Anne Soldaat: "Ik zou een flamboyante showgitarist willen zijn"

Wie als Nick Drake geboren wordt, zal nooit Freddie Mercury worden

Atze de Vrieze ,

Vroeger stond Anne Soldaat graag op zijn gitaar te pielen in de schaduw bij Daryll-Ann. Daarna verzon hij de band Do-The-Undo om zich achter te verschuilen, maar pas dit jaar ging hij echt solo. Vroeger vond ik het moeilijk om over mezelf te praten. Maar in de loop der jaren ben ik er steeds beter in geworden."

Wie als Nick Drake geboren wordt, zal nooit Freddie Mercury worden

Toen Anne Soldaat jong was, deed hij aan judo. Gestileerd vechten, noemt hij dat. Een oude vriend omschreef de zanger eens als onopvallende maar technische voetballer. Zo zou je hem ook als muzikant kunnen omschrijven. Vroeger stond Soldaat graag - letterlijk - een beetje in de schaduw op zijn gitaar te pielen bij Daryll-Ann. Daarna ging hij solo, maar bedacht hij de band Do-The-Undo om zich achter te verschuilen. Pas dit jaar staat hij voor het eerste echt in de spotlights. Met succes, want In Another Life wordt door de pers geroemd als het album dat Anne Soldaat altijd al in zich had. De verzorgde liedjesplaat is bovendien genomineerd voor de 3VOOR12AWARD, die 10 september uitgereikt wordt aan het beste Nederlandse album van het jaar.

Zelf moet Anne Soldaat nog een beetje wennen aan die nieuwe status. "Vroeger vond ik het moeilijk om over mezelf te praten", zegt hij in zijn appartement in Amsterdam. "Maar in de loop der jaren ben ik er steeds beter in geworden." In Another Life is een behoorlijk persoonlijke plaat geworden, met onder meer een ode aan zijn dochter en een hoop zelfreflectie. De meest boeiende vraag: Word je als Freddie Mercury geboren? Of kun je het worden? Het antwoord geeft Soldaat zelf in het programmatische liedje Born To Perform: "I can’t lie, I can’t fake guess I’m more like Nick Drake not the worst you can find.""Ik denk dat je als kleine Freddie al tussen de schuifdeuren gek moet staan doen", vertelt hij. "Een entertainer in de wieg."

Je hebt veel met Amerikaanse muziek, vooral met de Amerikaanse west-kust. Nu heb je daar je plaat opgenomen, samen met Jason Falkner. Voelde dat als dicht bij de bron zitten?
"Ja, het was een bijna heilige ervaring. Dat meen ik. Het klimaat, de palmen, alles wat je van de plaatjes kent. Jason woont in Hollywood, afslag Sunset Boulevard, in een bescheiden huis achter een enorme villa. Zijn hele huis is omgebouwd tot studio. Jammer genoeg heb ik door het harde werken uiteindelijk niet veel gezien. Ik ben niet eens bij de Pacific Ocean geweest."

Is Jason Falkner een vriend van je geworden?
"Nee, niet echt. We kennen elkaar een maand. Ik ben niet zomaar iemands vriend, maar kijk liever de kat uit de boom. Hij is juist heel Amerikaans, met grote gebaren. Ik heb dezelfde emoties, maar ben flegmatieker. Ik sta niet snel op de tafel te springen als ik ergens enthousiast over ben, tenzij er veel drank in gaat. Maar ik kan wel van binnen gloeien."

Waarom zou jij nooit Freddie Mercury kunnen zijn?
"Ik denk dat ik te zelfbewust ben. Ik denk te veel na, en dat belemmert. Tegelijkertijd is mijn gitaarspel juist heel emotioneel. Soleren doe ik niet weloverwogen, daar denk ik niet bij na. Onopvallend, daar kies je niet voor. Als ik kon kiezen zou ik een flamboyante showgitarist zijn."

Dan ben je in de verkeerde tijd geboren.
"Dat denk ik wel vaker. Ik zag laatst de geweldige documentaire Festival Express, waarin de filmmaker bekende muzikanten als Janis Joplin, Grateful Dead en The Band in een trein door Amerika laat rijden, een jaar na Woodstock. Een trein vol drank, drugs en jammende muzikanten. De sfeer, de muziek, daar krijg ik een week gevoel van. Als ik in die tijd zou leven, zou Neil Young mijn beste vriend zijn."

Is gitaarspelen makkelijker dan zingen?
"Zingen is de kortste weg naar jezelf. Gitaarspelen is ook een expressie van jezelf, maar dan zit er een plank met snaren tussen. Zingen is letterlijk je lichaam dat vibreert."

Freddie Mercury was een mateloos persoon. En jij?
"Ik ben vrij gematigd. Ik ben alleen extreem in mijn eenkennigheid. Ik ben een soort kluizenaar. In mijn eentje thuis gitaar spelen of een boek lezen, dat doe ik graag. Ik ben ook claustrofobisch. De fysieke beperking beklemt me. In een MRI-scan houd ik het maar drie seconden uit. Het voelt alsof je in een sarcofaag opgeborgen wordt. In kleine zaaltjes, tussen de mensen, voel ik me niet op mijn gemak, maar op het podium heb ik nergens last van. Dan kan ik altijd weg door de zijdeur. Als je muziek maakt heb je sowieso geen tijd om over je neuroses na te denken."

Je hebt een baan, bij wetenschapsprogramma Hoe? Zo! Waar weet je alles van?
"Milieu en chemie. Vooral de combinatie van die twee. Fossiele brandstoffen, klimaatverandering. Ik vind het boeiend om te zien hoe wij als mensen de aarde naar ons believen uitputten. Waar zit de grens? Er zijn wel getallen over de draagkracht van de aarde. Wetenschappers vergelijken het met een kolonie bacteriën, die heel snel kan groeien en plotseling in kan storten als gevolg van bijvoorbeeld een acuut voedseltekort. Nu wordt het wel heel academisch, maar ik vind het leuk om me ook met andere dingen dan muziek bezig te houden. Als ik fulltime muzikant zou zijn, dan zou mijn gematigdheid waarschijnlijk snel verdwijnen. Dat weet ik nog wel uit mijn Daryll-Ann-tijd. Roken, drinken."

Daar heb je niks aan overgehouden. Hooguit wat neuroses.
"Tja, die neuroses. Hoe kom je eraan? Dat vind ik ook interessant: het nature versus nurture debat. In hoeverre zijn mensen een onbeschreven blad als ze geboren worden? Wat krijg je in je genen mee, wat leer je? Word je geboren als Freddie Mercury? Of kom je ter wereld als Nick Drake, de introverte, ietwat zwaarmoedige troubadour? Nick Drake kwam uit een goed gezin en kon geweldig zingen, toch ging het mis. Enge ziekte hoor, depressie. Mensen worden er echt door overvallen. Van het ene op het andere moment kan het leven als een klamme deken over je heen komen en alle levenslust verdwijnen."

Wat heeft je dochter van je geërfd?
"Ze is wat verlegen, introvert. Ze heeft gelukkig niet mijn grote neus geërfd. De moeder van mijn dochter heeft een heel mooi spitsneusje. Mijn dochter heeft haar spitsneus met mijn bobbel."

Zou ze later net zo gitaarspelen als jij?
"Ze heeft een gitaar, maar ik wil het haar niet door de strot duwen. Ik denk zelf altijd dat ik speel zoals ik ben. De techniek heb ik aangeleerd, maar wat ik speel is helemaal van mezelf. Precies zoals een koolmeesje vanzelf zingt als een koolmeesje, en niet als een roodborstje. Aan de andere kant valt het me wel op dat ik precies zo speel als Neil Young, waar ik veel naar geluisterd heb. Mijn teksten zijn nu redelijk direct, maar in het verleden was het vooral wordplay. Ik wuifde het dan ook vaak weg: ach, er moeten ook teksten zijn. Als er een psychiater naar zou kijken, zou die vast van alles over mij kunnen vertellen."

Ben je eigenlijk een goede vader?
"Ik ben er te weinig. Ze wonen in een andere stad, en ik zit in een eeuwige spagaat. Ik heb altijd het gevoel dat ik hier de gekwelde kunstenaar uit moet hangen en dat ik daar niemand bij kan hebben. Aan de andere kant hou ik heel veel van mijn dochter en zou ik meer bij haar moeten zijn. Als ik er ben, ben ik een goede vader. Dat wel."

In Another Life verschijnt op Excelsior/V2. Het album is genomineerd voor de 3VOOR12 Award, die 10 september uitgereikt wordt in studio Desmet. Anne Soldaat speelt zaterdag 5 september op Into The Great Wide Open op Vlieland, en doet later dit jaar een tour door Nederland.