“We zitten niet in de olie of staal, toch ontkomen wij ook niet aan de recessie.” Het Patronaat in Haarlem zegt de gevolgen van de crisis te merken. Zowel de kaartverkoop als de horecaopbrengst dalen, vertelt medewerker Warry van der Leen. Een parallel is te trekken met het begin van de crisis. Patronaat heeft er direct naar gehandeld. “Om kosten te besparen is voorlopig op de woensdag het cafégedeelte, dat als derde podium dient, gesloten”, aldus Van der Leen.  

Dat festivals hard worden geraakt door de crisis is al bekend. De Beschaving, Het Holland Artiesten Feest, Reggae Sundance, Fiesta del Sol hebben hun editie deze zomer al af moeten blazen. Andere festivals doen er alles aan om de eindjes aan elkaar te knopen. Nu lijkt het er op dat de recessie ook de popzalen in Nederland heeft bereikt. Want niet alleen Patronaat, poppodia door heel Nederland merken het in hun drankomzet en bezoekersaantallen.

Zo zijn ook bij Paradiso de horecainkomsten sinds begin dit jaar significant gedaald, meldt Jeanine Albronda: “Met de kaartverkoop is niets aan de hand, maar met de drankverkoop zeker wel. We dachten eerst dat dit een gevolg was van het rookverbod, maar cijfers van het derde kwartaal 2008 tonen aan dat dit niet het geval kan zijn.” De Amsterdamse poptempel zegt zich nu op maatregelen te beraden. “De bar kent enkele knelpunten, de service zou sneller kunnen. Al langere tijd bestaat het idee om daar iets aan te doen. Het is belangrijk om daar nu werk van te maken.”   

’t Paard van Troje in Den Haag merkt sinds vier maanden zowel in bezoekersaantallen en drankomzet een duidelijke teruggang. “Het aanbod aan bands daalt ook”, zegt Bas de Wit. “Zij gaan minder snel op tour, met als gevolg dat we de afgelopen maanden minder concerten hebben kunnen programmeren. Daarbij daalt het aantal bezoekers per concert. Logischerwijs heeft dat ook invloed op de drankomzet, waar de klap eveneens voelbaar is. Gisteren hebben we er nog over gesproken. We zullen alle zeilen bij moeten zetten om de begroting rond te krijgen. Waar nodig zullen we moeten bezuinigen.” De Wit benadrukt daarbij dat het programma buiten schot blijft. “Minder risicovol programmeren is geen optie. De kwaliteit moet de kern blijven.”

Atak in Enschede merkt het vooral in de terugloop in kaartverkoop. “Het is nog maar de vraag of deze maand de targets worden gehaald”, vertelt Ewoud van der Reyden. “Waar in januari nog 250 man op een drum ’n bass feest afkwamen, waren dat er afgelopen weekend 150. Toch 100 minder. Het is moeilijk om een vinger te leggen op de precieze oorzaak. In mei bezoeken mensen wel vaker minder concerten. Het is lekker weer, sommigen hebben vakantie. Toch is binnen de organisatie al over de eventuele gevolgen gesproken. We kijken nu nog kritischer naar de kostenpost.”

Veel wijst er dus op dat de een dalende kaartverkoop en horecaopbrengsten te wijten zijn aan de recessie. Toch kunnen andere factoren zeker niet uitgesloten worden, zoals natuurlijk het rookverbod. Daarbij zijn er ook podia die zeggen nog geen hinder van de recessie te ondervinden, waaronder Doornroosje, Tivoli en Vera. Peter Weening van laatstgenoemde legt het zo uit: “De ene band trekt meer bezoekers dan de ander, dat is altijd het geval geweest. De daling in drankomzet is verwaarloosbaar en daarbij kun je je afvragen of dat iets met de recessie van doen heeft.”  En het Nijmeegse Doornroosje zegt bij monde van Joris Holter wel minder risicovol te programmeren, maar dat dit in deze periode van het jaar normaal is. “Je stelt je programma af op het seizoen.” 

Ook De Nieuwe Nor in Heerlen ziet het dankzij de geografische ligging nog positief in. Directeur Yoeri Wilbers: “Zoals Limburg met een boel dingen vaak achterloopt, is ook hier de recessie binnen de culturele sector nog niet doorgebroken. We merken er nog weinig van. Bij een aantal concerten komt de voorverkoop wellicht iets later op gang, maar een vermindering in aantal bezoekers is bij ons nog niet gaande. De horeca lijdt er ook niet onder. Komt de recessie alsnog naar De Nieuwe Nor, dan gaan we er vanuit dat we hem overleven.”