Over één ding zijn de Consumentenbond, politiek, Buma/Stemra en makers het vandaag tijdens een panel op Eurosonic eens: het auteursrecht bevindt zich in een crisis en is ingewikkelde materie waarbij niet over één nacht ijs kan worden gegaan. Over de toekomst is ook na vandaag geen consensus. Vorig jaar was het aan een werkgroep onder leiding van SP politica Arda Gerkens om plannen aan te dragen. In het kort hielden deze in: een noodzaak tot vernieuwing van het auteursrecht. Hiervoor kan niet worden gewacht op Brussel. De thuiskopieheffing is ten dode opgeschreven en moet binnen drie jaar worden afgebouwd. Het downloaden uit illegale bron moet verboden worden. De panelleden waren vernietigend over (delen van) het rapport.

Gerkens benadrukt dat met de plannen geen individuele gebruikers moeten worden vervolgd. "Brein zit achter faciliteerders aan, geen indivuele consumenten." Entertainmentadvocaat Christiaan Alberdingk Thijm vindt het een grove misvatting dat Brein niet achter de consument aan gaat. "Brein zit al achter providers aan. Er is reeds gesnuffeld in computers van gebruikers en ze zijn door Europa teruggefloten. Iedereen die rechten heeft, kan straks een zaak beginnen tegen een individu. Dit gaat zonder twijfel sterke gevolgen hebben voor de privacy."

Volgens Willem Wanrooij van Buma/Stemra ondergraven wettelijke maatregelen - een verbodsrecht - bovendien het maatschappelijk draagvlak voor auteursrecht. De 'makers', vertegenwoordigd door de NTb, brengen in dat een verbod zorgt voor een draconische samenleving. "Dan kunnen we net zo goed in China wonen," aldus NTb-voorzitter Erwin Angad Gaur. De Consumentenbond sluit zich hier tijdens het panel bij aan. Leah Postma, werkzaam als adviseur ICT bij de bond, wijst er tevens op dat mensen die illegaal downloaden meer legaal materiaal aanschaffen.

De bond begrijpt niet waarom in Nederland de entertainmentbranche veel minder innovatief is als in andere landen. De consument moet worden verleid te betalen voor content. Gerkens denkt dat wanneer er alternatieven zijn, er geen interesse meer is voor illegale sites. Overigens geeft ze vandaag ook aan haar lidmaatschap van de Consumentenbond te hebben opgezegd. Volgens NVPI-voorzitter Paul Solleveld heeft de entertainmentindustrie geen kans te innoveren door de illegale markt. "In de huidige situatie is van verleiden geen sprake. De stand van zaken is dat je simpelweg niet kan winnen van het illegale aanbod. Downloaden moeten we strafbaar stellen op enige kans te maken."

Buma/Stemra vindt het onacceptabel dat auteurs pas bescherming krijgen wanneer de industrie innovatief genoeg is gebleken. "Dat is ondoenbaar en onmeetbaar, klinklare onzin," aldus Willem Wanrooij. "We varen in Nederland dwars tegen de internationale stroom in. De afgelopen vijf jaar heeft pure diefstal van artiesten plaatsgevonden, schandalig. 15 miljoen euro is onthouden aan makers." De rechtenorganisatie wijst er tijdens het panel op dat een vorm van Digital Rights Management (DRM) noodzakelijk is om het door Gerkens voorgestelde licentiemodel door te voeren.

De NTb vindt dat de huidige bevriezing van de thuiskopieregeling misleidend is. "TNO heeft onderzocht dat voor Nederland in verhouding tot de rest van Europa een totale vergoeding van circa 30 miljoen redelijk is. Op dit moment zijn we van 26 miljoen naar minder dan de helft gegaan. Deze situatie is onhoudbaar," zegt Angad Gaur.

Voordat de plannen van de werkgroep worden overgenomen vindt nog een kamerbehandeling en algemeen overleg plaats. Enkele aanwezigen wijzen vandaag op het gevaar van het direct overnemen van deze plannen. Gerkens zegt toe dat zij haar best zal doen een ministeriele werkgroep in te stellen. Deze zal bestaan uit alle betrokkenen inzake het auteursrecht, van justitie, consumentenbond en serviceproviders tot makers en rechtenorganisaties.