Sinds de val van het IJzeren Gordijn en de desintegratie van de U.S.S.R. is het aantal Europese landen flink gegroeid. Eurosonic is intussen uitgedijd naar circa driehonderd acts en houdt het vizier daarbij breed met acts uit 27 landen. 3VOOR12 gaat op ontdekkingstocht voor de vraag: brengt de Europese periferie ook marginale muziek voor of een schat aan zonderlinge, ruwe talenten?

De vrees dat de tot exotische landen gedoopte route uit kan draaien op een mistroostige affaire wordt nog versterkt, als de Stedelijke Muziekschool slechts tien bezoekers herbergt. Die komen dan ook voor Cuibul, de enige band uit Moldavië. Dat het armste land van Europa weinig tot de verbeelding spreekt, verbaast niet. Cuibul ook niet. Het kwartet serveert wat je zou verwachten: rock met sterke folk-invloeden en Balkan-jazz. Dat doet de groep met drie gitaren (waarvan eentje ook synth, surf en exotische riedels doet), een straffe drummer en één gastfluiter. En teksten in het Engels, Duits en Roemeens. Cuibul doet dat eigenlijk ook best aardig, de groep puike instrumentalisten is niet op één fout te betrappen. De muziek luistert ook lekker weg, maar als je het uit de Oost-Europese context haalt, slaat het hier ter aarde voordat ze aan het spreekwoordelijke deukje toekomen. Een ander probleem is dat sommige zaken, we noemen Gary Moore-achtig riff-werk, daar tegen de Oekraïense grens nog best cool kunnen zijn. Niettemin zou de groep op Festival Mundial, Amsterdam Roots of Folkwoods prima tot zijn recht komen. (5)

Door naar de zuidwestelijke hoek; het Iberisch Schiereiland waar de laatste tijd wel meer verrassingen vandaan komen. Het Spaanse El Guincho is dat zeker. Local Natives meets Fools Gold: ze hebben de folk, de samenzang en de keeltjes van Local Natives/Fleet Foxes en de elektronisch gedreven wereldmuziek van een Fools Gold. Sommige nummers zouden, mits niet Spaans gezongen, ook op een Yeasayer album passen. Enkele stemmen komen uit een doosje, maar ze vullen het vocaal gedrieën fraai in. Zoals hun warmbloedige folkmuziek de Stadsschouwburg met die prachtige ambiance vult. Zanger en spil Pablo Díaz-Reixa heeft een prettig reggae-achtig timbre en het voornaamste minpunt is dat het er misschien weinig geïnspireerd uitziet. Het is wel dansbaar en bij vlagen zo heet als Kaap-Verdiaans carnaval. (8)

Zo'n honderd man vinden hun weg naar de achterkant van de Schouwburg voor Kyst. Met driestemmige samenzang, trommels en elektronica trekken de Polen de lijn door. Naast die stuwende ritmiek heeft de groep bovendien een noisende gitarist en een trommelaar met een snik in zijn stem. Inderdaad: nogal een rare combinatie. Niet wat je uit Polen zou verwachten en eigenlijk best wel boeiend. Spannende, eigenzinnige muziek van drie jongemannen. Verfrissend en goed en dan bedoelen we niet: 'goed voor Poolse begrippen'. Inventief en met grote subtiliteit gemusiceerd, dan voor een improjazz-aanpak kiezend om dan in gefreak en harde noise te vervallen. De band heeft Noorse roots en is nu in Krakau en Warschau gebaseerd. Wellicht verklaart dat de veelzijdigheid van Kyst, een band die zich geenszins tot de Poolse grenzen hoeft te beperken. (8,5)

Servië dan. Petrol heeft al wat speelervaring in westelijk Europa opgedaan en laat ook geen Balkan-invloeden blijken. Integendeel. De band bouwt vanuit een instrumentaal stonerintro rommelig op naar freaky rock met blikkerige vocalen en schakelt door naar een opzwepende zZz-achtige crossover van dance en rock. Met soms wat onvast toetsenwerk en elektronica van Ana, een beste gitarist die er uitziet als een Noorse black metal-man en een gedreven meppende, strakke drummer zorgt Petrol voor een opwindende show in Shadrak Main. Ze noisen hoekig als Sonic Youth en gaan vooral alsmaar psychedelischer tekeer. Deze Serven hebben goed naar hun vele voorbeelden geluisterd en brouwen daar wel een erg bezwerende pep-cocktail van. Een verademing na alle Balkan jazz en Beats waarmee we uit die contreien bedeeld zijn. Goed nieuws uit Servië en dat is ook wel eens leuk. (7,5)

In Vindicat moet je een keer geweest zijn. De geur van (verschraald) bier en pis, die altijd in de studentensociëteit hangt en de hockeymeisjes achter de bar, die je keurig helpen terwijl in de zaal één van de hardste bands van het weekend huishoudt; het hoort bij de complete Eurosonic-beleving. Vandaag staat er Italiaanse hardcore op het menu. Dufresne doet met post-hardcore en screamo in weinig onder voor de betere Europese bands in het genre. De band geeft alles, drie van de vijf razen over het podium en na drie nummers begeeft het drumpedaal het al. De zang van de bassist en de scream van de frontman matchen en Dufresne zet een verdomd harde show neer. Niet hard genoeg voor de zanger die telkens vraagt om toch vooral naar voren te komen. Zo'n timide crowd bij een hardcore-gig dat kan echt niet. "Ga allemaal zitten", verordonneert Nicola "Dominik" Cerantola. Zelf gaat de screamer er tussen zitten, om dan - als de band het nummer vol inzet - een zittende, rollende pit te starten. Hier is maar één woord voor: Hardcore. (8)
 
Bert On Beats is de eerste act uit Estland die we zien en het is meteen een bijzondere. Bert wordt niet alleen vergezeld door twee drummers, hij heeft nog een echt tropische surprise in petto: de jonge, volslanke Ghanese Anbuley, die hooggehakt en in legging uiterst sexy beweegt en chant op de dubstep, dancehall, hiphop, beats en breaks die Bert oplegt. Bert is eigenlijk Dj Critical uit Tallinn, die op het Berlijnse Man Recordings zit en patent heeft op een fusie van dubstep en kuduro. Pardon? Kuduro dus, een in Angola ontsprongen hitsitge, up-tempo melange van Afrikaanse ritmes en Europese dance. Bert is waarschijnlijk niet alleen dé dubstep- en dancehall-dj van Estland maar ook dé Fatboy Slim en 2manydj's van de Baltische staat. Mash-up is zijn middlename. En dat gaat niet altijd even subtiel. Op de vocal sample "Bert On Beats in the remix!" volgt een matige overgang. Simplon trekt het allemaal erg goed en joelt als Anbuley onder haar leren jekkie een veel te krap geel shirtje draagt. Maar Bert kan het ook prima zonder de Ghanese, hij heeft zat vocals onder de knop. En dit is geen gimmick, meer dan een curiositeit; dit is een beste, opzwepende dance-act van de andere kant van de Oostzee, die bewijst dat die afstand niet te groot hoeft te zijn. (8)

En daarmee was hij de perfecte afsluiter van deze route: een Estse producer, die op een relevant Berlijns label huist en met twee drummers en een sexy Ghanese mc de Simplon in vlam zet. En zo visten we toch vijf exotische krenten uit de pap. Dus nee de vooroordelen kloppen niet: muziek uit de Europese periferie heeft wel degelijk wat te zoeken op dit Europese showcasefestival.