LCD Soundsystem: nog altijd pisnijdig

“Ik zou de lekker van mijn plaat het ziekenhuis in kunnen slaan”

Atze de Vrieze ,

Woest is hij nog altijd, James Murphy. Pisnijdig op degene die het derde album This Is Happening van LCD Soundsystem lekte, ruim anderhalve maand voor release. 'Ze weten wie het gedaan heeft, maar ze willen het me niet vertellen. Als ik hem tegenkom, zou ik hem zo het ziekenhuis in kunnen slaan.'

“Ik zou de lekker van mijn plaat het ziekenhuis in kunnen slaan”

Woest is hij nog altijd, James Murphy. Pisnijdig op degene die het derde album This Is Happening van LCD Soundsystem lekte, ruim anderhalve maand voor release. Uitgerekend op een dag dat de frontman van de dancepunkband tijdens een optreden in New York mensen die het album al hadden op het hart drukte er voorzichtig mee te zijn. Het is tegenwoordig aan de orde van de dag dat muziek vroegtijdig op het web belandt, maar de New Yorkse anti-held kan er zijn schouders niet over ophalen. 'Ze weten wie het gedaan heeft, maar ze willen het me niet vertellen. Als ik hem tegenkom, zou ik hem zo het ziekenhuis in kunnen slaan.'

Murphy is sowieso niet zo in zijn hum. Hij is ziek. Om verspreiding te voorkomen geeft hij geen hand, maar een elleboog. Afgelopen zaterdag voelde hij zich ook al niet goed, maar liet hij zich toch verleiden tot een dj-optreden na de reguliere show in Londen, samen met drummer en collega-discofreak Pat Mahoney. 'We hadden allemaal nieuwe muziek gekocht in Piccadilly Records in Manchester, en die moest gedraaid worden. Voor het diner hebben we een twitterbericht gestuurd of iemand een leuke bar wist, na het voorgerecht hadden we al drie zalen aangeboden gekregen. Het was een geweldige avond, maar achteraf gezien had ik beter mijn bed in kunnen duiken.'

Een licht geprikkelde James Murphy is geen straf. Sterker nog: op het podium is hij op zijn best als het niet honderd procent loopt. Hij kan zich dood ergeren aan een loshangend snoer of een microfoon die een paar centimeter naar beneden zakt. Juist op dat soort momenten stuwt hij zijn band vaak tot grote hoogte. LCD Soundsystem, altijd een klein beetje rommelig en toch altijd loeistrak. De afgelopen jaren groeide de groep uit tot misschien wel de beste live danceband ter wereld; fel, hard en genadeloos opbouwend. Met als grootste hit nog altijd de eerste single Losing My Edge (zo bleek weer in Paradiso), over een muziekhipster die trots kan vertellen overal bij geweest te zijn, maar die de scherpte langzaam ziet verdwijnen. 'Ik zit niet in de muziek voor politieke statements,' zegt Murphy daarover. 'Ik maak muziek over muziek. Liedjes over liedjes.'

Ook op This Is Happening staat zo'n liedje: You Wanted A Hit. Het is geheel in Murphy's stijl het complete tegenovergestelde van een radiosingle. Ruim negen minuten pulserende dancepunk, met een intro van twee minuten. Toch is This Is Happening tegelijk het minst dansvloergerichte album tot nu toe. Er hangt een melancholische sfeer over de plaat, die – zo geeft Murphy toe – deels komt doordat hij gaandeweg tijdens het opnemen besloot dat dit het laatste LCD Soundsystem album moest worden.

Openingsnummer Dance Yrself Clean is een boeiend snijvlak tussen die dansvloer en die melancholie. Tussen oppervlakkig uitgaan en introspectie. Je ziet de hoofdrolspeler staan in een club, klaar om alles van zich af te dansen, maar in zijn hoofd eigenlijk nog met hele andere dingen bezig. 'Voor mij gaat dat nummer over stomme dingen doen om vervelende zaken te compenseren. Kleine, leuke dingen zijn ongelofelijk belangrijk als je grote tegenslagen te verwerken krijgt. Niet met als doel het te vergeten. Vergeten is gevaarlijk, als je dat doet komt het vroeg of laat in een andere vorm terug. Ik bedoel het meer als een goede manier om dingen in perspectief te zetten. Alsof je zegt: 'dit gebeurt nu eenmaal'. Bij mijn vrienden zijn is ongelofelijk belangrijk voor me.'

Vriendschap blijkt voor de songschrijver James Murphy dan ook inspirerender dan het favoriete onderwerp van veel collega's: de liefde. Het nummer All My Friends van het tweede album Sound Of Silver groeide uit tot een hoeksteen in het oeuvre. Een hoogtepunt van de liveshow bovendien, als volgepakte zalen uit volle borst meezingen: 'I wish I could see all my friends tonight!' 'Ik heb nooit over de liefde geschreven,' zegt Murhpy. 'Het is al zo veel gedaan. Bovendien vind ik mezelf niet zo interessant op dat gebied. Ik ben saai en ouderwets. Getrouwd, bedrieg mijn vrouw nooit, geen driehoeksverhoudingen. De band met mijn vrienden is opvallend sterk.'

Murphy vertelt over de grote groep vrienden (waaronder zijn band) thuis in New York, aan wie hij al jaren trouw is. 'Het is een groep mensen die elkaar leerde kennen toen iedereen nog helemaal niets voorstelde. Iedereen helpt elkaar om de dingen waar te maken die belangrijk voor ons zijn. Ik bedacht me laatste dat ik mensen ken die dertig vrienden diep gaan. Er zijn wel 29 mensen die dichter bij me staan, en dan nog kan ik op zo iemand altijd rekenen, kan ik overal over praten en geeft iemand me rugdekking, wat er ook gebeurt. Vechten met vrienden doe ik zelden. Vroeger wel natuurlijk. Je gebruikt je vrienden om jezelf te definiëren. Inmiddels zijn we allemaal ouder en wijzen er staan we voornamelijk aan elkaars kant.'

Zo'n vriendendienst was ook Murphy's bijdrage aan een soundtrack voor de film Greenberg. Regisseur Noah Baumbach is een oude maat van Murphy. 'Ik waardeer hem niet alleen als regisseur, maar we hebben ook dezelfde muzieksmaak. We hebben regelmatig compilaties voor elkaar gemaakt. Het was geweldig om voor hem een soundtrack te maken. Ik zou niet snel met music supervisors van grote filmstudio's werken. Die zijn nog erger dan de muziekindustrie.' Voor Greenberg verzamelde Murphy muziek van onder meer Duran Duran, Steve Miller Band en Albert Hammond, maar het meeste maakte hij zelf. Waar de LCD Soundsystem songs min of meer volgens een vast stramien verlopen – repetitief, met stuwende drums en aanzwellende synthesizers – was hij voor Greenberg zo vrij dat zelfs een zondags bossa nova loopje voorbij komt.

'Het project Greenberg sprak me aan,' vertelt Murphy. 'Noah en ik kwamen concludeerden dat we op een bepaalde manier allebei op de hoofdpersoon lijken.' Die hoofdpersoon, gespeeld door Ben Stiller, komt op zeker moment in New York. Met ambitie, maar zonder plan. Zo'n beetje zoals Murphy er een jaar of tien geleden ook bij liep. 'We grappen wel eens naar elkaar: we zijn allebei gek op cultuur en kennen onze geschiedenis, maar als we in New York hadden rondgelopen ten tijde van Andy Warhol's Factory waren we er waarschijnlijk niet eens heen gegaan. Dan hadden we alle mensen in die scene maar eikels gevonden en de muziek te hard. Zo is Greenberg ook.'

Met zijn ziel onder zijn arm belandde Murphy rond 1996 zelfs bij een psychiater, om er vervolgens tien jaar lang twee keer in de week de deur plat te lopen. Toen de dokter overleed zat Murphy's therapie er automatisch op. 'Typisch New Yorks,' zegt hij. 'Anderen zouden het onzin gevonden hebben, maar dat was het niet. Het heeft mijn leven veranderd. Ik ging er heen omdat ik steeds in slechte relaties met vrouwen belandde. Ik was 26, was gestopt met mijn opleiding, had alles opgegeven om muziek te maken maar maakte geen muziek. In feite ging mijn leven gewoon niet de kant op die ik wilde, en was ik te oud om te zeggen: 'dat komt later wel'. Wat er veranderd is? Ik loop mezelf niet meer voor de voeten. Ik heb geleerd dat de mens van nature vaak slechte ideeën heeft. Als je leven slecht is, is vaak je intuïtie slecht. Ik moest mezelf ontdoen van mijn instincten. Als je bang voor dingen bent, moet je ze toch doen. In de meeste gevallen gebeurt er helemaal niets.'

This Is Happening van LCD Soundsystem verschijnt op DFA/EMI.