Opgefrist festival Popkomm is publieksfunctie kwijt

Doorstart Duitse muziekbeurs vooral interessant voor industrie

Peter Bijl ,

Publicist Peter Bijl doet voor 3VOOR12 verslag van het Duitse showcasefestival Popkomm dat dit jaar een doorstart beleeft. Maar is die doorstart ook interessant voor niet-industrie publiek?

Doorstart Duitse muziekbeurs vooral interessant voor industrie

"De relevantie van Popkomm blijkt pas over een week of twee, als in Hamburg het Reeperbahnfestival is geweest. Maar voor ons is het vooral belangrijk een ontmoetingsplek te hebben voor de Duitse, Zwitserse en Oostenrijkse markt." Aan het woord is Maarten Quaghebeur van het Belgische management- en boekingskantoor Rockoco, dat onder anderen Mintzkov, Sukilove en The Go Find onder zijn hoede heeft.

Voor Black Atlantic-manager Boudewijn Rosenmuller geldt hetzelfde. "Ik ben hier vooral om mensen met wie ik het hele jaar intensief mail, voor het eerst in het echt te zien." Ze zijn lang niet de enigen: menig collega-manager lijkt de Popkomm, na een jaar afwezigheid, het voordeel van de twijfel te geven. "Boekers ben ik dit jaar alleen weinig tegengekomen," constateert Quaghebeur.

Zijn woorden onderstrepen de spagaat waarin de Popkomm 'nieuwe stijl' zich dit jaar begeeft. Door de keuze voor de nieuwe locatie Tempelhof, en het openstellen van de centrale hal aan iedereen moet ook het 'gewone' publiek meer dan voorheen de kans krijgen om aan de beurs te snuffelen. Op het centrale podium in de hal, en de aangrenzende nachtclub La Vie en Rose – normaliter het decor voor kitscherige travestieshows met illustere titels als 'Ladyboys from Thailand' -  vinden optredens plaats, die voor iedereen gratis te bewonderen zijn. En op de laatste beursdag krijgt het publiek zelfs de kans de beursvloer op te gaan. Tenminste: als ze een ticket voor het Berlin Festival hebben, waarvan de podia direct achter de beurs in rap tempo worden opgebouwd.

De locatie, vliegveld Tempelhof, blijkt voor de beurs in elk geval een voltreffer. Wie even op het balkon een sigaretje gaat roken, kijkt uit over kilometers vlakte. Voorheen een historisch vliegveld, nu een van de grootste parken ter wereld. Dat het een sfeervollere setting voor een beurs is dan de Messe Berlin, waar de Berlijnse edities van de Popkomm tot dusverre plaatsvonden, is een understatement. Zelfs de panels zijn kleurrijk, al was het maar vanwege het uitzicht.

De nieuwe insteek kan echter niet verhullen dat de Popkomm in zijn huidige vorm meer dan ooit 'slechts' een ontmoetingsplek voor industrie is geworden. Live-muziek en festivalgevoel hebben sterk aan kracht ingeboet, zowel in de panels als in het showcaseprogramma. Was de Kulturbrauerei in Prenzlauer Berg – de Westergasfabriek van Berlijn – in de eerste vijf Berlijnse jaren een kloppend middelpunt – drie lange avonden showcases, op zeven plekken tegelijk - in de herstart is die concentratie weggevallen.

Er zijn weliswaar showcases - in de clubs rondom Tempelhof en de nabijgelegen Bergmannstrasse - maar het publiek is zo versnipperd dat er nergens een festivalgevoel ontstaat. Dat het avondprogramma om elf uur al is afgelopen - de tijd dat het in Berlijn normaal uberhaupt pas allemaal begint – versterkt die gedachte. Berlijners laten de Popkomm links liggen, en kiezen massaal voor het Berlin Festival, vrijdag en zaterdag op dezelfde locatie. 'Het leeft niet', concludeert Ruud Berends, namens Buma Cultuur verantwoordelijk voor de Nederlandse showcases in het programma. En wie een ronde langs de verschillende zalen doet, kan dat snel beamen: dat De Staat donderdagavond een volle Silverwings inpakt, is een positieve uitzondering. The Black Atlantic en Moss – dat met een energieke, gelaagde set overtuigt - moeten het stellen met een halfvolle Passionskirche. Gezien de versnippering van het publiek geen verkeerde prestatie.

Wanneer het gaat om bands ontdekken, lijkt de Popkomm in eigen land dan ook ingehaald door het Reeperbahnfestival in Hamburg en c/o Pop in Keulen, in 2004 ironisch genoeg begonnen als reactie tegen het verdwijnen van de Popkomm in Keulen. Het zijn twee festivals die, net als Eurosonic/Noorderslag, de stad voor even compleet lijken over te nemen, en ook voor gewone bezoekers als een magneet werken. Berlijn kent zoveel aanbod, dat een evenement Popkomm – zeker in afgeslankte vorm - in de stad nauwelijks opvalt. "Maar als beurs heeft de Popkomm wel genoeg bestaansrecht voor de komende paar jaar," meent Berends.  "Hoewel een land als Duitsland meer gebaat zou zijn met 1 grote beurs, in plaats van drie middelgrote."

Neemt niet weg dat de Popkomm voor managers en exportbureaus nog altijd een belangrijke plek is hun bands internationaal te presenteren. Meest sprekende Nederlandse voorbeeld is The Black Atlantic. In eigen land slechts in kleine kring bekend, tourt de Groninger folkgroep al een jaar lang intensief de globe rond. Niet alleen speelde de band dit jaar al vier keer eerder in Berlijn, ook in de rest van Duitsland werd verschillende malen getoerd. Net als in Canada en Amerika."Je kunt wel in Nederland blijven, maar de wereld is zo groot." merkt zanger Geert van der Velde nuchter op.

De showcase op de Popkomm, in de sfeervolle Passionskirche ("de meest ideale plek voor onze muziek"), is voor de band van het grootste belang. En niet alleen voor de band, en voor de fans (van wie er vijfentwintig meereizen in een speciale tourbus): platenlabel Haldern Pop Records‚ dat eerder onder meer Gem en De Staat in Duitsland uitbracht, heeft een camerateam ingehuurd om de show in audio en video te registreren. ‚Het lijkt erop dat zij het album opnieuw gaan uitbrengen in Duitsland, met een DVD erbij. "We hebben sowieso al een boeker in Berlijn, dus Duitsland kunnen we gaan nu inkoppen", vertelt Rosenmuller opgewekt. "En er was zojuist een dame uit Los Angeles die de show te gek vond, en veel contacten daar heeft. Komt geweldig uit: Komende maand gaan we weer naar Amerika. The story continues."

Meer over The Black Atlantic op de Popkomm komende week op 3VOOR12/Utrecht.