PVV, CDA en VVD willen kunstenaarsbijstand WWIK afschaffen

"Kunstenaars, doe iets nuttigs met je leven"

Tomas Delsing ,

Een mogelijke rechtse coalitie hangt als een donkere wolk boven cultureel Nederland. Lekte vorige week al uit dat het mes in de Basisinfrastructuur van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) zal worden gezet, ook de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (WWIK) zal naar alle waarschijnlijkheid bezwijken onder de golf van cultureel marktdenken.

"Kunstenaars, doe iets nuttigs met je leven"

Een mogelijke rechtse coalitie hangt als een donkere wolk boven cultureel Nederland. Lekte vorige week al uit dat het mes in de Basisinfrastructuur van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) zal worden gezet, ook de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (WWIK, opvolger van de WIK) zal naar alle waarschijnlijkheid verdwijnen. De VVD, het CDA en de PVV hebben in hun programma's geen plek voor de succesvolle kunstenaarswet. Hiermee willen de partijen onder het mom van marktwerking jaarlijks de kosten zo'n 23 miljoen euro (cijfer over 2008) terugdringen.

De WWIK voorziet kunstenaars van een basisinkomen dat op zeventig procent van een bijstandsuitkering ligt, en is bedoeld als tijdelijke steun in de rug bij de start van een beroepspraktijk. In tegenstelling tot de bijstand, heeft een kunstenaar in de WWIK geen sollicitatieplicht, en mag zijn inkomen tot 125 procent van een bijstandsuitkering aanvullen. Deze formule lijkt succesvol: uit de evaluatie die het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in de periode van 2005 tot 2010 liet uitvoeren, blijkt dat vier van de vijf kunstenaars die gebruik maken van de regeling, na afloop hiervan actief blijven in de kunstsector. Ruim negentig procent van deze groep geeft aan een goed inkomen te verkrijgen uit hun kunsten, en geen aanspraak meer te hoeven doen op  de bijstand of WWIK.

Toch kent geen van de drie coalitiepartners in zijn verkiezingsprogramma genade voor de kunstenaarswet. Erwin Angad-Gaur van de Nederlandse toonkunstenaarsbond (Ntb) denkt te weten waarom: "Met name de VVD heeft dat redelijk specifiek in haar verkiezingsprogramma staan. Die willen niet voor iedere groep speciale regeltjes maken, ook niet als die regeltjes prima blijken te werken."

Bij het kostenbesparende aspect van de maatregel heeft Angad-Gaur zijn twijfels. "Je gaat een heel groot deel van de 2600 mensen uit de WWIK de bijstand injagen, daar bespaar je dus nauwelijks iets mee. Toch hebben we bronnen bij ministeries en de betreffende partijen die aangeven dat de kans heel groot is dat dit inderdaad gaat gebeuren, ondanks dat er meer voor- dan nadelen aan kleven. Het enige dat je doet, is een signaal afgeven: kunstenaars, ga solliciteren en doe iets nuttigs met je leven."

VVD, PVV en CDA willen wegens de kabinetsformatie geen commentaar geven op de plannen met de WWIK in hun respectievelijke programma's.