Tv-sector hekelt macht auteursrechtenorganisaties

Herziening stelsel moet meer inzicht geven

Tomas Delsing ,

De Nederlandse tv-sector wil dat er een door de overheid gecontroleerde organisatie toezicht gaat houden op auteursrechtenorganisaties. Dat zou transparanter, eenvoudiger en goedkoper zijn dan het huidige stelsel, zo staat in het vandaag gepresenteerde plan.

Herziening stelsel moet meer inzicht geven

De Nederlandse tv-sector is ontevreden met het huidige systeem van auteursrechten, en wil dit op de schop gooien. Volgens de sector moet er een centraal aanspreekpunt komen, in plaats van het onoverzichtelijke stelsel van verschillende auteursbelangenorganisaties zoals dat nu bestaat. Zo is vandaag te lezen op de website van het Financieele Dagblad.

Met het plan, dat vandaag gepresenteerd werd door omroepen, distributeurs en producenten, willen deze partijen ondoorzichtige en dubbele claims van auteursrechtenorganisaties in de toekomst tegengaan.

Initiatiefnemer Ad van Loon van adviesbureau X-Media Strategies hekelt de machtspositie die de organisaties op dit moment hebben. Doordat zij een verbodsrecht kunnen uitoefenen over tv-programma’s kunnen ze eenzijdig grote veranderingen doorvoeren, zonder daarvoor verantwoording te hoeven afleggen. Zo lukte het Buma/Stemra in 2006 een tariefverhoging van zeven procent op te leggen aan de kabelsector.

Een ander heikel punt is de mogelijkheid van de organisaties om bij meerdere partijen met de pet rond te gaan. In het huidige stelsel kunnen claims neergelegd worden bij zowel kabelmaatschappijen als omroepen, waardoor voor hetzelfde goed dubbel betaald wordt. Ook vermoedt Van Loon dat door de onduidelijke regelgeving veel geld aan de strijkstok kan blijven hangen. De muzikant zou dus volgens hem ook gebaat zijn bij het voorstel.

In het plan komen alle auteursrechten onder de paraplu van een controlerende organisatie, die op zijn beurt verantwoording af dient te leggen aan de overheid. Omroepen en distributeurs hoeven alleen met die organisatie te onderhandelen over het afkopen van de auteursrechten. Dit zou de kosten inzichtelijker maken en dubbele claims tegen moeten gaan, aldus Frans Marechal, voorzitter van de taskforce rechten bij de Nederlandse Publieke Omroep.

De muzikant zal in de praktijk weinig merken van de mogelijke wijzigingen. Marechal bevestigt dat de nu beschikbare gelden ook in de toekomst aangewend zullen worden voor het afkopen van de rechten. Het enige verschil is dat de uitbetaling via andere wegen zal geschieden. Het zou zelfs zo kunnen zijn dat auteursrechtenorganisaties, die in het nieuwe plan flink kunnen bezuinigen, een groter deel van de inkomsten aan de artiest uit kunnen betalen.

Eerder kaartte de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMA) de kwestie ook al aan. Ook toen was het gebrek aan toezicht op de door de auteursrechtenorganisaties gehanteerde tarieven de voornaamste klacht.