De mogelijke coalitie van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV wil ruim 22 procent korten op het cultuurbudget. Dat staat in een uitgelekte notitie van de onderhandelingen. In tegenstelling tot eerdere berichten gaat het niet om plannen van het huidige demissionaire kabinet. Vooral de uitvoerende kunsten en festivals moeten het ontgelden in de planning. De Basisinfrastructuur van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW), de grote pot waar veel fondsen en stichtingen uit putten, levert in de plannen 166 miljoen euro in ten opzichte van afgelopen jaar, zo meldt het Dagblad van Het Noorden.

De methode die hierbij gehanteerd zal worden, is er één van uitdunnen in plaats van verschralen van het aanbod. In plaats van alle aanvragers te korten, zal het aantal gehonoreerde subsidieaanvragen worden verlaagd, zodat de overgebleven instellingen hun kwaliteitsniveau kunnen handhaven. Uit de plannen wordt duidelijk dat stichtingen die te maken hebben met erfgoed, en musea gespaard zullen blijven.

Rob Kramer, directeur van Productiehuis Oost Nederland, is bang dat de popmuziek in deze constructie het kind van de rekening zal zijn: "De oudere culturele disciplines zijn behoorlijk topzwaar. Veel oud-politici nemen na hun carrière een baantje aan in de stichting van een toneelvereniging, schouwburg of orkest. Die hebben dus een flinke lobby. Als erfgoed en bibliotheken gespaard blijven, betekent het dat uitvoerende kunsten er ruim dertig procent op achteruit gaan. De popmuziek heeft altijd een eigenwijze, zelfstandige houding aangenomen. We kennen de weg in Den Haag niet. Dat kan ons nu de kop kosten."

De gelekte notitie vormt volgens het ministerie van OCW slechts "Eén van de mogelijke scenario's", aldus Kramer. "Maar het percentage van twintig procent bezuinigen zingt al wel heel lang rond. Ik vrees dus dat dat wel zal kloppen." Korten op de popsector zou een druppel op een gloeiende plaat zijn, volgens Kramer: "In de oude situatie ging al minder dan 0,6 procent van de basis-cultuursubsidie naar de popmuziek. Als dat nog minder wordt - en ook provincies en gemeenten gaan snijden - dan staan alle muzikanten binnenkort op de hoek van de straat te spelen. We hebben het over de breedste en meest verfrissende cultuurstroming, die zou juist meer geld moeten krijgen!"

Casper de Kiefte, woordvoerder van het FNV-comité Stop de Culturele Kaalslag sluit zich aan bij de woorden van Kramer: "Wij weten niets van andere scenario's. Deze geruchten bestonden al lange tijd en zijn ook nooit ontkend door betrokkenen binnen de VVD. Wij zouden het zeer merkwaardig vinden als er in totaal 18 miljard euro bezuinigd dient te worden, een kleine acht procent van de Rijksbegroting, dat een toch al kwetsbare sector er ruim dertig procent op achteruitgaat. Wat ons betreft is er alle reden tot paniek. We willen dit onder de aandacht van het grote publiek brengen, niet pas actie ondernemen als de plannen getekend zijn. In Nederland zijn zeven tot acht miljoen mensen betrokken bij amateurkunst. Een groot deel van deze groep zal rechtstreeks geraakt worden in zijn eigen discipline, het gaat echt niet om een elite van linkse hobbyisten."

Een kleine rondgang langs verschillende Nederlandse popfestivals leert dat de onderlinge verschillen zeer groot zijn, maar ook dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over de mogelijke gevolgen van de plannen.

INTO THE GREAT WIDE OPEN
Het Vlielandse Into The Great Wide Open ontvangt subsidie van onder andere het Fonds Podiumkunsten, dat naar verwachting flink geraakt zal worden door de geplande bezuinigingen. Toch is medeorganisator Ferry Roseboom redelijk optimistisch gestemd: "Ik verwacht niet dat de popsector in de hoek zit waar de klappen gaan vallen, dat zullen andere kunsten zijn. Bovendien hebben wij voor volgend jaar de subsidies al toegezegd gekregen. Dat bedrag is een grote duw in de rug, maar vormt zeker niet de hoofdmoot van onze inkomsten. Ik wil er even niet aan denken wat er gebeurt als die steun wegvalt, maar ik verwacht niet dat het een gevaar zou vormen voor het voortbestaan van het festival. Wel is het natuurlijk belachelijk dat er snelwegen en spoorlijnen worden aangelegd waar niemand op zit te wachten, en er tegelijkertijd gesneden wordt in de kunstsector."

PARKPOP
Parkpop verkeert in een minder zekere positie. Het gratis Haagse festival is voor haar inkomsten volledig afhankelijk van sponsoring en subsidies. Voorlichter Marit Noorlander: "Voor Parkpop hebben we geen vaste subsidiepotjes. Ieder jaar schrijven we verschillende aanvragen uit, en dan is het afwachten wat er terugkomt. De deadline voor de aanvraag van landelijke subsidies is nog niet geweest, dus het is nog niet in te schatten wat voor gevolgen dit voor ons gaat hebben. Maar als die pijler onder ons wordt weggeslagen hebben we een groot probleem."

INCUBATE
Ook het Tilburgse Incubate zou in zwaar weer terechtkomen zonder rijkssubsidies, erkent directeur Joost Heijthuijsen: "Rijkssubsidie maakt een groot deel uit van onze begroting, ik schat zo'n 10 tot 15 procent. Als we gekort worden, merken wij en de bezoekers dat wel. Maar we zijn flexibel en vinden wel een weg om het festival door te kunnen laten gaan. Het voordeel van werken met underground artiesten is dat wij heel plooibaar zijn. Bands als The Ex en Neon Indian blijven toch wel doorspelen, dus ik weet niet wat de impact zal zijn."

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) wil voor Prinsjesdag - komende dinsdag - geen commentaar geven over de begrotingsplannen, noch toelichting geven over de herkomst van de plannen.

De gezamenlijke vakbonden en beroepsorganisaties in de kunstensector hebben 24 september tot actiedag uitgeroepen. Op de website Stop Culturele Kaalslag is een petitie te tekenen tegen de aangekondigde bezuinigingen.