Geen downloadverbod, maar een licentie die het gebruikers toestaat om muziekbestanden uit te wisselen, dat wil Buma/Stemra. De rechtenorganisatie lanceert een eigen plan in het kader van de discussie die door de Commissie Gerkens gevoerd wordt. Buma ziet de toekomst als volgt voor zich: “Door tussenkomst van de Internet Service Providers (ISP) komt een licentiecontract tot stand tussen muziekauteurs en particuliere internetgebruikers. Deze klanten van de ISP krijgen daarmee de bevoegdheid tegen een redelijke maandelijkse vergoeding muziekbestanden uit te wisselen – door downloaden of uploaden - met andere internetgebruikers.”

Het voorstel van Buma is een variant op de vaker genoemde internetbelasting, een heffing die standaard op elk internetabonnement geïnd zou kunnen worden. De rechtenorganisatie denkt op deze manier te kunnen voorkomen dat muziekgebruikers gecriminaliseerd worden, en toch het inkomen van songschrijvers veilig te stellen. “De werkgroep Gerkens legde de bal bij de industrie om die ‘businessmodellen’ te ontwikkelen. ‘De industrie moet als eerste bewegen, zo niet dan is het ten dode opgeschreven,’ aldus Gerkens. Buma/Stemra schuwt dit initiatief natuurlijk niet.”

Concreet zouden we moeten denken aan een vergoeding tussen de 5 en 10 euro per maand, zo tekende Webwereld op uit de mond van Buma-woordvoerder Antoinette de Ridder. "Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de meeste downloaders dit bedrag graag bereid zijn te betalen. […] We willen op een positieve manier kijken naar het gebruik van muziek op internet. Je kunt wel met z'n allen heel hard gaan roepen van het mag niet en we moeten handhaven, maar je moet muziekgebruik niet in de weg zitten. Tegelijkertijd verdient de maker een reële vergoeding voor zijn werk. Dus willen we filesharing uit de illegaliteit halen middels een licentiemodel.”

Het voorstel van Buma/Stemra geldt alleen voor muziekuitwisseling voor particulier gebruik. “Het up- en downloaden moet voor particulier gebruik bestemd zijn. Wie op commerciële schaal muziekbestanden beschikbaar stelt, valt buiten deze licentieregeling, ook al is er geen commercieel doel.” Een definitie voor ‘commerciële schaal’ zou in een later stadium vastgelegd moeten worden. Ook over de uitvoering van het licentiemodel zijn nog heel wat vragen te beantwoorden. Welke rol moeten ISP’s precies spelen? En is het monitoren van internetgebruik niet schadelijk voor de privacy van burgers? Moet de zeer controversiële Deep Packet Inspection ingezet worden? “Dat weten we niet, maar daar gaan we ook niet over”, antwoordt Buma daarover aan Webwereld. “We hopen dat de tussenpersonen [de ISP's] hier hun rol in het geheel oppakken.”

SP-Kamerlid Arda Gerkens stelde in haar rapport juist voor de thuiskopieheffing af te schaffen, wat automatisch zou leiden tot een downloadverbod. Staat dit voorstel haaks op haar idee? “Nee, want dit is geen thuiskopieheffing, het is een licentie, een vrijwillige bijdrage. Je kunt er dus voor kiezen niet aan deze methode mee te werken.” Het Kamerlid is gematigd positief over de plannen van Buma. “Ik heb nog erg veel vraagtekens bij de uitvoering. Wat doe je met mensen die zo’n licentie niet willen betalen? En hoe ga je dat geld verdelen? Dat kan inderdaad met Deep Packet Inspection, maar je kunt bijvoorbeeld ook bij downloadplatforms als de top 200 van meest gedownloade liedjes opvragen. Veel haken en ogen dus, maar ik ben blij dat Buma deze weg in slaat. Het plan is consumentgericht en out of the box.”

Ook Wouter Rutten van branchevereniging NVPI noemt Buma's voorstel 'een interessant idee', maar ook hij ziet nog veel praktische bezwaren. "Het is voorlopig niet meer dan een denkrichting. Positief vind ik in elk geval dat Buma denkt vanuit een verbodsrecht vanuit de auteurs. Het is een licentie, geen heffing. Een internetgebruiker hoeft niet per se te betalen, maar dat betekent niet dat hij vervolgens alsnog vrij kan downloaden." Rutten vraagt zich af of het plan kans van slagen heeft. "Buma gaat hier niet alleen over, er zijn meerdere rechthebbenden. Bovendien vraag ik me af of zo'n regeling ook zou kunnen opgaan voor het buitenlandse repertoir dat Buma vertegenwoordigt."

Buma/Stemra is de laatste tijd druk bezig om zijn grip op het internet te vergroten. Vorig jaar lanceerde het de omstreden Fair Play regeling, een licentiemodel waarin ook embedden van YouTube filmpjes belast werd. De plannen werden deels terug getrokken na flinke kritiek, met name over de gehanteerde tarieven, die kleine bedrijfjes het werken onmogelijk zouden maken. Inmiddels sloot Buma een nieuwe regeling Google, eigenaar van YouTube. Deze week maakte Buma ook bekend een deal gesloten te hebben met muziekwebsite Cloudspeakers, kennelijk ook tot tevredenheid van dat muziekplatform. Directeur Chris Bol van Cloudspeakers: “Met Cloudspeakers hebben we vanaf het begin de ambitie uitgesproken om legaal content te ontsluiten. We vinden het belangrijk om niet alleen onze gebruikers een goede plek te bieden voor muziek, maar ook de artiesten en songwriters te steunen die op onze website terug te vinden zijn.”