Dinsdag verbood de rechter de publicatie van Ben Een Crimineel, Ben Een Psychopaat. Ook na de uitspraak van de rechter blijven echter een aantal vragen open staan. Met name over de rol van Revu-journalist Simon Vuyk. Welke rol speelde hij precies in de publicatie van het nummer, wat waren zijn overwegingen en schaadt zijn rol zijn journalistieke onafhankelijkheid niet? 

Vuyk vindt het belangrijk om te benadrukken dat zijn motief om medewerking te verlenen aan het naar buiten brengen van de single, absoluut niet commercieel is. “Mijn voornaamste doel om de single naar buiten te brengen, was om aandacht te vragen voor de misstanden die Awa beschrijft in zijn rap. Ik wilde per se geen schimmig traject ingaan bij het naar buiten brengen van het nummer. Daarom was het belangrijk dat het op een officiële manier zou worden gepubliceerd. Zonder allerlei vage spelletjes.” Die gewenste aandacht is er in ruime mate. “Gisteren was er een item bij Nova, vanmorgen kopte de Volkskrant ‘Tbs’er mag geen single uitbrengen over chaos in TBS-kliniek’, Awa’s advocaat Peter Plasman is vanavond bij Pauw & Witteman en de VVD en SP gaan Kamervragen stellen. De single werkt dus echt als breekijzer.”

Het verwijt dat Vuyk zijn journalistieke objectiviteit verspeelde door  de rechten van het nummer op zijn naam te zetten, verwijst de Revu-journalist naar de prullenbak. “Ik ben vele malen bij BUMA geweest om uit te zoeken hoe het gepubliceerd moest worden. Juridisch was het  simpelweg onmogelijk de track op Awa’s naam te zetten. Het moest wel op mijn naam.”  Vandaag staat het tweede deel van het in totaal driedelige Awa-verhaal in Revu. Daarin gaat Vuyk verder in op de misstanden in de TBS-kliniek. Volgende week verschijnt deel drie, waarin de misdaadjournalist ook ingaat op de recente ontwikkelingen. Vuyk sprak Awa voor het eerst toen hij zestien was en terechtstond voor het in brand steken van zijn vriendin. “Ik heb toen met hem afgesproken dat ik hem zou volgen tot hij vrij zou komen. Vanaf het begin heb ik ook aangegeven dat mijn positie als journalist zuiver moest blijven.”
 
De single Ben Een Crimineel, Ben Een Psychopaat is niet het enige materiaal van Awa dat Vuyk in zijn bezig heeft.  In totaal trof de journalist vijf cd-roms met daarop tracks van Awa in zijn postbus aan. Hoe die daar zijn gekomen, kan Vuyk niet zeggen. “Awa kon bevestigen dat ze van hem waren, maar wie ze in mijn postbus heeft gegooid, kan ik niet zeggen. Ik weet dat één cd-rom door een medewerker van de kliniek is verstuurd, van de rest weet ik dat niet zeker. Dat grijze gebied is ook nodig om degene die de cd-roms heeft bezorgd te beschermen en mijn journalistieke integriteit te behouden.”
 
Vuyk sprak twee jaar geleden al met Awa over wat er moest gebeuren met de tracks die hij had ontvangen. Besloten werd om er, zoals al vanaf het begin afgesproken, niets mee te doen totdat Awa vrij zou komen. 8 maart dit jaar besloot Vuyk in overleg met Awa Ben Een Crimineel, Ben Een Psychopaat  te publiceren. “De rechter besloot toen dat in zijn rechtszaak geen ruimte zou zijn voor de misstanden in de klinieken. Voor ons was dat een reden om de aandacht voor die misstanden op een andere manier te verkrijgen.” Eerder deze week werd Awa tot nog eens twee jaar TBS veroordeeld. De versie van Ben Een Crimineel, Ben Een Psychopaat die zou worden gepubliceerd, was niet dezelfde als de bij Vuyk in de postbus geschoven versie. “Het nummer zoals ik dat ontving had alleen maar een kale beat, met een aantal mensen hebben we dat aangepast.”

Voor de opnames van de videoclip werd een videocamera de kliniek binnengesmokkeld door een personeelslid. De clip werd gister vertoond in de rechtszaal, hier mocht geen pers bij aanwezig zijn. Fulco Blokhuis, advocaat van het slachtoffer, sprak achteraf zijn walging uit over de clip. Volgens hem bevat de clip veel vuur en andere verwijzingen naar de misdaad van Awa. Vuyk: “Awa heeft in zijn cel het nummer geplaybackt.  Daar waar ondersteunend beeld nodig was, heb ik dat erbij gemonteerd.” Volgens de misdaadjournalist zegt het feit dat een medewerker een video-camera een TBS-kliniek in- en uitsmokkelt veel over de noodzaak die de medewerker voelde om de aanklacht van Awa naar buiten te brengen. “Uiteraard is zo’n daad ten strengste verboden, Justitie probeert de daad dan ook als incident weg te zetten. Het probleem is juist dat dit soort dingen op grote schaal plaatsvinden.”

Voordat Vuyk besloot Ben Een Crimineel, Ben Een Psychopaat te publiceren, vroeg hij advies van een aantal deskundigen en labels. Hiphoplabel Topnotch werd niet benaderd. Vuyk benadrukt de omslachtigheid waarmee hij te werk moest gaan. Vanwege de totstandkoming van het materiaal, kon hij om de betrokkenen niet medeplichtig te maken, niet alles vertellen. Om die reden kwam ook de samenwerking met Excelsior tot stand. “Ferry en ik kennen elkaar. Ik hoefde hem ook niet alle details te vertellen.” Wat hij met de rest van het naar hem opgestuurde materiaal  gaat doen, weet Vuyk nog niet. “Waarschijnlijk geef ik het hem gewoon terug als hij vrijkomt.”