Oppositiepartij D66 ziet niets in het downloadverbod dat staatssecretaris Fred Teeven wil invoeren. In plaats daarvan dient Kamerlid Kees Verhoeven woensdag een alternatief plan (pdf) in, dat gericht is op het stimuleren van de online muziekmarkt. Belangrijkste voorstel: een licentiemodel dat lijkt op de manier van werken van horeca en radio. Partijen kunnen daarbij een pakket afnemen waarmee ze onbeperkt gebruik kunnen maken van muziek. Dit in tegenstelling tot de huidige gang van zaken rond online muziekdiensten, waarvoor diensten met iedere platenmaatschappij deals moeten sluiten. Verhoeven denkt dat alleen op deze manier de on demand markt opengebroken kan worden.

D66 ziet een groot probleem in de monopoliepositie van platenmaatschappijen. Die is volgens Kees Verhoeven in het nadeel van zowel de consument als de artiest. “De internetgebruiker kan niet kiezen uit aanbod en de maker krijgt amper geld voor zijn creatie. Om dit te stoppen, moeten meer bedrijven de kans krijgen op internet muziekdiensten aan te bieden. De macht ligt nu volledig bij de platenmaatschappijen en producenten, die individueel deals sluiten. Consumenten kunnen voor legaal muziekaanbod enkel bij een dienst als Spotify terecht, waar de maker ook nog eens weinig geld voor zijn producten terugziet.”

De uitvoering van zo’n licentiemodel zou moeten liggen bij collectief beheersorganisaties (CBO's) als Buma/Stemra en Sena, waar Verhoeven zelf overigens kritisch volger van is. Toch is er geen goed alternatief, denkt de partij. “Het is ondoenlijk om voor ieder afzonderlijk muzieknummer de maker te bellen om te vragen wat het kost om hun plaatje te draaien. Bovendien kan vanuit de overheid scherp toezicht worden gehouden op de CBO’s. Dat kan met de machtige filmproducenten en platenmaatschappijen niet. We houden de werkwijze van de CBO’s nauwlettend in de gaten. Dat hebben we met Buma al bewezen. Makers moeten geld voor hun producten terugzien en dat kunnen we vanuit de overheid bewaken.”

Volgens die liberale partij is politieagent spelen op internet een heilloze weg. “D66 ziet het probleem en tegelijk de grootste kansen op het internet. Het auteursrecht is ontworpen voor de drukpers en niet toegespitst op de mogelijkheden (snel vermenigvuldigen, niet-fysiek gebruik) van het internet. Een oplossing voor de omgang met auteursrechten op het internet is een oplossing voor veel problemen. D66 is tegen downloadverboden en striktere handhaving. Niet omdat we illegaal downloaden niet verwerpelijk vinden, maar omdat handhaving en controle een te grote inbreuk vormt op internetvrijheden en privacy waar we ons ook altijd hard voor maken.”

Het voorstel van D66 vergt een Europese aanpak. De partij wil dat Fred Teeven zich in Brussel inzet voor hervorming in plaats van strenge handhaving. In Europa zou hij met die boodschap in elk geval een medestander vinden in partijgenoot en Eurocommissaris Neelie Kroes. Die pleitte vorige week in Avignon opnieuw voor hervorming van het auteursrecht, onder meer door het licenseren van muziek makkelijker te maken.