toestand verslechterde, zonder dat ik ingreep. Ik heb pas tijdens het schrijven van dit boek geleerd wat de ware ironie van The Pogues was; op persoonlijk vlak kon Shane zich totaal niet uitdrukken, wat er uiteindelijk toe leidde dat ik uit de band stapte en het met hem nog verder bergafwaarts ging.’

Uiteindelijk worstelt Fearnley nog altijd met de vraag of hij zijn verantwoordelijkheid niet had moeten nemen en had moeten ingrijpen om het destructieve gedrag van MacGowan een halt toe te roepen. ‘Laten we het er maar op houden dat The Pogues een soort probleemgezin was. Er blijft altijd veel oud zeer. Maar dat gaat hand in hand met het plezier dat we nu hebben als we af en toe optreden en onze kinderen gastrollen vervullen op het podium.’