"Hij heeft een goede kop, dacht ik, hem moet ik hebben." Michiel Klein van Eklin zit in het cafe van OT301, het undergroundpodium aan de Overtoom in Amsterdam, waar de band vanavond debuutalbum Onwa presenteert. Terwijl hij vertelt over het opmerkelijke ontstaan van de groep, probeert zijn bandgenoot Keimpe Koldijk nog even een merchandise tafeltje te organiseren. "Hoeveel moeten de cd's kosten? Nog special deals in combinatie met de EP?" Een kort antwoord is voldoende. "12 euro, geen special deals."
Koldijk en Klein zaten al eerder samen in Bonne Aparte en Adept. Uit de as van die laatste band ontstond Eklin, met Klein als brein (niet voor niets is de bandnaam een anagram van zijn eigen naam). Adept was het complete tegendeel van Eklin. Hard, scherp, noisy. Eklin maakt mistige, trage muziek. "Ik kan niet te lang met hetzelfde bezig zijn", zegt Klein. "Na een tijdje voelt het als klaar. Ik had zelfs het gevoel dat we met Adept iets te lang door zijn gegaan. Niet dat we slechte shows gaven, maar ik had het gevoel niet meer alles te geven. En bij Adept was het alles of niets."
Daarom wilde hij radicaal breken met het verleden. Met dezelfde kern van muzikanten en voor een deel zelfs dezelfde instrumenten ging hij een totaal andere kant op. Niet alleen in geluid, maar ook in de manier van werken. "Bij Adept had ik min of meer in mijn hoofd wat ik wilde maken. Bij Eklin zijn we gewoon aan de slag gegaan, improviserend. In plaats van de instrumenten te zoeken die nodig waren om te maken wat ik wilde maken, vormde het instrument dit keer het uitgangspunt. Niemand had zin om gitaar te spelen, dus gebeurde dat niet. Vervolgens ga je op zoek naar sounds, naar dingen die je raken."
Tijdens dat werkproces sloot Klein zich nadrukkelijk af van de buitenwereld. Dat doet hij altijd, maar dit keer was het zichtbaar, en daardoor confronterend voor het publiek. Eklin deed zijn improvisaties niet in de oefenruimte, maar op het podium. Bij de eerste shows speelde de band voornamelijk met de rug naar het publiek. "Onzekerheid was het niet. We wilden ons publiek ook niet buiten sluiten, maar het was de enige manier om er echt in te duiken. Toch vond ik het interessant om dat proces juist op het podium te laten plaatsvinden in plaats van in de oefenruimte."
Het werkproces werd ook sterk beïnvloed door de omgeving waarin Klein zich bevond. "Ik woon sinds een tijdje in Rotterdam en werk bij podium WORM. Mijn ogen zijn daar echt open gegaan voor improvisatiemuziek. WORM is echt een prachtige plek, waar de meest rare shit al heel vroeg staat. Ze hebben er ook een geweldige winkel, met cd en boeken over tegencultuur. Ik dacht daar redelijk wat van te weten, maar er is veel meer dan ik ooit voor mogelijk had gehouden." De improvisaties werden later door Klein verknipt tot min of meer 'normale' liedjes, al blijven ze sterk repetitief van aard. Elementen keren steeds terug, zowel binnen een song als binnen het hele album. "Ik heb altijd van repetitieve muziek gehouden. Van oude Afrikaanse folkmuziek tot krautrock tot ambient tot psychedelische rock."
Eklin klinkt als nachtmuziek, maar donker vindt Klein het zelf niet. "Ik vind het troostmuziek", zegt hij. "Maar voor iedereen is het anders." Veel meer uitleg kan hij er niet over geven, vertelt hij. Niet omdat hij dat niet wil, maar omdat hij dat niet kan. Een paar jaar lang wilde hij zelfs helemaal geen interviews geven, onder meer na een slechte ervaring met een vraaggesprek. "Ik heb op zich niets tegen interviews. Ik vind het ook inspirerend om een interview te lezen met iemand die ik bewonder, maar zelf voel ik niet zo de behoefte om allerlei achtergrondinformatie te geven. Muziek is een vorm van communicatie op zichzelf, en dat bedoel ik niet zozeer hoogdravend. Ik kies juist voor deze vorm om dingen uit te drukken waar ik geen woorden voor heb."
Toch wordt in Eklin wel gezongen, door Klein's vriendin Leontien. Klein zelf schreef de teksten. "Ik gebruik Engelse klanken, maar de teksten zijn betekenisloos. Het is niets. Voor een nummer schreef Leontien zelf een tekst, maar ik weet niet waar het over gaat en ik hoef het ook niet te weten. Ik heb nooit naar teksten geluisterd. Zelfs niet bij hiphop, wat toch om de raps draait. Ik luister liever naar de loops, de ritmische verschuivingen in de stem van de rapper."
Eklin speelt op 15 januari op Noorderslag in Groningen. Het volledige album Onwa is nog te beluisteren op de Luisterpaal. Hieronder zie je de show van Eklin twee jaar terug op het 3VOOR12 podium op hetzelfde Noorderslag.
Eklin: "We maken troostmuziek"
Publieke improvisaties leidden tot dromerige muziek
Na twee jaar publiek experiment is de transformatie van Adept naar Eklin af. Van hard en intens naar kalme en liefdevol. Michiel Klein is het brein achter beide bands en legt uit hoe het proces verliep. "Ik gebruik Engelse klanken, maar de teksten zijn betekenisloos."