St. Vincent gruwelt van vals sentiment

Zangeres dompelt zich onder in films

Atze de Vrieze ,

Direct na haar tour hoorde St. Vincent de spreekwoordelijke klok tikken. Er moest een album komen, en om inspiratie op te doen dompelde ze zich onder in magie: films.

Zangeres dompelt zich onder in films

Annie Clark heeft Bambi-ogen. Van die grote blauw-groene kijkers met lange wimpers, die elke vrouw wel zou willen. En op de hoesfoto van haar nieuwe album Actor lijkt de Amerikaanse zangeres - in de popencyclopedie ingeschreven als St. Vincent - op een filmster uit de jaren zestig. "Ik had voor de hoes een mix in mijn hoofd van Brigitte Bardot, Isabelle Huppert, Charlotte Rampling en Diane Keaton. Wat me daartoe aantrekt? Wat niet? Deze vrouwen straalden stuk voor stuk een decadente schoonheid uit. Een overrijpe vrucht, die zelfs al een beetje zuur begint te worden."

Twee jaar geleden debuteerde St. Vincent met de eigenzinnige singer-songwriterplaat Marry Me, een speels album en gevarieerd album met intrigerende teksten. Maar voordat haar debuutalbum verscheen, had Annie Clark al een compleet tourleven achter de rug. Ze speelde in de band van Sufjan Stevens en maakte deel uit van indiehippies The Polyphonic Spree. Haar carrière begon als tiener. Ze ging mee als roadie met haar oom en tante, bekend als jazzduo Tuck & Patti. "Voor mij als middenklasse meisje uit een conservatieve buitenwijk van Dallas was touren in Japan iets als reizen naar Mars. Ik vond het zo geweldig!"

Toch wilde ze niet in de bekendste rock 'n roll val trappen: een album over de opwinding en eenzaamheid van het tourleven. "In de jaren zeventig zijn veel songs geschreven waarin het woord 'rambling' voorkwam", lacht ze. "'Schat, ik blijf hier, want ik moet ramblen'. 'Liefje, vergeef me, ik ben nu eenmaal een rambler'. Wat moet zo'n vrouw dan gedacht hebben: je moet wát? Ik ben zelf ook wel een rambler, ja, maar alle goede liedjes op dat vlak zijn al geschreven. Dus heb ik me ondergedompeld in magie. Actor is gemaakt op een dieet van koffie en films."

En dus citeert Clark biografie voor de verandering niet haar favoriete bands, maar haar lievelingsfilms. Jean-Luc Godards Pierrot Le Fou bijvoorbeeld, een verhaal vol liefde en geweld. Of Badlands, over een verliefd stel dat al moordend door Amerika trekt. Liefdesverhalen met een twist, zoals ze ook in haar eigen muziek voorkomen, met opvallend visueel ingestelde songteksten. Die twist laat zich nog het best beschrijven in de vorm van de gitaardistortion, die een bijzondere rol speelt op Actor. Midden in een mooi liedje hakt hij er soms ineens in, als kind dat met een viltstift dikke strepen door een idyllisch herfstlandschap zet. "Ik maak niks kapot", zegt Clark. "Op die manier probeer ik juist balans in de muziek te brengen. Die gitaren, dat zijn de monsters in de film, die je eerst moet verslaan om bij het mooie te belanden."

Toch flirt Clark ook graag met pure schoonheid. Zo noemt ze rustig fusionpophelden Steely Dan als de belangrijkste band uit haar jeugd en de bitterzoete jazz-crooner Johnny Hartman als een van haar favoriete zangers. "Ik zou best een plaat zonder rare noise en elektronica kunnen maken, met mooie akoestische liedjes, maar ik geloof dat ik dat niet zo interessant zou vinden." Actor is een boeiend experiment, een vingeroefening met vals sentiment. Naar eigen zeggen is het een persoonlijke plaat, maar verpakt in fictieve verhaaltjes, die met wat goede wil samen een vreemd liefdesdrama zouden kunnen vormen.

"Heb je ooit gehuild in het vliegtuig?", vraagt Clark. "In vliegtuigen draaien ze altijd van die vreselijk middelmatige films, van die films waar niemand aanstoot aan kan nemen. Onderweg van New York naar Los Angeles zag ik laatst Marley & Me, een vreselijke film over een hond, bezien door de ogen van een ontzettend saai echtpaar. Een uur lang heb ik me zitten ergeren, maar het laatste half uur heb ik zitten janken. Zo hard dat mensen me vreemd aan begonnen te kijken. Er was een sterfscène van een half uur. Er was zelfs een moment dat de zoon des huizes een VHS-tape met de hoogtepunten uit het leven van de hond instartte. Maar die hond was zo schattig dat je van steen gemaakt moest zijn om niet in tranen uit te barsten. Na afloop voelde ik me enorm gemanipuleerd."

Met die manipulatie speelt St. Vincent in de video bij het single Actor Out Of Work. In een lege loods trekt een stoet huilende acteurs voorbij aan regisseur St. Vincent. "Het is bizar om mensen zo te zien huilen. Ik zie huilen als iets heel persoonlijks, iets kwetsbaars. De acteurs in de video hebben het geweldig gedaan. Aan het begin van de dag moest ik me inhouden om niet in de lach te schieten, maar na tien uur huilende mensen zat ik zelf bijna te grienen. Let wel: het ging hier om getrainde professionals. Probeer het vooral niet thuis."

Actor van St. Vincent verschijnt op 4AD/V2.