Moord zet Liars aan tot angstaanjagend album

"Het is moeilijk om je vinger te leggen op wat L.A. voor een stad is"

Fiona Fortuin ,

Na een paar jaar in Berlijn te hebben gewoond, is Liars weer terug in Los Angeles. Daar hebben ze niet alleen het nieuwe album Sisterworld opgenomen, de stad fungeert ook als grootste inspiratiebron. Een interview met het trio: "Geweld, het was iets dat overal om me heen hing. Dat was beklemmend, maar tegelijkertijd ook goed. Vooral voor het schrijfproces dan."

"Het is moeilijk om je vinger te leggen op wat L.A. voor een stad is"

Je kijkt nog een keer om, maar je ziet niemand die zich verdacht opstelt. Luisterend naar het nieuwe, vijfde, album Sisterworld van Liars bekruipt je het gevoel alsof je gevangen zit in een enge film, waarin je constant achtervolgd wordt. Plaats delict: Los Angeles, de stad waar de band is teruggekeerd na een paar jaar in Berlijn te hebben gewoond. Sisterworld is niet alleen in de City of Angels opgenomen, de stad fungeert ook als grootste inspiratiebron.

Angus Andrew, Aaron Hemphill en Julian Gross vormen een excentriek trio. Hoewel de albums veel van elkaar verschillen, bezitten ze bijna allemaal een doordachte avontuurlijkheid. Het tweede album They Were Wrong, So We Drowned (2003) nemen ze op in een bos vlakbij New Jersey. Het wordt er een over hekserij en bezetenheid. Die bezetenheid zit ook in het hypnotiserende, ritmisch georiënteerde Drums Not Dead, en Sisterworld. Live loopt de boomlange zanger Andrew als een zombie over het podium, zijn hersenen opgezogen door de muziek, terwijl Gross vaak in een turnpak achter zijn drumstel zit. Hemphill staat er met zijn gitaar en synths als een onopvallende whizkid bij.


De bijzondere combinatie uit zich ook buiten het podium. Wanneer tijdens het interview Andrew met zijn lange rug naar mij toe zit gebogen en vol charme zijn verwondering uitspreekt over Guitar Hero, zit Hemphill stijfjes, met zijn handen ineengevouwen rechtop in zijn stoel. Hij kijkt recht voor zich uit, interrumpeert zo nu en dan Andrew om diens antwoorden van abstracte, bijna filosofische toevoegingen te voorzien. Gross is na enkele minuten gebiologeerd geraakt door de theezakjes op de tafel die hij als een kaartenhuis probeert te stapelen.


Als dit album over Los Angeles gaat, dan moet het wel een nare, enge stad zijn.
Andrew: “De stad ként ook veel geweld.”
Hemphill: “Maar het is niet dat wij per se een negatieve kant van Los Angeles willen neerzetten. Angus bekijkt de stad meer als buitenstaander (hij komt oorspronkelijk uit Australie, FF) en ziet zo meer geweld. Ik ben er opgegroeid en romantiseer meer de mensen die moeite hebben zich aan te passen.”  
Andrew: “Terug in Los Angeles maakte ik zoveel rare dingen mee. Enge dingen ook. In L.A. is marihuana voor medisch gebruik gelegaliseerd. In de periode dat ik net terug was, woonde ik boven een apotheek waar de drugs wordt verstrekt. Omdat mensen er dag en nacht probeerden in te breken, stond er een beveiliger. Ik raakte met hem aan de praat, leerde hem goed kennen. En ik heb gezien hoe hij werd vermoord. Geweld, het was iets dat overal om me heen hing. Dat was beklemmend, maar tegelijkertijd ook goed. Vooral voor het schrijfproces dan. Het was een intense tijd.”

Is jullie beeld van Los Angeles veranderd door jullie tijdelijke afwezigheid. Is het misschien negatiever geworden?
Andrew: “Integendeel. Bij terugkomst heerste vooral een fris en opgewonden gevoel. In Berlijn voelde ik me afgesloten van de wereld, omdat ik de taal niet sprak en zo niets meekreeg van wat zich daar afspeelde. Dat voelde voor een tijd goed, ik was weg van alles. Terug naar L.A. verhuizen was net als terugkeren naar de bewoonde wereld. We vinden het al heel lang een interessante stad. Op het eerste gezicht lijkt het de ultieme, moderne stad, maar dat is onzinnig.”

Hoe bedoel je?

Andrew: “Het is moeilijk om je vinger te leggen op wat L.A. precies voor een stad is. Het is verwarrend voor veel mensen. Er is geen echt centrum, het is te groot, maar het is wel een interessante plek om na te denken over onderwerpen als eenzaamheid en ontwrichting, onderwerpen waar je niet snel aan denkt bij Los Angeles. Veel mensen gaan er heen om hun dromen te verwezenlijken. Zij willen beroemd worden. Slechts enkelen krijgen dat voor elkaar, de meesten niet. Toch vinden ook zij iets in deze grote stad om te doen. Hoe mensen toch een identiteit proberen te verkrijgen, daar gaat Sisterworld over.”
Hemphill: "In L.A. is het een lifestyle om er zo mooi mogelijk uit te zien, om te schitteren. De caissière in de supermarkt doet zo aardig tegen je dat je ervan achterover valt. Maar wat als iedereen zo mooi is en gelukkig lijkt, maar jij voelt dat niet. Je begint je af te vragen waarom je er niet tussen past. Die mensen gaan op zoek naar anderen, gelijkgezinden, in de hoop dat ze aansluiting kunnen vinden. Dat maakt L.A. ook interessant. De stad kent een enorme diversiteit aan mensen, en niet alleen het dat type bekend is uit Hollywood films.”

Is Sisterworld jullie commentaar op de samenleving?
Andrew: “Ja, dat was ook mogelijk, omdat we ons nu meer verbonden voelen met Los Angeles. Na mijn terugkomst zocht ik bewust het contact met anderen op. Ik sprak met zwervers en anderen mensen op straat.”
Hemphill: “Maar het is niet concluderend. We geven geen antwoorden. Zo zou kunst ook moeten zijn, dat je een discourse biedt.”

Wat is er veranderd dat je je nu wel verbonden voelt?
Hemphill: “We zijn niet anders te werk gegaan, maar we hebben wel meer tijd uitgetrokken om dit album te bespreken en na te denken over waar we stonden.”
Andrew: “Er is ook veel gebeurd. Tegelijkertijd met onze terugkomst in Los Angeles kwam Obama aan de macht. Die verandering gaf ons het gevoel weer betrokken te willen zijn. De vorige twee platen die we in Berlijn opnamen, gaan veel meer over onszelf. Maar ik vind het net zo belangrijk dat je als artiest aangeeft wat jouw perspectief van bepaalde dingen is. Niet dat dat de juiste dan moet zijn, maar het is er in elk geval één.”

Op de hoes van Sisterworld staat een kleine deur afgebeeld, deze is gesloten. Wat zit erachter?
Hemphill: “De deur transporteert je naar een plek waar je op sommige momenten best eens zou willen zijn.”

Zoals op het strand, waar jullie je bevinden op foto’s op jullie site?
Andrew: “Dat is mogelijk.”

Komen jullie er vaak, houden jullie van het strand?
Gross, die ineens zijn aandacht hervindt: “Ja, Aaron woont er een paar meter vandaan.”
Hemphill: “Als het kan ga ik elke dag surfen.”
Andrew: “Hou jij van de zee?”

Nee, ik hou niet van water.
Angus: “Niet van het water of niet van wat er in het water zit?” 
Beide.
Gross: “Kun je wel zwemmen?”

Ja, al heb ik dat denk ik al zo'n twintig jaar niet meer gedaan.
Gross, wiens torentje van theezakjes in elkaar stort: “Ik voel me beter wanneer ik zwem. Toen mijn moeder zeven jaar was, kon ze niet goed zwemmen. Toch besloot ze de zee in te gaan. Ze raakte ver van het strand weg. Ze verdronk bijna. Ze vocht om boven water te blijven, tot wel drie keer toe. De vierde keer dat ze kopje onderging, besloot ze zich er aan over te geven. Ze voelde hoe ze langzaam naar de bodem zonk. Later vertelde ze me dat dat moment fijn voelde. Het voelde alsof ze naar een plek ging waar alles fantastisch was. Toen iemand toch haar hand pakte om haar te redden, was haar eerste gedachte: laat me met rust. Ze was boos, in plaats van dankbaar. Dat blijf ik een mooi verhaal vinden.”

Hierdoor ben jij niet bang voor water?
Gross: “Ik ben wel bang voor de diepe oceaan, maar dat is niet omdat ik bang ben om te verdrinken, maar meer vanwege de dieren die er rond zwemmen. Van die grote die zich in het donkere gat in de diepe zee bevinden, daar voel ik me niet comfortabel bij. ”
Hemphill: “Ik hou enorm van zwemmen, ook in de diepere gedeeltes. Dan voelt het alsof ik me duizenden kilometers boven de grond begeef, met zoveel donkere lagen tussen mij en de aarde.”

Het strand is de plek waar jullie je vrij voelen, weg van de grote, donkere stad?

Andrew: "Ja, je voelt je er zo soms zo vrij dat je jezelf in gevaar brengt. We hebben vorige week de videoclip voor Scissor geschoten, op zee. Ik wilde zo dicht mogelijk bij de omlaag vallende stukken rots komen, tot het moment dat de cameraman mij tegenhield. Hij weigerde verder te gaan, vond het te gevaarlijk."

Sisterworld staat nog even op de Luisterpaal, doe er je voordeel mee.
Liars speelt op 24 mei in Tivoli, Utrecht, en 25 mei in Trouw, Amsterdam.