Een aantal weken geleden bracht de onderwijsinspectie een rapport naar buiten waaruit bleek dat vier Inholland opleidingen HBO onwaardige diploma’s hebben uitgereikt. De aanleiding voor het onderzoek was een bericht in de Volkskrant over ‘alternatieve’ afstudeertrajecten van de Hogeschool Inholland. Onder de vier opleidingen valt ook de opleiding Media en Entertainment Management (MEM) in Haarlem. Veel MEM studenten komen later in de muziekindustrie terecht.

Niels Aalberts, hoofddocent Music Management aan de Hogeschool van de Kunsten in Utrecht (HKU) en bekend van de blog EHPO, is terughoudend als het over de exacte inhoud van de Haarlemse studierichting gaat. Daarvoor is hij teveel een buitenstaander. “Ik heb als gastdocent een keer een college gegeven aan studenten van het MEM, maar dat is natuurlijk niet representatief. Ik kan wel zeggen dat van alle studies die zijn gericht op muziek management de opleiding van Inholland inhoudelijk veel overeenkomsten heeft met die van de HKU.”

Over het niveau van opleidingen voor muziekmanagement is Aalberts positief. “Ik kan niet spreken voor Inholland, maar het ligt wat mij betreft nooit alleen aan de kwaliteit van het onderwijs . Bij docenten zit sowieso een steekje los: ze weten dat ze niet voor de best betaalde baan kiezen, maar toch gaan ze lesgeven. Dat doen ze simpelweg omdat ze het leuk vinden om hun kennis over te dragen.“

Wat wellicht wel het beeld kan wekken dat het niveau van de opleidingen niet hoog genoeg is, is het aantal studenten dat uiteindelijk werk vindt in de muziekindustrie. Aalberts: “Momenteel is de populariteit van dit soort opleidingen hoog. Er schrijven zich bij de HKU ieder jaar zo’n 225 nieuwe eerstejaars in voor de studie kunstmanagement. Dat aantal groeit jaarlijks licht. Daarvan kiest ongeveer een kwart uiteindelijk de afstudeerrichting Music Management. Dat zijn er eigenlijk teveel voor een relatief klein werkveld, maar ik kan ze die keuze niet verbieden. Van de mensen die afstuderen is misschien maar tien procent die het écht wil en ziet hoe het werkt. De rest begint eraan met het idyllische beeld van bandjes kijken en biertjes drinken, maar in de praktijk is het keihard werken. En dat wordt niet minder nu de muziekindustrie zo enorm in beweging is.”

Met acht jaar ervaring in het onderwijs heeft Aalberts wel een idee wat er fout is gegaan bij de Haarlemse studierichting en wat er fout gaat in het hoger onderwijs in het algemeen. Aalberts: “Een probleem bij het hoger onderwijs zijn strenge regels die vooral gericht zijn op snelle door- en uitstroming en veel minder op continue verbetering van onderwijskwaliteit. Als HBO krijg je flinke boetes voor studenten die niet binnen vier jaar afstuderen, geld dat niet uitgegeven kan worden aan verbetering van onderwijs.”

“Mijn ervaring binnen de HKU is dat docenten en ook bestuurders van goede wil zijn en niets liever willen dan het beste onderwijs leveren,”  aldus Aalberts. “Ik meen dat we daar ook in slagen. Door die hoge boetes verlegt de overheid de focus van kwaliteit naar doorstroming  en dat lijkt me niet juist. Dit land heeft geen olievelden of ijzererts, slechts tulpenbollen, tomaten en een gasbel die over dertig jaar op is. Het enige waardevolle dat we kunnen exporteren en verhandelen is onze intelligentie. Overdreven gesteld graaft de Nederlandse economie zijn eigen graf door op onderwijs te bezuinigen of maatregelen te treffen die meer zijn gericht op efficiëntie dan kwaliteit. Inholland is nu toevallig het zwarte schaap, maar als je alle dossiers van iedere hogeschool licht, vind je ongetwijfeld meer vergelijkbare gevallen. Wanneer universiteiten op dezelfde wijze beoordeeld en beboet zouden worden, leidt dat volgens mij tot vergelijkbare excessen daar. Dat zegt wat mij betreft minder over die hogescholen, universiteiten en hun kwaliteit, maar des te meer over onderwijsbeleid en de illusie dat alles te sturen valt met boetes en aanhoudende bezuinigingen.”