De boodschap loog er niet om: als jullie niet stoppen met het kopiëren, dan stoppen wij noodgedwongen met het maken van muziek. Precies tien jaar geleden lanceerde de stichting Collectieve Promotie Geluidsdragers (CPG, vooral bekend van de Platen-10-Daagse) de campagne Don't Stop The Music. Start Thinking, Stop Copying. In huiveringwekkende spotjes lieten Guus Meeuwis, Ilse Delange en Barry Hay zichzelf letterlijk de mond snoeren. Tien jaar later is er een hoop veranderd in de muziekindustrie, maar één ding staat vast: alle drie zijn ze nog steeds actief. "Music never dies", zegt Guus Meeuwis.

Interessante constatering: de campagne van tien jaar terug was nog gericht op het kopiëren van cd's. Napster bestond al, maar de tijd dat iedere muziekliefhebber wist hoe het downloaden van mp3's werkte, was nog niet aangebroken. Met die wetenschap kunnen we alleen maar constateren dat het noodlot voor de platenindustrie minstens zo erg was als gevreesd, zo niet erger. "Het voelde destijds als een dijkdoorbraak", zegt Barry Hay nu. "En de vrees bleek terecht. Zelf koop ik mijn muziek netjes bij iTunes, maar van jongeren met zakgeld snap je wel dat ze voor de gratis optie kiezen. Wie vroeger 150.000 cd's verkocht, verkoopt er nu 20.000." 

Er moest een signaal afgegeven worden. Vond men destijds, en vinden Meeuwis en Hay nu nog steeds. Meeuwis zou vermoedelijk weer meedoen aan een campagne. "In de platenindustrie werken mensen met veel kennis van zaken", zegt Meeuwis. "Het is zonde als dat verdwijnt. De campagne destijds was een uitvergroting van het probleem. Zo krijg je aandacht." Toch vindt hij de actie achteraf wel te zwart-wit. "Alleen de muziekliefhebber werd aangesproken, terwijl wij onze hand ook in eigen boezem hadden moeten steken. De prijs van cd's had omlaag gemoeten. Het verschil met het alternatief was te groot."

"Ik zal het nooit somber inzien, daar ben ik te optimistisch voor", zegt Hay. "Maar het is wel enigszins naar de haaien. Onze agenda is nog steeds vol, maar een studioplaat maken is een ander verhaal geworden. Waarom zouden we dat nog doen als we er geld op inleveren? Dan is het net alsof je aan je pik zit te trekken om te bewijzen dat je het nog steeds kan. Toch doen we het. We streven ernaar een mooi ambachtelijk werk te maken, en dan zien we wel of mensen het mooi vinden. Vroeger konden we rustig de tijd nemen. Dan gingen we de studio in zonder vooropgezet plan en gingen we veertig dagen aan het werk. Dat kan niet meer. We moeten efficiënter werken."

Vooruit, geeft Hay toe, downloaden is vooral vervelend voor beginnende artiesten en bestsellers. Voor veteranen als Golden Earring heeft het ook een voordeel. "Je komt als band nog eens onder de mensen. Jongeren kunnen vrij eenvoudig je hele werk downloaden en zo op het idee komen naar een concert te gaan." Hoewel ze nog altijd achter hun oude principes staan, hebben Meeuwis en Hay zelf weinig te klagen over hun carrière. Dat geldt ook voor Ilse Delange, die volgens haar platenmaatschappij Universal een tijdelijke persstop heeft, omdat ze het te druk heeft. "Muzikanten zijn gelukkig creatief", zegt Meeuwis. "Ze verzinnen nieuwe manieren om zichzelf te laten zien. De live markt is veel belangrijker geworden. Wij spelen nu iets minder dan tien jaar geleden, maar bereiken wel veel meer mensen."

Juist op dat gebied is nu opnieuw actie nodig, vindt Meeuwis. Concertpromotor MOJO, diverse popzalen en artiesten begonnen afgelopen maand een actie tegen secondaire ticketbureaus, die op internet kaartjes doorverkopen. De actie doet denken aan die van tien jaar terug, al wordt dit keer het publiek niet aangesproken, maar juist in bescherming genomen. Het motto: Weet Waar Je Koopt. "Wij hebben veel last van zwarthandel", zegt Meeuwis. "We krijgen regelmatig mailtjes van mensen die niet snappen waarom hun kaartje veel duurder was dan dat van anderen. Dat geldt voor de stadionconcerten, maar zeker ook voor onze theatershows. De gemiddelde muziekliefhebber heeft geen idee meer hoe het zit."

Music never dies, zegt Meeuwis, en zo is het natuurlijk ook. De ironie wil dat sinds 2000 alleen de CPG, initiator van de campagne Don’t Stop the Music, verdwenen is. In 2003 legde de organisatie het bijltje erbij neer. De website United Musicians Against Copying is inmiddels gesloten, zonder dat een echte wending in de ontwikkeling teweeg gebracht is. De foto's lijken van het internet verdwenen, alsof ze er nooit geweest zijn. Of weetwaarjekoopt.nl hetzelfde lot beschoren is, weten we over tien jaar.