Na twee albums in eigen beheer pakte Thijs Kuijken oftewel I Am Oak het met zijn derde On Claws net iets groter aan. Mede dankzij de keuze voor een klein label (Snowstar) werd de muziek opgepikt en stond de verlegen Kuijken onder meer ineens in De wereld draait door. Alleen al in september stonden er ruim twintig optredens op het programma. Live neemt hij enkele muzikanten mee, zo ook de zaterdag op Crossing Border.

‘Ik vind de term singer-songwriter niet prettig. De associatie die ik er mee heb is iemand die heel direct zijn verhaal vertelt. Door te abstraheren hoop ik een tekst naar een hoger niveau te tillen. Het wordt daardoor universeel en ook voor anderen interessant. Dat is voor mij persoonlijk een criterium. Ik wil de afstand tussen mij en de luisteraar dichten.’

‘Veel liedjes zijn een soort zelfonderzoek. De teksten zijn conversaties met mijzelf. Doordat er veel ruimte is voor intuïtieve beelden en vondsten biedt het mij inzicht in mijn psyche. Je kunt tot in den treure je eigen keuzes analyseren, maar wanneer ik ze omzet in poëzie komen er ook onbewuste zaken bij. Als ik achteraf een tekst teruglees, ontstaat er nieuw inzicht. Daar kan ik mezelf mee verrassen. Zie het als een dagboek: wanneer je iets opschrijft, kan het een week later veel meer duidelijkheid en herkenning opleveren. Je blijkt bijvoorbeeld onbewust iets anders bedoelt te hebben met je woorden. Of je dacht een situatie te begrijpen, maar snapt het later pas echt. Snap je?’

‘Ik schrijf bewust op mijn manier. Met rijk gebruik van metaforen. Het is een veilige manier om jezelf bloot te geven. Je geeft je alles, maar tegelijkertijd ben jij de enige die weet wát je bloot geeft. Anderen kunnen daar enkel naar gissen. Ik vind het niet interessant om vanuit een ik-persoon te werken zonder creatief gebruik van taal. De Amerikaanse schrijver William Faulkner heeft een grote invloed op mij gehad. Zoals hij de stream of consciousness gebruikt is enorm fascinerend. Wat eerst onsamenhangende gedachten lijken, krijgen betekenis en zorgen voor spanning in een tekst.’

‘Muzikanten als Phil Elverum van Mount Eerie, Joanna Newsom of Jeff Mangum van Neutral Milk Hotel werken op een vergelijkbare wijze en zijn een belangrijke inspiratiebron voor mij. De associaties en beelden die zij oproepen lijken heel spontaan, maar zijn heel veelzeggend, universeel en interessant.’

‘Ik zou eigenlijk afgelopen juni afstuderen aan de HKU in de richting fotografi e. Begin dit jaar heb ik besloten dat uit te stellen, omdat ik me wilde richten op deze plaat en de shows. Ik ben tegenwoordig op zoek naar de samenhang tussen mijn muziek en fotografi e. Ik wil er voor mijn afstuderen graag een middenweg in vinden. Beide disciplines lagen voor mij ver uit elkaar, maar zijn iets meer naar elkaar toe gekomen.’‘In mijn fotografi e zit een stuk minder emotie. De basis is meer esthetisch en bedacht, minder intuïtief. Het zou ergens mooi zijn als die twee toch samen zou kunnen komen. In muziek gaat het vaak over mij en over “de mens” in zijn algemeenheid. Daar ligt de overeenkomst. In mijn fotografie is de mens belangrijk, eveneens zonder het te laten zien. Wederom probeer ik het te veralgemeniseren.’

‘Ik maak muziek om van mijn frustraties af te komen. Of in ieder geval om er iets mee te doen. Ik begrijp mezelf beter door het schrijven van teksten. Ik krijg inzicht in mijn werkelijke beweegredenen, om tegelijkertijd vaak tegenstrijdig uit de hoek te komen. Ik ben een maler. Het is prettiger om daar iets moois mee te doen in plaats van enkel in je eigen cirkelredenaties rond te dolen. Ik denk dat ik ook uit het negatieve wel wat kan halen. Creativiteit is iets raars. Soms voel je je rot en wil je er graag iets moois uit halen en lukt het niet. Een dag later lukt het ineens wel. Ik ben er achter gekomen dat bij mij veel in golven komt. Die “waves” hoor je ook meer dan eens terug in teksten op On Claws. Als je in een dalletje zit, komt toch weer een punt dat je er uit komt. Je neemt de creativiteit mee naar een punt dat je er iets mee kan. Ik heb geleerd zo’n golf over me heen te laten komen en niet alles te willen duiden. Zo kan het gebeuren dat je al dagen in een goede bui verkeert en toch ineens chagrijnig bent. Of dat ik ineens rot doe tegen mijn vriendin. “Waar slaat dat op?” Het komt dan toch ergens vandaan. Je eigen geluk saboteren: zorgen dat alles weer even kut gaat om daarna weer van een golf van geluk te kunnen genieten.’

‘Ik ben begonnen met een oplage van 25 en heb er later nog 25 bij gemaakt. Bij het tweede album begon ik met vijftig kopietjes en heb ik later evenveel bij gedrukt. Nu wilde ik het wel eens goed aanpakken door de cd echt te laten persen en uit te laten komen bij een labeltje. Wanneer je in eigen beheer iets uitbrengt, kraait er geen haan naar. De aandacht kwam dus ook pas met dit album. Al voelt het toch heel natuurlijk, als een volgende stap. Zo’n moment in De wereld draait door is onwerkelijk, maar volgt op een periode van mooie aandacht en veel shows. Het is heel onwerkelijk wanneer mensen je ineens willen spreken over je muziek of vergelijkingen gaan maken. Dan ben ik ineens de Nederlandse Sufjan Stevens of Bon Iver, maar wat moet je daar mee? Ik vind het vaak wat vergezocht, al snap ik wel dat mensen houvast zoeken en duiding van nieuwe muziek.’

‘Natuurlijk heb ik ook nagedacht over een buitenlands avontuur. Voordat ik bij mijn huidige label kwam, heb ik meerdere demo’s naar buitenlandse labels gestuurd. Met één mooi label waren we al best ver, maar uiteindelijk werd het niet concreet. Ik had constant in mijn achterhoofd dat het wel eens een stapje te ver zou kunnen zijn. Alles gaat bij mij geleidelijk, dit klopte nog niet. Het voelde als te veel hooi op je vork en zou voorbij gaan aan een volgend Nederlands hoofdstuk. Toch moet ik zeggen dat ik niet veel heb met Nederlandse muziek en het muzieklandschap. Het lijkt me zeker leuk om richting buitenland te gaan. Tegen het einde van dit jaar hebben we hier bijna alle plekken waar we konden spelen wel gehad. Ik richt me niet op Amerika. Om dat natuurlijk verloop maar weer aan te halen: volgens mij kunnen we beter in Europa beginnen. We hebben onlangs vier shows in Frankrijk gespeeld en in januari gaan we een tour door Duitsland doen. Dat is te bereizen en de markt is minder gesloten voor buitenlandse bands.’

‘Inmiddels is de band een behoorlijk vast clubje geworden. Toevallig is onze drummer net gestopt, maar de volgende plaat gaan we wel als band opnemen. Eind dit jaar gaan we de volgende plaat op te nemen. De nummers op On Claws zijn al een jaar af, ondertussen ben ik blijven schrijven. Ik schrijf vrij veel. Mijn vrije tijd bestaat grotendeels uit muziek maken. Het liefst schrijf ik ’s nachts, maar dat kan nu niet. Ik woon nu in een huis waar het om elf uur wel stil moet zijn. Het plan is om op een afgelegen plek, liefst in het buitenland, de nummers op te nemen. Op dit moment ben ik bezig met het creëren van een nieuw geluid. Elke release van mij klinkt weer anders, dat wil ik vol houden. Ook om het voor mezelf leuk te houden. Een trucje herhalen is geen kunst.’

I Am Oak speelt zaterdag 20 november op Crossing Border in Den Haag. 3VOOR12 doet uitgebreid verslag van het festival op de speciale festivalsite.