Conor Oberst, Nathaniel "Nate" Walcott en Mike Mogis zijn misschien wel voor de twintigste keer in Amsterdam en hoeveel albums ze gemaakt hebben weten ze ook niet meer. De nieuwe cd The People's Key brengt de heren van Bright Eyes terug naar Nederland. Voordat ze 's avonds in een uitverkochte Paradiso spelen, slaat het melige trio zich nog even geroutineerd door een persdag met acht interviews.

The People's Key is alweer het zevende studio-album van de band uit Omaha, Nebraska. Daarnaast heeft Oberst in 2008 en 2009 platen uitgebracht en getourd met Conor Oberst and the Mystic Valley Band en supergroep Monsters of Folk. In die periode gaf Oberst ook aan klaar te zijn met Bright Eyes. Hij zou nog één laatste album willen maken en dan het Bright Eyes-boek sluiten. Inmiddels liggen de kaarten heel anders, verzekert Oberst. "Conor Oberst and the Mystic Valley Band was een coole stage-naam en het was ook wel echt aantoonbaar iets anders dan Bright Eyes. Wel mijn songs en mijn zang, maar met een hele andere aanpak, personeel en vibe."

Maar dit is niet het laatste album van Bright Eyes?
Conor: "Nee. Destijds waren Mike en ik in een nogal ernstige ruzie verwikkeld, een nare situatie." Mike lacht: "Ik had een akkefietje met iemand die Conor dierbaar was, maar we willen dat niet oprakelen." Conor: "We hadden zogezegd persoonlijke meningsverschillen, maar we zijn daar overheen gestapt. En iets waar we beiden om geven, is geld verdienen. En als we hier meer geld mee kunnen verdienen, staan we daar wel open voor." Mike grinnikt: "En we waren het contractueel verplicht."

Dat klinkt bijna als een comeback.
Conor citeert LL Cool J: "Don't call it a comeback."

Dus de toekomst...?
Conor: "Ligt wijd open, the future is bright."

The People's Key is het eerste album dat is opgenomen in de eigen studio. Hoe heeft dat de werkwijze beïnvloed?
Mike: "Conor en ik zijn een paar jaar bezig geweest om een studio te bouwen en het pakt goed uit. Dit was de eerste keer dat we het geluk hadden dat we niet op de klok hoefden te kijken." Conor: "De studio is naast Mike's huis, waar wij en alle gasten konden slapen, dus het voelde alsof we thuis aan het opnemen waren."

Er doen veel gastmuzikanten mee, waaronder drummer Clark Baechle van The Faint. Hebben jullie weer een grote live-band nodig om deze cd live uit te voeren?
Nate: "Dat valt best mee. We waren ditmaal met z'n zessen en er was nog een zevende: een extra drummer die alleen op de helft van de nummers meedoet. Live zijn we ook met zes man." Mike valt bij: "Van al onze platen van de laatste tien jaar heeft deze plaat eigenlijk de minste gasten. Op Digital Ash en I'm Wide Awake hadden we meer gastmuzikanten." Nate: "Er waren er 46 op Cassadaga en met orkest zelfs zestig."

Mike: "Deze plaat is toch meer zelfstandig ontstaan. Op vorige platen werkten we met mensen die we niet echt goed kenden, zoals Gillian Welch, Dave Rawlings en Nick van The Yeah Yeah Yeahs. Of zelfs met mensen die we nog nooit ontmoet hadden zoals Emmylou Harris. Deze keer gaat het echt om ons en onze hechte vrienden. Het is echt een old school Bright Eyes line-up: Matt Maginn van Cursive speelde al bas op Lifted (het vierde album uit 2002, IG) en onze drummer Clark Baechle ook. Andy LeMaster nam met ons alle albums sinds Lifted op, dus Bright Eyes is niet meer zo old school geweest sinds... Lifted", lacht Mike.

Een nummer dat eruit springt qua stemming en thema is Ladder Song.
Conor: "Het gaat over eenzaamheid, wanhoop en verraad." Mike: "De sound is erg simpel, waardoor je je alleen gaat voelen. Een groot contrast met de andere thema's als eenheid en verbondenheid. Die treffende thematiek maakt het een belangrijke song voor de plaat, omdat het je de andere kant laat zien: de donkere, eenzame kant. Het maakt dat ik me nog beter voel door de andere songs over gezamenlijke liefde. Het biedt zo een mooi tegenwicht op de plaat."

Hoe moet ik de regel "You're not alone in anything, you're not unique in dying" interpreteren? Letterlijk?
Conor: "Het is denk ik heel letterlijk, want niemand is uniek door te sterven. Dat is wat we allemaal gemeen hebben."

Refereert het aan een bestaand persoon?
Conor: "Het zou heel goed op een specifiek iemand kunnen slaan, op iedereen eigenlijk. Het kan over iemand gaan of een metafoor zijn, het werkt allebei."

Wat ook erg opvalt is dat het album begint met ruim twee minuten van wat jullie "Sjamaanse vocalen" noemen.
Conor: "Dat is onze vriend Denny Brewer. Hij heeft een fantastische band genaamd Refried Ice Cream, een soort psychgarage West-Texas weirdness. Het is onze traditie om elke plaat met een soort geluidscollage te beginnen. Hij heeft voor ons met zijn zoon negentig minuten opgenomen. Wij hebben dat geknipt en door het album heen verweven. Wij maken nog steeds platen met het idee dat mensen die van begin tot eind luisteren, ook al doen de meesten dat niet. Dat is hoe we van het album als kunstvorm houden."

Het houdt wel een risico in. Ben je niet bang dat het mensen afschrikt verder te luisteren?
Conor: "Dat is juist wat ik hoop; dat het mensen afschrikt en dat de rest sterk genoeg is om dat aan te kunnen." Mike lacht: "Als je zo ongeduldig bent dat je dit niet kunt horen, zet het dan af en ga fucking gamen." Conor: "Ga tweeten of zo. Als je dit niet aan kunt, moet je er misschien over gaan tweeten." Mike: "We doen nu sarcastisch, maar het is wel wat we elk album hebben gedaan. En dat je plaat met zoiets vreemds begint, dat wist juist elke vooringenomenheid uit, die je zou kunnen hebben over wat je zal gaan luisteren. Het helpt je brein om met een schone lei te beginnen."

Er zit veel spiritualiteit in het album. Neem bijvoorbeeld Haile Selassie. Zit daar een Rastafari-gedachte achter?
Conor: "Een van de thema's van het album, eenheid en saamhorigheid, is natuurlijk een heel dominant thema in reggae. Het gebruik van muziek, liefde, eenheid en die ehm... medicinale kruiden om de onderdrukking door die imperialistische machten te weerstaan. Neem dat als een metafoor voor alle mensen die leiden door onderdrukking. Die in de moderne wereld leven, vrij willen zijn en empathie bij elkaar hopen te vinden. Het draait niet allemaal om macht, geld en ellende, er kan zo nu en dan ook liefde zijn. Dat is het algemene idee, waar ik in dit nummer mijn draai aan heb gegeven."

Mensen zouden zomaar kunnen denken dat een soundtrack is voor de huidige revoluties in Noord-Afrika.
Conor: "Dat is het perfecte voorbeeld van mensen op wie dit van toepassing is. We zouden ze wat reggae-albums moeten opsturen." Mike: "Ik denk dat mensen het zo ook wel meekrijgen." Conor: "Nee, ze hebben het internet afgesloten, dus we zullen elpees moeten sturen. Vliegtuigen zullen elpees moeten droppen."